Κυβέρνηση
Με μια τραγική δήλωση που κανονικά θα έπρεπε να συνοδευόταν με το «παραιτούμαι και κηρύσσω εκλογές» ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης προσπάθησε να αποτινάξει τις ευθύνες για τις τηλεφωνικές υποκλοπές από την ΕΥΠ.
Ευθύνες τις οποίες ο ίδιος είχε αναλάβει 24 ώρες μετά την εκλογική του νίκη, στις 8 Ιουλίου του 2019, περί ανάληψης του ελέγχου και της ευθύνης λειτουργείας της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών.
Η φράση «δεν ήξερα» όχι απλώς δεν αθωώνει, ή δεν συνιστά καν ελαφρυντικό γι’ αυτόν, αλλά συνιστά αιτία άμεσης παραίτησης, διότι ακόμη και εάν δεχθούμε ότι «δεν ήξερε», αυτό σημαίνει ότι εκτελούσε ελλιπώς τα καθήκοντά του ως πρωθυπουργός σε βάρος του κράτους, αν απορρίψουμε το «δεν ήξερα» (είναι αδύνατον να μην γνώριζε, ειδικά για την μορφή λειτουργείας του επιτελικού κράτους που είχε εγκαθιδρύσει) θα πρέπει επίσης άμεσα να παραιτηθεί.
Αντ’ αυτού προτίμησε γι’ ακόμη μια φορά να αναλωθεί σε ψεύδη και να κρυφτεί πίσω από την υπογραφή της εισαγγελέως την οποία ο ίδιος είχε τοποθετήσει, λέγοντας ότι η υποκλοπή του Ν.Ανδρουλάκη ως ευρωβουλευτή ήταν «νόμιμη» και ότι αυτή «διακόπηκε όπως λέει ο νόμος» λίγες ημέρες αφότου εκλέχθηκε πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ-ΠΑΣΟΚ.
Μεγαλύτερο ψέμα δεν υπάρχει και είναι άξιο απορίας πώς βγαίνει και λέει τέτοια πράγματα:
1) o νόμος δεν ξεχωρίζει πολίτες, ευρωβουλευτές, ή αρχηγούς κομμάτων από τη στιγμή που ΣΥΝΤΡΕΧΟΥΝ λόγοι για τηλεφωνική τους παρακολούθηση. Δηλαδή α) είναι ύποπτοι διάπραξης βαρέων ποινικών αδικημάτων ή σχετίζονται με άτομα που έχουν διαπράξει ή είναι ύποπτα διάπραξης τέτοιου είδους εγκλημάτων.
β) για εθνικούς λόγους, δηλαδή λόγους προστασίας του εθνικού συμφέροντας.
Δεν υπάρχει κανένας νόμος που να επιτρέπει την παρακολούθηση ευρωβουλευτή χωρίς να συντρέχουν αυτοί οι λόγοι, ούτε κάποιος νόμος που να απαγορεύει την παρακολούθηση των αρχηγών κομμάτων.
Δηλαδή το διακόψαμε την παρακολούθηση όταν έγινε αρχηγός κόμματος είναι αυταπόδεκτα ψευδές ως λόγος που δήθεν διακόπηκε η παρακολούθηση.
Πληρούσε τις παραπάνω προϋποθέσεις ο Ν.Ανδρουλάκης είτε ως ευρωβουλευτής, είτε ως αρχηγός κόμματος για να παρακολουθείται; Και για να μείνουμε στη διάρκεια της παρακολούθησης, δηλαδή τη στιγμή της προεκλογικής του εκστρατείας για την προεδρία του ΚΙΝΑΛ πρέπει να δημοσιευθεί το έγγραφο αίτημα της ΕΥΠ προς την εισαγγελέα εφετών Β.Βλάχου η οποία και το υπέγραψε και βέβαια να κληθεί και η ίδια η Βλάχου να πει δημοσίως γιατί υπέγραψε να παρακολουθείται ένας ευρωβουλευτής.
