Ελληνική Πολιτική
Το δεύτερο κρούσμα κατάρρευσης της κυβερνητικής μηχανής μέσα σε 40 ημέρες μετά τις εκλογές δυστυχώς συνοδεύτηκε και από το αίμα ενός αθώου: Ο 29χρόνος Μιχάλης Κατσουρής έχασε τη ζωή του στη Νέα Φιλαδέλφεια όχι μόνο από το λεπίδι ενός νεοναζί χούλιγκαν, αλλά και από το γεγονός ότι οι παράγοντες (πολιτικοί και υπηρεσιακοί) που ήταν υπεύθυνοι για την προστασία του ως πολίτη, δεν εκτέλεσαν τα καθήκοντά τους.
Και εδώ έρχεται πιεστικά ζήτημα των υπουργικών ευθυνών τόσο για την περίπτωση της Νέας Αγχιάλου όσο για και για τη δολοφονία στη Νέα Φιλαδέλφεια.
Για να γίνει αντιληπτό τι εννοούμε θα σημειώσουμε, ότι βάσει του Συντάγματος, από τη στιγμή που βάζει την υπογραφή του στο προεδρικό μέγαρο και αναλαμβάνει τον υπουργικό θώκο ένας πολιτικός φέρει ακέραιη την πολιτική και ποινική ευθύνη των όσων πράττουν ή δεν πράττουν και διαπράττουν οι υφιστάμενες υπηρεσίες του υπουργείου.
Και ερχόμαστε στις περιπτώσεις των ευθυνών του υπουργού Εθνικής Άμυνας Νίκου Δένδια για την καταστροφή στη Νέα Αγχίαλο και του υπουργού Προστασίας του Πολίτη Γιάννη Οικονόμου, για τα όσα συνέβησαν το τελευταίο τριήμερο.
Προκειμένου να γίνει αντιληπτή η έννοια της «ευθύνης» θα φέρουμε ως παράδειγμα το τι ισχύει σε μία απλή εταιρεία, όπου από τη στιγμή που αναλαμβάνει κάποιος έστω ως «διάδοχο σχήμα» την θέση του διευθύνοντος συμβούλου ή του διαχειριστή.
Από το επόμενο δευτερόλεπτο της υπογραφής του, έχει αναλάβει αυτομάτως όλες τις ευθύνες, οικονομικές και ποινικές και είναι ποινικά υπόλογος για όλες τις υπογραφές που έχουν βάλει οι προκάτοχοί του, εκτός από αυτά που θα συμβούν επί του χρονικού διαστήματος που θα μείνει στην θέση αυτή για τα οποία εννοείται ότι πλέον είναι υπεύθυνος.
Ακόμα και μια εταιρική επιταγή που έχει υπογράψει προκάτοχός του, είναι ο νέος διαχειριστής ή διευθύνων σύμβουλος, ποινικά υπεύθυνος αν δεν εξοφληθεί εγκαίρως!
Όταν λοιπόν σε μία απλή εταιρεία συμβαίνει αυτό, πώς είναι δυνατόν να μην συμβαίνει σε ένα υπουργείο;
Και έχουμε πρόσφατη την περίπτωση του πρώην υπουργού Προστασίας του Πολίτη Νότη Μηταράκη, ο οποίος εκδιώχθηκε από το υπουργείο, επειδή πήγε δύο ημέρες στην Πάτμο να δει την οικογένειά του ενώ εμαίνοντο οι πυρκαγιές.
Αυτή ήταν η πολιτική αιτιολόγηση της απομάκρυνσης του όπως την παρουσίασε ο ίδιος ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ακραία περίπτωση απόδοσης πολιτικής ευθύνης: Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη έχει την ίδια αρμοδιότητα στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών όση έχει και η υπουργός… Πολιτισμού!
