Γονικές άδειες: Τι ισχύει για γονείς και φροντιστές – Πόσες ημέρες δικαιούται ο νέος πατέρας

Οι νέες διατάξεις που περιλαμβάνονται στο υπό κατάθεση εργασιακό νομοσχέδιο προβλέπουν άδεια πατρότητας 14 ημερών με αποδοχές που θα δίνεται κοντά στην ημερομηνία γέννησης του παιδιού, γονικές άδειες 4 μηνών και για τους δύο γονείς με επιδότηση του ΟΑΕΔ και διευκολύνσεις στην εργασία ώστε να συνδυαστεί αρμονικά με την οικογενειακή ζωή.

Ο εκσυγχρονισμός του πλαισίου των γονικών αδειών απορρέει από την ενσωμάτωση στο ελληνικό δίκαιο της Κοινοτικής Οδηγίας 2019/1158 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 20ής Ιουνίου 2019 σχετικά με την ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και ιδιωτικής ζωής. Πρόκειται για ρυθμίσεις που συμβάλλουν στην ίση μεταχείριση ανδρών και γυναικών, αίρουν αντικίνητρα για προσλήψεις γυναικών και συμβάλλουν στη συμφιλίωση προσωπικής – οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής.

Όπως επισημαίνει μάλιστα το υπουργείο εργασίας, η διάταξη θα προβλέπει άδεια πατρότητας 14 ημερών παρότι η σχετική οδηγία της ΕΕ όριζε 10ήμερη άδεια για τον πατέρα. Η «γενναιόδωρη» προσέγγιση της κυβέρνησης στην άδεια πατρότητας ανεβάζει τη χώρα στην 5η θέση του ΟΟΣΑ από προτελευταία που κατείχε σ΄αυτόν τον τομέα.

Παρέχεται επίσης δίμηνη επιδοτούμενη από τον ΟΑΕΔ γονική άδεια στον πατέρα και όχι μόνο στη μητέρα. Ακόμη θα θεσμοθετηθεί η προστασία και των δύο γονέων από την απόλυση όταν κάνουν χρήση των εν λόγω των αδειών και διευκολύνσεων.

Οι άδειες θα δίνονται στους εργαζόμενους γονείς, φυσικούς, θετούς, ανάδοχους, καθώς και στις μητέρες που αποκτούν τέκνο με τη διαδικασία της παρένθετης μητρότητας, όπως επίσης και στους φροντιστές, οι οποίοι απασχολούνται στον ιδιωτικό τομέα και το δημόσιο τομέα.

Αναφερόμενη στις νέες άδειες αλλά και στις διατάξεις για την προστασία κατά τις βίας στους χώρους εργασίας η κ. Μαρία Συρεγγέλα, Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, αρμόδια για τη Δημογραφική Πολιτική και την Οικογένεια, επισημαίνει.

«Το νομοσχέδιο θα εξασφαλίζει στους γονείς και ιδίως στις γυναίκες, που επωμίζονται ανισομερώς τις οικογενειακές ευθύνες, την παραμονή και ανέλιξή τους στην αγορά εργασίας και μετά την απόκτηση των τέκνων τους. Με την άδεια πατρότητας και τη γονική άδεια που θα λαμβάνουν οι πατεράδες σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, θα μοιράζονται οι οικογενειακές ευθύνες. Δεν θα έχει μόνο η μητέρα το βάρος των υποχρεώσεων της οικογένειας και της φροντίδας των παιδιών. Το βάρος αυτό πρέπει να το έχουν και οι δύο γονείς κι έτσι θα δημιουργηθούν οι συνθήκες που ευνοούν την ίση και ισότιμη προώθηση των γυναικών και των ανδρών στην εργασία.

Παράλληλα το νομοσχέδιο υψώνει τείχος προστασίας για τις γυναίκες που βιώνουν περιστατικά βίας και κακοποίησης στον εργασιακό τους χώρο. Στο νομοσχέδιο θα συμπεριληφθεί η Σύμβαση 190 της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας (ILO) για την εξάλειψη της βίας και της παρενόχλησης στον κόσμο της εργασίας.

Σημειώνεται πως η Σύμβαση 190 αποτελεί το πρώτο διεθνές μέσο που καθορίζει τα παγκόσμια πρότυπα για την παρενόχληση και τη βία που σχετίζονται με την εργασία και αναγνωρίζει ότι η βία και η παρενόχληση στην εργασία μπορεί να αποτελούν παραβίαση ή κατάχρηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, γεγονός που αποτελεί απειλή για τις ίσες ευκαιρίες.

