Πώς μπορεί να επιτευχθεί ο στόχος της ΝΔ για αλλαγή του Συντάγματος: Γιατί πρέπει να «βρει» 180 βουλευτές

Η ΝΔ μετά την προχθεσινή συντριπτική νίκη στις εθνικές εκλογές πέτυχε ουσιαστικά και τους δύο βασικούς της στόχους που ήταν κατά κύριο λόγο η πρωτιά και κατά δεύτερο λόγο η σχεδόν σίγουρη αυτοδυναμία στις δεύτερες εκλογές που θα ακολουθήσουν στις 25 Ιουνίου.

Τώρα βλέπουν πως είναι εφικτός ο στόχος ακόμα και της αλλαγής του Συντάγματος.

Αυτό για να γίνει χρειάζονται 180 βουλευτές, είτε αποκλειστικά της ΝΔ είτε με την βοήθεια κάποιου άλλου κόμματος.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρει το άρθρο 110 του Συντάγματος:

1. Oι διατάξεις του Συντάγματος υπόκεινται σε αναθεώρηση, εκτός από εκείνες που καθορίζουν τη βάση και τη μορφή του πολιτεύματος, ως Προεδρευόμενης Kοινοβουλευτικής Δημοκρατίας, καθώς και από τις διατάξεις των άρθρων 2 παράγραφος 1, 4 παράγραφοι 1, 4 και 7, 5 παράγραφοι 1 και 3, 13 παράγραφος 1 και 26.
2. H ανάγκη της αναθεώρησης του Συντάγματος διαπιστώνεται με απόφαση της Bουλής που λαμβάνεται, ύστερα από πρόταση πενήντα τουλάχιστον βουλευτών, με πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των μελών της σε δύο ψηφοφορίες που απέχουν μεταξύ τους έναν τουλάχιστον μήνα. Mε την απόφαση αυτή καθορίζονται ειδικά οι διατάξεις που πρέπει να αναθεωρηθούν.
3. Aφού η αναθεώρηση αποφασιστεί από τη Bουλή, η επόμενη Bουλή, κατά την πρώτη σύνοδό της, αποφασίζει με την απόλυτη πλειοψηφία του όλου αριθμού των μελών της σχετικά με τις αναθεωρητέες διατάξεις.
4. Aν η πρόταση για αναθεώρηση του Συντάγματος έλαβε την πλειοψηφία του όλου αριθμού των βουλευτών, όχι όμως και την πλειοψηφία των τριών πέμπτων, σύμφωνα με την παράγραφο 2, η επόμενη Bουλή κατά την πρώτη σύνοδό της μπορεί να αποφασίσει σχετικά με τις αναθεωρητέες διατάξεις με την πλειοψηφία των τριών πέμπτων του όλου αριθμού των μελών της.
5. Kάθε ψηφιζόμενη αναθεώρηση διατάξεων του Συντάγματος δημοσιεύεται στην Eφημερίδα της Kυβερνήσεως μέσα σε δέκα ημέρες αφότου επιψηφιστεί από τη Bουλή και τίθεται σε ισχύ με ειδικό ψήφισμά της.
6. Δεν επιτρέπεται αναθεώρηση του Συντάγματος πριν περάσει πενταετία από την περάτωση της προηγούμενης.

Η προηγούμενη αναθεώρηση έγινε το 2019, συνεπώς η επόμενη θα είναι εφικτή από το 2024-2025 και μετά.

Το Σύνταγμα είναι σαφές: Σε αυτή την Βουλή που θα προκύψει μετά τις 25 Ιουνίου, η ΝΔ θα μπορεί να θέσει προς ψηφοφορία τα άρθρα που θεωρεί ότι πρέπει να αναθεωρηθούν.

Εάν αυτά ψηφιστούν ότι μπορούν να αναθεωρηθούν με 180 ψήφους βουλευτών, τότε θα αναθεωρηθούν από την μεθεπόμενη Βουλή η οποία θα ονομαστεί αναθεωρητική και για να επιτευχθεί αυτό θα χρειάζονται μόνο 151 ψήφοι.

Η ΝΔ δεδομένης την συντριπτικής νίκης που πέτυχε προχθές, έχει βάλει τις βάσεις για νίκη και σε άλλες μελλοντικές εκλογικές αναμετρήσεις.

