Πόσο πιθανή είναι η κατάρρευση της τσιμεντένιας πλάκας του Κηφισού μετά από πλημμύρα τύπου «Βαλένθια»;

Την αυτονόητη ανησυχία ότι το τμήμα του καταστρώματος της λεωφόρου Κηφισού που βρίσκεται πάνω από την κοίτη του ποταμού, μπορεί να καταρρεύσει λόγω της μεγάλης αρνητικής πίεσης των υδάτων (σε περίπτωση έντονης νεροποντής), αλλά και εξαιτίας φθοράς του σιδηρού οπλισμού στο κάτω μέρος της πλάκας επικάλυψης, εκφράζουν πολιτικοί μηχανικοί.

Συγκεκριμένα ο Δημήτριος Κοτσώνης σε επιστολή στο “Χαϊδάρι Σήμερα” επισημαίνει τον σοβαρό κίνδυνο που υπάρχει και φαίνεται πως δικαιώνεται για τις ανησυχίες του καθώς κατά τις εργασίες καθαρισμού των υπόγειων τμημάτων του ποταμού από την Περιφέρεια Αττικής, παρατηρήθηκαν καταρρεύσεις δομικών στοιχείων στα πλακοσκεπή τμήματα (“Ακτινογραφία” του Κηφισού για καταρρεύσεις δομικών στοιχείων στα σκεπασμένα τμήματα του ποταμού).

Η ίδια προβληματική κατάσταση εντοπίστηκε σε νεότερη αυτοψία σπηλαιολόγων σε υπογειοποιημένα τμήματα του ποταμού.

Αυτήν την απορία πάντως την είχαμε εδώ και αρκετά χρόνια στο pronews.gr για το κατά πόσο η κατασκευή του Κηφισού είναι ασφαλής καθώς ακόμα και ο πλέον αδαής γνωρίζει ότι «το νερό βρίσκει πάντα τον δρόμο του».

Δυστυχώς, το σκέπασμα του Κηφισού ήταν μία πολύ πρόχειρη λύση για να αποκτήσει η Αθήνα έναν μεγάλο αυτοκινητόδρομο καθώς τότε δεν υπήρχε η Αττική Οδός (που και αυτή χρειάζεται επειγόντως μεγάλες και πολλές επεκτάσεις αλλιώς κινδυνεύουμε στην Αθήνα να μείνουμε όλοι ακίνητοι στα αυτοκίνητά μας) και επίσης πρόχειρα, θεώρησαν τότε ότι αν καλυφτεί ο ποταμός με τσιμέντο δεν θα έχουμε πλημμύρες στο μέλλον, όπως αυτές του 1994 όταν έχασαν την ζωή τους 17 άνθρωποι.

Το σκέπασμα όμως ρεμάτων και ποταμών ποτέ δεν ήταν καλή λύση.

Αναλυτικά η επιστολή του κ. Δημήτριου Κοτσώνη:

«Κύριε Διευθυντά,

Με αφορμή το δημοσίευμα σας για τις συνέπειες μιας μεγάλης βροχόπτωσης, η οποία θα προκαλέσει πλημμύρα στις περιοχές από τις οποίες διέρχεται ο Κηφισός, πρέπει να επισημάνουμε ότι υπάρχει ακόμη ένας πρόσθετος κίνδυνος.

Αυτός είναι ο κίνδυνος για την κατάρρευση της πλάκας επικαλύψεως της κοίτης του, μετά τη διαπλάτυνση και την επικάλυψή της, η οποία αποτελεί το μεγαλύτερο μέρος του καταστρώματος της  οδού Κηφισού, για δύο λόγους:

Πρώτος. Διότι μετά από την κάλυψη της κοίτης του από σκυρόδεμα, ο ποταμός λειτουργεί ως κλειστός οχετός, χωρίς ανακουφιστικά ανοίγματα σε μεγάλο μήκος του για την διέξοδο των υδάτων, με συνέπεια όταν η πλημμυρική παροχή υπερβεί την ικανότητα παροχέτευσης που διαθέτει ή όταν αυτό συμβεί λόγω μειώσεως της παροχετευτικής του ικανότητας, από την  παράσυρση ογκωδών αντικειμένων, όπως π.χ. φορτηγά αυτοκίνητα, που είναι ενδεχόμενο να συμβεί.

Το γεγονός αυτό  θα έχει ως συνέπεια την ανάπτυξη αρνητικής φόρτισης στην πλάκα επικαλύψεως του ποταμού, η οποία δεν είναι οπλισμένη, ούτε υπολογισμένη, για να αντέχει σε τέτοια φορτία, με επακόλουθο την κατάρρευση της.

