Νομοσχέδιο για τα ΑΕΙ: Οι δέκα αλλαγές από την νέα ακαδημαϊκή χρονιά

Αλλάζουν όλα στο Ελληνικό Πανεπιστήμιο. Δέκα νέες ρυθμίσεις που προβλέπει ο νέος νόμος του υπουργείου Παιδείας που ψηφίστηκε από τη Βουλή φέρνουν «νέο αέρα» στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση, καθιερώνουν νέο μοντέλο διοίκησης, βελτιώνουν τη φοιτητική ζωή και την καθημερινότητα διδασκόντων και υπαλλήλων, καθιερώνουν τις μετακινήσεις φοιτητών από σχολή σε σχολή μέσω του ελληνικού” Erasmus” ενώ συνδέουν τις σπουδές με την αγορά εργασίας και θεσμοθετούν τα διπλά πτυχία και τα βιομηχανικά διδακτορικά.

Κοινά και διπλά πτυχία, start-ups φοιτητών, νέες αξιοκρατικές διαδικασίες εκλογής Καθηγητών, θέσπιση Κέντρου Ψυχολογικής Υποστήριξης σε φοιτητές και διδάσκοντες των ΑΕΙ, πρακτική άσκηση, θέσπιση ενιαίου ψηφοδελτίου στις φοιτητικές εκλογές είναι αλλαγές που θα γίνουν στην πανεπιστημιακή ζωή , ύστερα από δεκαετίες, με τον νέο νόμο για τα Πανεπιστήμια που ψηφίστηκε από τη Βουλή.

Η «επόμενη» ημέρα για την πανεπιστημιακή κοινότητα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων : Εκσυγχρονισμό των προγραμμάτων, αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών στη διδασκαλία, πιο αξιοκρατικό, πιο διαφανές σύστημα εκλογής και εξέλιξης Μελών Δ.Ε.Π.

Εκσυγχρονισμός ΔΟΑΤΑΠ, με νέο πλαίσιο για την οργάνωση και λειτουργία του, που στοχεύει στην απλοποίηση της διαδικασίας ακαδημαϊκής αναγνώρισης τίτλων σπουδών από Ιδρύματα του εξωτερικού, με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας και την αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση των πανεπιστημίων και του πολίτη σε θέματα αναγνώρισης τίτλων σπουδών από Ιδρύματα της αλλοδαπής.

Oι αλλαγές από την νέα ακαδημαϊκή χρονιά

1.Ελληνικό Erasmus

Οι φοιτητές Θα μπορούν να συμμετέχουν στο «Ελληνικό Erasmus» μεταξύ (ομοειδών ή μη) προγραμμάτων σπουδών ελληνικών Πανεπιστημίων για 1 ακαδημαϊκό εξάμηνο, δίνοντας τους τη δυνατότητα να εξερευνήσουν νέες γνωστικές περιοχές, να αποκτήσουν διεπιστημονική αντίληψη, να διευρύνουν τις δεξιότητες τους και να αναπτύξουν νέες εμπειρίες σε ένα διαφορετικό ακαδημαϊκό περιβάλλον. Θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν ελεύθερα, μαθήματα που παρέχονται από προγράμματα σπουδών άλλων Τμημάτων της ίδιας ή και άλλης Σχολής του Πανεπιστημίου τους, με δυνατότητα αναγνώρισης των αντίστοιχων ECTS, σε ποσοστό έως το 10% των συνολικών ECTS του προγράμματος σπουδών του, επιτρέποντας στον κάθε φοιτητή να προσωποποιήσει το πρόγραμμα σπουδών του με βάση τα ενδιαφέροντα του και τις επαγγελματικές του προσδοκίες.

2. Νέο «τοπίο» καθημερινότητας

Κέντρα Ψυχολογικής και Συμβουλευτικής Υποστήριξης, μέριμνα για φοιτητές ΑμεΑ, με σύσταση Επιτροπής Ισότητας των Φύλων και Καταπολέμησης των Διακρίσεων, με δικλείδες για αντικειμενική εξέταση και βαθμολόγηση.