Από τη στιγμή που έγινε ξεχωριστό υπουργείο η Πολιτική Προστασία κι έχει πολιτικό προϊστάμενο (Β.Κικίλιας) και η καθ’ ύλην αρμόδια υπηρεσία, δηλαδή η Πυροσβεστική υπάγεται πλέον στο υπουργείο Πολιτικής Προστασίας σε αυτό, με δευτερεύουσα αρμοδιότητα του υπουργείου Εθνικής Άμυνας (σε ό,τι αφορά την επιχειρησιακή αξιοποίηση των πυροσβεστικών αεροσκαφών), ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη έχει τόση αρμοδιότητα για την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, όση έχει η υπουργός Πολιτισμού για την προστασία των αρχαιοτήτων στις περιοχές που έχει πυρκαγιές!
Δεν συμβαίνει όμως το ίδιο με την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Άμυνας στην περίπτωση της καταστροφής στη Νέα Αγχίαλο.
Συλλογική υπηρεσιακή ευθύνη έχουν ο Αρχηγός ΑΤΑ, ο Αρχηγός ΓΕΑ και πρωτίστως ο Α/ΓΕΕΘΑ!
Γιατί ο Α/ΓΕΕΘΑ στρατηγός Κωνσταντίνος Φλώρος δεν μπορεί να παρεμβαίνει παντού, όπου υπάρχει «οικονομικό ενδιαφέρον» και «λεζάντα» και «να βγάζει την ουρά του απ’έξω» όταν πρόκειται για «νίλες» τέτοιου τύπου.
Ή είναι αρχιστράτηγος με συνολική ευθύνη ή είναι broker στις οικονομικές προμήθειες. Απλά πράγματα.
Αντικειμενικά ευθύνη υπάρχει, όμως, έστω και αν είναι μερική σε ότι αφορά το πολιτικό σκέλος τους – λόγω του μικρού χρονικού διαστήματος στην θέση αυτή- και για τον ΥΕΘΑ Νίκο Δένδια, από την στιγμή που ανέλαβε το υπουργείο μαζί με όλες τις ευθύνες που απορρέουν από την αποδοχή της θέσης αυτής
Το ίδιο συμβαίνει και με τον υπουργό Προστασίας του Πολίτη Γιάννη Οικονόμου.
Μπορεί να είναι όντως μόλις μίας εβδομάδας υπουργός, αλλά από τη στιγμή που έβαλε την υπογραφή του και ανέλαβε την θέση αυτή, αυτόματα αναλαμβάνει το σύνολο των ποινικών ευθυνών και μέρος των πολιτικών ευθυνών, που απορρέουν από το αξίωμα του.
Και όταν εμπλέκονται όλες οι υπηρεσίες, μερική ευθύνη να αναγνωρίσουμε ότι πλέον έχει και ο πρωθυπουργός Κ.Μητσοτάκης: Τα κλιμάκια της ΕΥΠ στα Ιωάννινα και στην Φλώρινα από όπου πέρασε το κομβόι των νεοναζί δολοφόνων γνώριζαν ποιοι εισέρχονται στην Ελλάδα και δεν αντέδρασαν. Και ο πολιτικός προϊστάμενος της ΕΥΠ με δική του απόφαση, είναι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Αυτό είναι το παζλ των πολιτικών και ποινικών ευθυνών στις δύο τραγωδίες.
Στην περίπτωση της Νέας Αγχιάλου «αποκεφάλισαν» τον διοικητή της 111 Πτέρυγας Μάχης ο οποίος και αυτός είχε αναλάβει πριν από δύο μήνες ενώ τα πυρομαχικά ήταν εκτεθειμένα εδώ και πολλά χρόνια, όπως συμβαίνει και σε άλλες Πτέρυγες Μάχης.
Στην περίπτωση της δολοφονίας του Μιχάλη Κατσοουρή στη Νέα Φιλαδέλφεια έχουμε μία αλυσίδα ευθυνών που σε οποιαδήποτε περίπτωση ξεκινάει από τον υπουργό, είτε είναι μίας εβδομάδας, είτε μίας ημέρας, είτε πέντε ετών, απλά είναι μειωμένο το επίπεδο της πολιτικής ευθύνης.
Της ποινικής ευθύνης όμως είναι ακριβώς το ίδιο.
Όλα τα παραπάνω είναι αυτονόητα στα «κανονικά» κράτη.
Το ερώτημα είναι αν θα γίνει κάποτε και η Ελλάδα ένα «κανονικό» κράτος.