Με το νέο νομοσχέδιο, στόχος μας είναι η προστασία όλων των προσώπων στον χώρο της εργασίας, ανεξαρτήτως εργασιακού καθεστώτος και η στήριξη των εργαζομένων που έχουν πέσει θύματα βίας και σεξουαλικής παρενόχλησης. Στο νομοσχέδιο θα ενταχθούν ρυθμίσεις που θα ενισχύουν τη νομοθεσία, ώστε να δημιουργηθεί ένα πλέγμα προστασίας και να ένα περιβάλλον μηδενικής ανοχής της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία, ενώ με τον νέο εργασιακό νόμο, το καθεστώς γίνεται πιο αυστηρό για εργοδότες που σκοπεύουν να απολύσουν εργαζόμενο που έχει καταγγείλει ή υποστεί σεξουαλική παρενόχληση ή που έκανε χρήση των ευεργετικών διατάξεων για ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής.»

Αναλυτικά οι νέες άδειες που θεσπίζονται είναι οι εξής:

– Άδεια σε πατέρες εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης 14 ημερών κατά τη γέννηση του τέκνου και 10 ημερών σε περιπτώσεις μερικής απασχόλησης του πατέρα.

– Γονική άδεια 4 μηνών και για τους δύο γονείς, με επιδότηση από τον ΟΑΕΔ για τους δύο μήνες με τον ελάχιστο νομοθετημένο μισθό. (έως τώρα η εν λόγω άδεια ήταν άνευ αποδοχών). Η άδεια μπορεί να χορηγείται συνεχόμενα ή τμηματικά μέχρι το παιδί να γίνει 8 χρόνων. Σε περίπτωση που και οι δύο γονείς απασχολούνται στον ίδιο εργοδότη πρέπει να αποφασίσουν ποιος από τους δύο θα κάνει πρώτος χρήση αυτού του δικαιώματος και για πόσο χρονικό διάστημα

– Οι γονείς διδύμων, τριδύμων ή και περισσότερων τέκνων δικαιούνται να λάβουν τη γονική άδεια για κάθε παιδί ξεχωριστά, διακεκομμένα ή και συνεχόμενα, ενώ δικαιούνται να λάβουν το επίδομα για δύο μήνες επιπλέον, ανεξαρτήτως του αριθμού των παιδιών που γεννήθηκαν μαζί. Επίσης γονείς μόνοι, λόγω θανάτου του άλλου γονέα δικαιούνται τη γονική άδεια και το επίδομα εις διπλούν. Η άδεια χορηγείται κατόπιν σχετικής αίτησης του εργαζόμενου και μπορεί να χορηγηθεί με κάθε ευέλικτο τρόπο που εξυπηρετεί τον εργοδότη και τον εργαζόμενο με τη μορφή μειωμένου ημερήσιου ωραρίου ή σε ημέρες άδειας, οι οποίες μπορούν να κατανέμονται σε εβδομαδιαία ή σε μηνιαία βάση, χωρίς να θίγεται το δικαίωμα του εργαζόμενου να λάβει το επίδομα γονικής άδειας.

– Άδεια για την φροντίδα προσώπου 5 ημερών κάθε χρόνο δικαιούται κάθε εργαζόμενος που έχει συμπληρώσει στον ίδιο εργοδότη ένα έτος απασχόλησης εφόσον υπάρχει σοβαρός ιατρικός λόγος και βεβαιώνεται με ιατρική γνωμάτευση.

– Άδεια δύο ημερών ετησίως η οποία χορηγείται δύο φορές το χρόνο με μια εργάσιμη ημέρα την κάθε φορά δικαιούται ο εργαζόμενος για λόγους ανωτέρας βίας που αφορά επείγοντα περιστατικά ασθενείας εφόσον βεβαιώνεται με γνωμάτευση από δημόσιο νοσοκομείο ή συμβεβλημένο ιατρό του ΕΟΠΥΥ.

– Κάθε εργαζόμενος γονέας ή φροντιστής με παιδιά ηλικίας ως 12 χρονών έχουν δικαίωμα να εργαστούν με τηλεργασία, μερική απασχόληση ή ευέλικτο ωράριο εργασίας για λόγους φροντίδας. Όταν οι ευέλικτοι όροι εργασίας έχουν περιορισμένη διάρκεια, ο εργαζόμενος επιστρέφει στην αρχική μορφή της απασχόλησης του, όταν λήξει η συμφωνηθείσα περίοδος

Την ίδια ώρα και οι δύο γονείς και όχι μόνο η μητέρα όπως ισχύει σήμερα προστατεύονται από τις απολύσεις όταν κάνουν χρήση των αδειών και των άλλων διευκολύνσεων.

Για τον πατέρα θεσμοθετείται η προστασία από την απόλυση για 2 μήνες από τον τοκετό για το 1ο παιδί, για 4 μήνες για το 2ο και για 6 μήνες για κάθε επόμενο παιδί μετά το δεύτερο.