«Στη Δημοκρατία δεν επιτρέπεται να υπάρχουν σκιές», ανέφερε ανοίγοντας την ομιλία του ο Κυριάκος Μητσοτάκης, σημειώνοντας ότι ενημερώθηκε πριν από λίγες ημέρες περί «νόμιμης επισύνδεσης» στο κινητό του Νίκου Ανδρουλάκη. «Παρότι έγιναν νόμιμα, η ΕΥΠ υποτίμησε την πολιτική διάσταση της ενέργειας αυτής», υπογράμμισε επιρρίπτοντας ευθύνες στη… δική του ΕΥΠ. «Δεν θα έπρεπε να έχει συμβεί», τόνισε χαρακτηρίζοντας ως «ελλιπή» τον χειρισμό της υπόθεσης, αναφέροντας ότι την πρακτική ευθύνη την ανέλαβε ο Παναγιώτης Κοντολέων και την πολιτική ευθύνη ο Γρηγόρης Δημητριάδης.
«Αυτό που έγινε ήταν λάθος. Δεν το γνώριζα και δεν θα το επέτρεπα ποτέ», σημείωσε στη συνέχεια ο πρωθυπουργός μιλώντας περί ανάγκης ύπαρξης «πρόσθετων φίλτρων» όσον αφορά τις υποθέσεις της ΕΥΠ.
«Η υπηρεσία είναι επιφορτισμένη με την εθνική ασφάλεια και την προστασία από ασύμμετρες απειλές». Ο ίδιος ανέφερε ότι η κυβέρνηση έδωσε… άμεση συγκατάθεση σε σύσταση εξεταστικής επιτροπής, «ρίχνοντας» βέλη στην αξιωματική αντιπολίτευση, καθώς το ζήτημα δεν πρέπει να μετατραπεί σε «κατασκοπευτικό θρίλερ», όπως σημείωσε, παρουσιάζοντας με λίγα λόγια τον διοικητή της ΕΥΠ. «Μόνο έτσι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε τις δημιουργικές παθογένειες».
Ποιος πιστεύετε ότι ήταν ο ρόλος του πρωθυπουργού Κ.Μητσοτάκη στις υποκλοπές των κινητών τηλεφώνων πολιτικών και δημοσιογράφων;
- Δεν γνώριζε (4%, 1.250 Votes)
- Αυτός είχε δώσει την εντολή (81%, 24.454 Votes)
- Πιθανόν να γνώριζε (10%, 3.010 Votes)
- Μάλλον αγνοούσε τα πάντα (3%, 1.011 Votes)
- Δεν ξέρω/Δεν απαντώ (1%, 402 Votes)
Σύνολο ψήφων: 30.127
Εξαγγελίες Μητσοτάκη για την ΕΥΠ
Στη συνέχεια, ο πρωθυπουργός έκανε λόγο για τέσσερα πεδία «αναγκαίων αλλαγών», τα λεγόμενα «ενισχυμένα φίλτρα προστασίας» όσον αφορά τη λειτουργία της ΕΥΠ. Συγκεκριμένα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης εξήγγειλε:
- Ενίσχυση της λογοδοσίας της ΕΥΠ μέσω ειδικής επιτροπής
- Αναβάθμιση του ρόλου του συμβουλίου εθνικής ασφάλειας
- Θωράκιση του πλαισίου νομίμων επισυνδέσεων
- Αλλαγές στο εσωτερικό της ΕΥΠ
Δείτε όσα είπε ο Κ.Μητσοτάκης
Ολόκληρη η δήλωση του πρωθυπουργού
Στη Δημοκρατία μας δεν επιτρέπεται να υπάρχουν σκιές. Γι’ αυτό και θέλω να σας μιλήσω ανοιχτά για τις πρόσφατες εξελίξεις.
Πριν από λίγες μέρες, ενημερώθηκα ότι τον Σεπτέμβριο του 2021, και ενόσω ήταν ακόμα Ευρωβουλευτής, η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών είχε προβεί σε νόμιμη επισύνδεση στο κινητό τηλέφωνο του Νίκου Ανδρουλάκη.
Η διαδικασία είχε την έγκριση ανώτατης εισαγγελέως, όπως ακριβώς ορίζει η διάταξη που ψηφίστηκε το 2018 από την προηγούμενη κυβέρνηση. Διήρκεσε τρεις μήνες και διεκόπη αυτόματα, όπως προβλεπόταν από τον νόμο, λίγες μέρες αφότου εκλέχτηκε ο κ. Ανδρουλάκης πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ.