3.Κίνητρα σε καθηγητές και ερευνητές

Βελτίωση διαδικασιών για τους ΕΛΚΕ, σαφές πλαίσιο για παράλληλη και πρόσθετη απασχόληση, ευελιξία στο πλαίσιο επιλογής και απασχόλησης ερευνητικών ομάδων, πιο εύκολες μετακινήσεις για συνέδρια, Κέντρο Υποστήριξης Διδασκαλίας και Μάθησης, κίνητρα για διεθνοποίηση, εξωστρέφεια, συνεργασίες.

4.Διασύνδεση Πανεπιστημίων με την αγορά εργασίας

Προβλέπεται αμειβόμενη και με ασφάλιση πρακτική άσκηση, βιομηχανικά διδακτορικά, επαγγελματικά μεταπτυχιακά, spinoffs, startups, ώστε επιτέλους να προχωρήσουμε μπροστά. Να αφήσουμε πίσω μας τη δαιμονοποίηση της διασύνδεσης με την αγορά εργασίας. Η πραγματικότητα είναι απλή: όποιος θέλει Πανεπιστήμια μακριά από την αγορά εργασίας, θέλει φοιτητές χωρίς επαγγελματικές προοπτικές, φοιτητές που ρισκάρουν να βρεθούν άνεργοι.

5. Νέο μοντέλο διοίκησης

Θεσμοθετείται συλλογικό 11μελές σχήμα. Το Συμβούλιο Διοίκησης αποτελειται από έντεκα μέλη, εκ των οποίων έξι μέλη είναι εσωτερικά, πανεπιστημιακοί και πέντε μέλη είναι εξωτερικά , που θα επιλέγονται ύστερα από διεθνή πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος. Το Συμβούλιο θα επιλέγει τον πρύτανη μεταξύ των έξι.

6. Αναγνώριση πτυχίων από Πανεπιστήμια εξωτερικού

Απλοποιείται η διαδικασία αναγνώρισης πτυχίων από Πανεπιστήμια του εξωτερικού και γίνεται πιο γρήγορη και αποτελεσματική. Στο πλαίσιο αυτό, καθιερώνεται η ακαδημαϊκή αναγνώριση τίτλου για τη συνέχιση των σπουδών σε επόμενο κύκλο και καταργείται η ατομική αίτηση αναγνώρισης πτυχίου καθώς θα ιδρυθούν «Εθνικό Μητρώο Αναγνωρισμένων Ιδρυμάτων της αλλοδαπής» και «Εθνικό Μητρώο Τύπων Τίτλων Σπουδών Αναγνωρισμένων Ιδρυμάτων της αλλοδαπής». Εφόσον ένα Ίδρυμα περιλαμβάνεται στο πρώτο Μητρώο, κατόπιν απόφασης του ΔΣ του ΔΟΑΤΑΠ βάσει συγκεκριμένων κριτηρίων, τα πτυχία που εκδίδει εντάσσονται στο δεύτερο και θεωρούνται αναγνωρισμένα.

Οποιος ενδιαφέρεται να συνεχίσει τις σπουδές του σε ελληνικό Πανεπιστήμιο θα μπορεί να το κάνει χωρίς να χρειάζεται αίτηση αναγνώρισης στον ΔΟΑΤΑΠ, καθώς καταργούνται οι γραφειοκρατικές διαδικασίες της «ισοτιμίας» και της «ισοτιμίας με αντιστοιχία».

Για την ισοτιμία του πτυχίου προβλέπεται από την υποβολή της αίτησης και των δικαιολογητικών, εντός 3 μηνών ο Πρόεδρος να εκδίδει απόφαση αναγνώρισης ή αντιστάθμισης βάσει των εισηγήσεων των αξιολογητών.

