Το νέο εργασιακό νομοσχέδιο που προωθεί στη Βουλή ο αρμόδιος υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Κωστής Χατζηδάκης, φέρνει αλλαγές στο κανονιστικό πλαίσιο για την τηλεργασία.
Ειδικότερα, το νομοσχέδιο, το οποίο αναμένεται να φέρει στη Βουλή αμέσως μετά το Πάσχα το υπουργείο Εργασίας, προβλέπει τροποποιήσεις στο καθεστώς της εξ αποστάσεως εργασίας, καθώς η πανδημία του κορωνοϊού έχει καταστήσει την τηλεργασία κομβική μορφή απασχόλησης που ήρθε για να μείνει.
Επιπλέον, το νομοσχέδιο αναμένεται να καλύψει τα νομοθετικά κενά που απορρέουν από ένα πεδίο που σε μεγάλο παραμένει αρρύθμιστο και καθιστά τα όρια ανάμεσα σε εργασία και ανάπαυση συχνά δυσδιάκριτα και ασαφή.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στη διάταξη που αφορά την τηλεργασία προβλέπονται παρεμβάσεις σχετικά με τη στήριξη και την προστασία των εργαζομένων που βασίζεται σε τρεις κύριους πυλώνες: το δικαίωμα «αποσύνδεσης» από τον υπολογιστή, την απαγόρευση της χρήσης κάμερας (web cam) για τον έλεγχο της απόδοσης του εργαζομένου και την οικονομική στήριξη ως προς το κόστος και τη συντήρηση του εξοπλισμού.
Πιο αναλυτικά:
To δικαίωμα αποσύνδεσης από τον υπολογιστή
Στο νομοσχέδιο προβλέπεται πως ο εργαζόμενος εξ αποστάσεως θα μπορεί να μην απαντά σε τηλέφωνα και email εκτός του ωραρίου εργασίας του, χωρίς να διατρέχει τον κίνδυνο επίπληξης ή ακόμη και απόλυσης επειδή άσκησε το δικαίωμα της αποσύνδεσης.
Σύμφωνα με τη σχετική διάταξη του νομοσχεδίου «ο τηλεργαζόμενος έχει δικαίωμα αποσύνδεσης, το οποίο συνίσταται στο δικαίωμά του να απέχει πλήρως από την παροχή της εργασίας του και ιδίως να μην επικοινωνεί ψηφιακώς και να μην απαντά σε τηλεφωνήματα, emails ή οποιασδήποτε μορφής επικοινωνία εκτός ωραρίου εργασίας και κατά τη διάρκεια των νόμιμων αδειών του.
Απαγορεύεται κάθε δυσμενής διάκριση σε βάρος τηλεργαζομένου, επειδή άσκησε το δικαίωμα αποσύνδεσης.
Τα τεχνικά και οργανωτικά μέσα, που απαιτούνται για να εξασφαλίσουν την αποσύνδεση του τηλεργαζομένου από τα ψηφιακά εργαλεία επικοινωνίας και εργασίας, αποτελούν υποχρεωτικούς όρους της σύμβασης εργασίας και συμφωνούνται μεταξύ του εργοδότη και των εκπροσώπων των εργαζομένων στην επιχείρηση ή εκμετάλλευση. Σε περίπτωση έλλειψης συμφωνίας, καθορίζονται από τον εργοδότη και γνωστοποιούνται από αυτόν σε όλους τους εργαζόμενους.
Σε καμία περίπτωση δεν θα επιτρέπεται η χρήση web cam για να ελέγχεται η απόδοση του εργαζομένου, καθώς κάτι τέτοιο συνιστά παραβίαση της ιδιωτικής του ζωής και δεν συνάδει με την προστασία των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.
Σε ότι αφορά το κόστος της εξ αποστάσεως εργασίας, ένα μέρος του θα επωμίζεται ο εργοδότης, ενώ θα αναλαμβάνει επίσης να αποκαταστήσει τις δαπάνες επισκευής των συσκευών που χρησιμοποιούνται για την εκτέλεσή της ή να τις αντικαταστήσει σε περίπτωση βλάβης.
Η τηλεργασία παρέχεται με τη μορφή της πλήρους, μερικής, εκ περιτροπής ή άλλης µορφής απασχόλησης.
Η τήρηση του ωραρίου στους τηλεργαζόμενους αναμένεται να ελέγχεται online με την ψηφιακή κάρτα εργασίας, η οποία θα είναι συνδεδεμένη με το «Εργάνη ΙΙ» και θα εφαρμοστεί και στην τηλεργασία.
Τι είναι η ψηφιακή κάρτα εργασίας
Εξηγώντας τι αλλαγές που έρχονται με το νέο νομοσχέδιο, ο υπουργός Εργασίας έχει επισημάνει τη σημασία της ψηφιακής κάρτας εργασίας, χαρακτηρίζοντας την ως τομή. Πρόκειται για ένα εργαλείο με το οποίο θα καταγράφεται ηλεκτρονικά και θα ελέγχεται από το Εργάνη ΙΙ πότε πάει ένας εργαζόμενος στην εργασία τους και πότε φεύγει έτσι ώστε ο εργοδότης να μη μπορεί να κάνει κατάχρηση σε βάρος του εργαζομένου στο ωράριο εργασίας.
Με την ενεργοποίηση της ψηφιακής κάρτας εργασίας θα καταγράφονται με ακρίβεια δευτερολέπτου σε πραγματικό χρόνο οι ώρες εργασίας του μισθωτού και θα διαβιβάζονται αυτόματα με ηλεκτρονικό τρόπο στο σύστημα «Εργάνη ΙΙ». Από την πλευρά του το Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας θα μπορεί να διασταυρώνει τα στοιχεία και να επιβάλλει πρόστιμα σε περίπτωση πραγματοποίησης υπερωριών που δεν πληρώνονται, αλλά και να εντοπίζει την ψευδώς δηλωμένη μερική απασχόληση των εργαζομένων.
Η χρήση της ηλεκτρονικής κάρτας θα ξεκινήσει πιλοτικά από τις τράπεζες, τα σούπερ μάρκετ και άλλες μεγάλες επιχειρήσεις που απασχολούν πάνω από 50 άτομα, ενώ σταδιακά θα εφαρμοστεί στο σύνολο της ιδιωτικής οικονομίας.
Με το ίδιο νομοσχέδιο έρχεται αύξηση του πλαφόν των νόμιμων υπερωριών στις 180 ώρες και εξίσωση της εφαρμογής του μέτρου για όλους τους κλάδους. Σήμερα, το ανώτατο όριο είναι 96 ώρες ετησίως σε βιομηχανικές, βιοτεχνικές επιχειρήσεις, εκμεταλλεύσεις και 120 ώρες για τις υπηρεσίες και το εμπόριο.