Παρότι όλα έγιναν νόμιμα, η Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών υποτίμησε την πολιτική διάσταση της συγκεκριμένης ενέργειας. Ήταν τυπικά επαρκής, όμως πολιτικά μη αποδεκτή. Δεν θα έπρεπε να έχει συμβεί, προκαλώντας ρωγμές στην εμπιστοσύνη των πολιτών στις Υπηρεσίες Εθνικής Ασφάλειας.
Γιατί αν και αφορούσε προβεβλημένο πολιτικό πρόσωπο, ο χειρισμός της υπήρξε ελλιπής. Ακριβώς γι’ αυτό απομακρύνθηκε αμέσως ο Διοικητής της ΕΥΠ. Ενώ και ο Γενικός Γραμματέας του Γραφείου του Πρωθυπουργού ανέλαβε την αντικειμενική πολιτική ευθύνη.
Και επειδή η λέξη ευθύνη προέρχεται από το επίθετο ευθύς, επαναλαμβάνω ευθέως: αυτό που έγινε μπορεί να ήταν σύμφωνο με το γράμμα του νόμου, ήταν όμως λάθος. Δεν το γνώριζα και, προφανώς, δεν θα το επέτρεπα ποτέ!
Η υπόθεση ανέδειξε, ωστόσο, την έλλειψη πρόσθετων «φίλτρων» στη λειτουργία των υπηρεσιών πληροφοριών. Γιατί η παρακολούθηση ενός πολιτικού προσώπου ασφαλώς και προυποθέτει εγγυήσεις πέραν από την κρίση ακόμη και ενός έμπειρου και ικανού δικαστικού λειτουργού.
Από την άλλη πλευρά, όμως, θέλω να είμαι επίσης σαφής: η προσφορά της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών είναι σημαντική. Αποτυπώνεται εμφατικά στην ετοιμότητα της Ελλάδος να αντιμετωπίσει προκλήσεις όπως αυτές στον Έβρο ή στο Αιγαίο. Στη διαρκή διπλωματική και αμυντική μας θωράκιση. Αλλά και στην καθημερινή μάχη της κοινωνίας με την τρομοκρατία και το έγκλημα.
Ένα ολίσθημα, συνεπώς, δεν μπορεί να σκιάσει ένα έργο με μετρήσιμο εθνικό όφελος. Και δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδικός για να αντιληφθεί πόσο πολύτιμες είναι οι αξιόπιστες πληροφορίες στον σύνθετο κόσμο στον οποίο ζούμε.
Η υπηρεσία αυτή είναι επιφορτισμένη με την εθνική ασφάλεια και την προστασία της πατρίδας από γεωπολιτικές κινήσεις, αλλά και από ασύμμετρες και υβριδικές απειλές. Γι’ αυτό και στις περισσότερες ευρωπαϊκές Δημοκρατίες ανάλογες δομές υπάγονται στον αρχηγό της κυβέρνησης ή του κράτους, καθώς το εύρος του αντικειμένου τους ξεπερνά τα όρια του ενός Υπουργείου.
Όσο πολύτιμη όμως και αν ήταν η συνεισφορά της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών στην ενίσχυση της θέσης της Ελλάδας, άλλο τόσο γίνεται καθαρό ότι απαιτείται όχι μόνο η βελτίωση της επιχειρησιακής της επάρκειας, αλλά και η συνολική επαναξιολόγηση του πλαισίου ελέγχου και εποπτείας της.
Ο νέος Διοικητής είναι ένας από τους πιο έμπειρους Έλληνες διπλωμάτες και διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να φέρει εις πέρας αυτή την αποστολή.
Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση συμφώνησε αμέσως στη σύσταση Εξεταστικής Επιτροπής, η οποία προφανώς και θα λειτουργήσει υπό συνθήκες που η φύση του αντικειμένου που θα ερευνήσει επιβάλλει.