Η αντιπολίτευση είτε μιλάμε για τον ΣΥΡΙΖΑ είτε για το ΠΑΣΟΚ θα χρειαστεί πολλά χρόνια για να δημιουργήσει έναν σοβαρό αντιπολιτευτικό λόγο.

Αυτό σημαίνει ότι και στις εκλογές του… 2027, η ΝΔ έχει πάρα πολλές πιθανότητες για να τις κερδίσει και εν συνεχεία στην τότε νέα αναθεωρητική Βουλή να ψηφίσει με απόλυτη πλειοψηφία 151 βουλευτών τις αλλαγές στα άρθρα που θα έχουν αποφασιστεί στην προηγούμενη Βουλή με 180 βουλευτές.

Άρα όλο το ζήτημα για τη ΝΔ είναι να εξασφαλίσει τις 180 έδρες που θα της επιτρέπουν τις συνταγματικές αλλαγές.

Μπορεί μόνη της; Δύσκολο. Με ποσοστό της τάξς του 40-41% μπορεί να κερδίσει 171 έδρες καθώς στο σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής με το οποίο θα διεξαχθούν οι εκλογές του Ιουνίου, θα απολαύσει και το μπόνους των επιπλέον 50 εδρών.

Ακόμα κι αν αυξηθούν κι άλλο τα ποσοστά της είναι πολύ δύσκολο να φτάσει τις 180 έδρες.

Συνεπώς κατά 90% θα χρειαστεί την βοήθεια άλλου κόμματος. Μπορεί να την λάβει; Εξαρτάται από τα άρθρα που θέλει να αναθεωρήσει.

Ας πούμε για αναθεωρηθεί το άρθρο 16 του Συντάγματος ώστε να επιτραπεί η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων, κάτι που αποτελεί διαχρονική πολιτική θέση της ΝΔ και θα «κούμπωνε» με την πολιτική της κυβέρνησης για την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, είναι πολύ πιθανό να βρει συμμάχους σε άλλα κόμματα.

Για παράδειγμα το ΠΑΣΟΚ: Αυτό που ξέρουμε μέχρι τώρα είναι πως στο ΠΑΣΟΚ, λένε «ναι »στην αναθεώρηση του «άρθρου 16» αλλά «όχι με τον τρόπο που θέλει ο Μητσοτάκης».

Τίθεται βεβαίως το ερώτημα ποιες άλλες σαρωτικές αλλαγές θα έμπαιναν στο τραπέζι σε αυτή την περίπτωση. Η αναθεώρηση του Συντάγματος για παράδειγμα αποτελεί προϋπόθεση για κατάργηση ή ριζική αλλαγή του ΑΣΕΠ.

Το ΕΣΥ αποτελεί επίσης έναν από τους κεντρικούς διακηρυγμένους στόχους Μητσοτάκη σε μία δεύτερη τετραετία.

Λέξη- κλειδί στο κυβερνητικό πρόγραμμα της ΝΔ είναι και η αξιολόγηση στο δημόσιο. Ο κ. Μητσοτάκης άλλωστε μιλούσε για αξιολόγηση και ως υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης στην κυβέρνηση Σαμαρά- Βενιζέλου. Τότε η αξιολόγηση στο πλαίσιο και των μνημονιακών υποχρεώσεων είχε αποτελέσει παραθυράκι για τις ποσοστώσεις των απολύσεων, που ζητούσε η τρόικα.

Ο πρωθυπουργός έχει δηλώσει ότι μόνο μετά από αξιολόγηση θα γίνεται η μονιμοποίηση των δημοσίων υπαλλήλων και υποστηρίζει ότι «αυτοί που δεν θέλουν αξιολόγηση είναι λίγοι», παρά τις αντιδράσεις. Παρόλα αυτά η αξιολόγηση στους εκπαιδευτικούς ξεκινά με την απειλή μη μονιμοποίησης των νεοδιόριστων. Και η κυβέρνηση την ίδια στιγμή τη συνδέει και με τη μισθολογική εξέλιξη των εργαζόμενων. Στη ΝΔ θεωρούν όμως ότι παρά τις αντιδράσεις στο δημόσιο, η πλειοψηφία της κοινής γνώμης (στο πλαίσιο του κοινωνικού αυτοματισμού) είναι υπέρ της αξιολόγησης των δημοσίων υπαλλήλων.