7.Θεσμοθέτηση βιομηχανικών διδακτορικών

θεσμοθετείται η δυνατότητα εκπόνησης διδακτορικών διατριβών, που αποτελούν «γέφυρα» μεταξύ του Πανεπιστημίου και της βιομηχανίας, της έρευνας και της παραγωγικής διαδικασίας. Εκπονούνται στο πλαίσιο τριμερούς σύμβασης ανάμεσα σε (α) υποψήφιους διδάκτορες, (β) Πανεπιστήμια και (γ) επιχειρήσεις.θα διατεθούν 35 εκ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης για να καλύψουν τα τριετή βιομηχανικά διδακτορικά.

8.Διπλά προγράμματα σπουδών

Οι φοιτητές θα μπορούν να εγγραφούν σε κοινά προγράμματα σπουδών σε διεπιστημονικά αντικείμενα αιχμής που οργανώνονται από δύο Τμήματα του ίδιου Πανεπιστημίου και απονέμουν κοινό τίτλο σπουδών (joint degree) και από τα δύο Τμήματα, ώστε οι φοιτητές να επωφελούνται από τα προγράμματα σπουδών, τις υποδομές, τις συνεργασίες και τυχόν ερευνητικές ευκαιρίες από δύο τμήματα.

Διπλά προγράμματα σπουδών οργανώνονται από δύο Τμήματα του ίδιου ή άλλου Πανεπιστημίου εντός ή εκτός Ελλάδας και απονέμουν δύο τίτλους σπουδών (dual major) και από τα δύο Τμήματα (ή και από τα δύο Πανεπιστήμια), ώστε οι φοιτητές να αποκτούν περισσότερες επιστημονικές και επαγγελματικές προοπτικές.

Προγράμματα σπουδών δευτερεύουσας κατεύθυνσης (minor degree) με απονομή διακριτού τίτλου σπουδών εξειδίκευσης, επιτρέποντας τους να αποκτήσουν γνώσεις και δεξιότητες εμβάθυνσης στο κύριο αντικείμενου σπουδών ή βασικές γνώσεις σε ένα διαφορετικό γνωστικό αντικείμενο.

Προγράμματα εφαρμοσμένων επιστημών και τεχνολογίας (3,5 ετών, με υποχρεωτική πρακτική άσκηση).

Θα έχουν πρόσβαση σε ένα νέο, αναβαθμισμένο πλαίσιο για την πρακτική άσκηση που προβλέπει ενδεικτικά: Πίστωση αριθμού πιστωτικών μονάδων (ECTS) ανάλογα με τη διάρκεια για ουσιαστική ενσωμάτωση στην εκπαιδευτική διαδικασία – δηλαδή, η πρακτική άσκηση θα προσμετράται κανονικά, αντί μαθήματος, στη λήψη πτυχίου. Επίσης, υποχρεωτική ασφαλιστική κάλυψη των φοιτητών έναντι εργατικού ατυχήματος για την προστασία των φοιτητών και των οργανισμών/επιχειρήσεων και καθορισμό ελάχιστου ύψους αποζημίωσης.

9. Ενιαίο ψηφοδέλτιο

Θα εκπροσωπούνται καλύτερα και πιο ουσιαστικά στο Πανεπιστήμιο με θεσμοθέτηση Φοιτητικού Συμβουλίου και θέσπιση ενιαίου ψηφοδελτίου, στις φοιτητικές εκλογές, στην εκλογή φοιτητών στα όργανα διοίκησης των ΑΕΙ.

10. Στοπ στις «φωτογραφικές» προκηρύξεις θέσεων Πανεπιστημιακών

Ο νέος νόμος αντιμετωπίζει τo φαινόμενο της εκλογής καθηγητών που χειραγωγούνται από συσχετισμούς ισχύος οι οποίοι ευνοούν συγκεκριμένους υποψήφιους, εισάγοντας φίλτρα αξιοκρατίας, διαφάνειας και αντικειμενικότητας που διασφαλίζουν το αδιάβλητο της διαδικασίας