Γιατί μία τέτοια υπεύθυνη διαδικασία δεν μπορεί, δεν πρέπει να μετατραπεί σε κατασκοπευτικό σήριαλ προς κομματική κατανάλωση. Ούτε, πολύ περισσότερο, να αποτελέσει αιτία υποβάθμισης της εθνικής συμβολής της ΕΥΠ και υπονόμευσης πτυχών της εθνικής ασφάλειας.
Πρέπει η αλήθεια να αναδειχθεί στις διαστάσεις που πραγματικά έχει. Μόνο έτσι θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε τις διαχρονικές παθογένειες της υπηρεσίας πληροφοριών.
Προσωπικά θα είμαι ανοιχτός σε κάθε δημιουργική ιδέα που ενσωματώνει βέλτιστες πρακτικές από το εξωτερικό και θα ενισχύει τους μηχανισμούς λογοδοσίας μιας τόσο κρίσιμης υπηρεσίας για την ασφάλεια της χώρας.
Πρόθυμα, λοιπόν, θα συζητήσω προτάσεις που θα ενισχύουν τη διαφάνεια στη δράση των μυστικών μας υπηρεσιών χωρίς, προφανώς, να εμποδίζουν την αποστολή τους. Ξεκινώντας, σίγουρα, από τις αυστηρότερες δικλίδες σε ό,τι αφορά τις νόμιμες επισυνδέσεις. Αυτό πρέπει να γίνει και θα γίνει αμέσως με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου.
Έτσι, καταθέτω σήμερα 4 πεδία αλλαγών που θα προτείνει η κυβέρνηση:
1ον. Ενίσχυση της λογοδοσίας της ΕΥΠ και της εποπτείας του κοινοβουλίου μέσω της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας.
2ον. Αναβάθμιση του ρόλου του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας για την καλύτερη αξιοποίηση των πληροφοριών και της ΕΥΠ.
3ον. Θωράκιση του πλαισίου νομίμων επισυνδέσεων για πολιτικά πρόσωπα.
4ον. Αλλαγές στο εσωτερικό της ΕΥΠ για την ενίσχυση του εσωτερικού ελέγχου, της διαφάνειας, της εξωστρέφειας και της εκπαίδευσης του ανθρώπινου δυναμικού της.
Θα είμαι ειλικρινής μαζί σας. Υπάρχουν πολλοί εχθροί της πατρίδας που καραδοκούν και θα ήθελαν μία αδύναμη Εθνική Υπηρεσία Πληροφοριών. Και αν κάποιες σκοτεινές δυνάμεις εκτός Ελλάδας απεργάζονται οποιοδήποτε σχέδιο αποσταθεροποίησης της χώρας, να ξέρουν ότι η Ελλάδα είναι και ισχυρή και θεσμικά θωρακισμένη.
Ζούμε σε έναν επικίνδυνο κόσμο. Είμαστε όμως μια Δημοκρατική πολιτεία. Και έχουμε ιερή υποχρέωση να ισορροπούμε ανάμεσα στην ασφάλεια του τόπου και των πολιτών και στην προστασία των θεμελιωδών αρχών που προστατεύουν την ιδιωτική σφαίρα και το απόρρητο των επικοινωνιών.
Εδώ και τρία χρόνια, άλλωστε, έχουμε αποδείξει ότι διδασκόμαστε από τις αστοχίες μας για να γινόμαστε καλύτεροι. Εγώ, προσωπικά, δεν κρύφτηκα ποτέ μπροστά σε δυσκολίες ή ευθύνες. Σε μία συχνά μοναχική αλλά σταθερή μάχη αυτοκριτικής και προσπάθειας διαρκούς βελτίωσης.
Χάνοντας, ίσως, προς στιγμήν κάποιες μάχες με χρόνιες παθογένειες. Κερδίζοντας, όμως, τον πόλεμο των μεγάλων στοιχημάτων. Και κυρίως, χωρίς να χάνω ποτέ μα ποτέ τον στόχο μιας ισχυρής, Δημοκρατικής, ευρωπαϊκής και εθνικά αυτοδύναμης Ελλάδας.
Σε αυτόν τον δρόμο θα συνεχίσω να πορεύομαι, ωστε να χτίσουμε όλοι μαζί ακόμη πιο στέρεους και ανθεκτικούς στο χρόνο Δημοκρατικούς θεσμούς.