Τούτο οφείλεται στην τροποποίηση της μελέτης, λόγω της πλημμύρας, που έγινε κατά την διάρκεια κατασκευής των έργων επικάλυψης και διαπλατύνεις της διατομής του ποταμού και οφείλονταν στο  λάθος να επιτραπεί η κατασκευή τους κατά τον χειμώνα και με την τοποθέτηση των ικριωμάτων υποστήριξης εντός της κοίτης του ποταμού, εκ των οποίων προκλήθηκε η πλημμύρα, η οποία οδήγησε στην αντικατάσταση αυτού του τρόπου κατασκευής, με την χρησιμοποίηση  προκατασκευασμένων δοκαριών και πλακών επικάλυψης, η τοποθέτηση των οποίων εγίνετο από μηχανήματα, που εργάζονταν εκτός της κοίτης.

Αντικαταστάθηκε, έτσι, η πλάκα επικάλυψης την οποία προέβλεπε η μελέτη, η οποία είχε πάχος 0,80-1.00 μ. και σίδερα μεγάλης διατομής, η οποία, λόγω του ιδίου βάρους της, παρείχε αντιστάθμισμα στη αρνητική πίεση των υδάτων (περιθώρια αρνητικής πίεσης έως και 2.500 κιλά ανά τετραγωνικό μέτρο).

Ενώ με την νέα μελέτη, η πλάκα επικαλύψεως αντικαταστάθηκε με πλάκα πάχους 0,20-0,25  μέτρων, το βάρος της οποίας είναι αμελητέο και τα σίδερα του οπλισμού της μικρής διατομής, γεγονός που θα οδηγήσει στην κατάρρευσής της.

Δεύτερος. Διότι υφίσταται πρόβλημα τόσο για την προστασία του σκυροδέματος από τη φθορά της ενανθράκωσης στο κάτω μέρος των πλακών επικαλύψεως, όσο και για την εξασφάλιση του σιδηρού οπλισμού των πλακών από την οξείδωση, λόγω της μεγάλης υγρασίας που επικρατεί εντός αυτού του, κλειστού πλέον, οχετού ή και εξ άλλης αιτίας (όξινο περιβάλλον…).

Κίνδυνος ο οποίος επαυξάνεται, λόγω της μικρής διαμέτρου αυτού του οπλισμού, δοθέντος ότι η επιφανειακή οξείδωση του σιδηρού οπλισμού αυξάνεται με την ίδια ταχύτητα στο χρόνο, τόσο για τα χοντρά σίδερα, πχ, με διάμετρο 20 χιλιοστά, όσο και για τα μικρά πχ. διαμέτρου 8 χιλιοστών στα οποία όμως η μείωση της αντοχής είναι δυσανάλογα μεγαλύτερη για τον ίδιο χρόνο οξείδωσης.

Είναι ένα φαινόμενο που παρατηρήθηκε στη Διώρυγα, η οποία μεταφέρει το νερό του Μόρνου στη Αθήνα, στην οποία κατέρρευσε ένα μεγάλο μέρος της παρειάς της,  λόγω οξείδωσης του σιδηρού οπλισμού του, ο οποίος είχε οπλιστεί με σίδερα μικρής διατομής, τα οποία ευρισκόμενα σε υγρό περιβάλλον, στην περιοχή της σύνδεσης του σκυροδέματος μεταξύ της πλακός του πυθμένα της διώρυγας και των τοιχίων της (αρμός  σκυροδέτησης), με συνέπεια το οπλισμένο σκυρόδεμα να καταστεί  άοπλο και να καταρρεύσει, ευτυχώς χωρίς θύματα».

«Ο ποταμός Κηφισός δε θα άντεχε τέτοιες τεράστιες πλημμύρες» σαν αυτές του Ιανού, του Ντάνιελ και της Βαλένθια» είχε εκτιμήσει και ο Αναστάσιος Ι. Στάμου, Ομότιμος Καθηγητής ΕΜΠ και Επισκέπτης Καθηγητής στο Πολυτεχνείο Μονάχου, μιλώντας σε τηλεοπτικό σταθμό τον περασμένο Νοέμβριο.

Με βάση τις έρευνες που έχουν γίνει ανέφερε «η έκταση των περιοχών που πλημμυρίζουν από τον ποταμό Κηφισό «είναι πολύ μεγάλη και περιλαμβάνει περιοχές των Αγίων Αναργύρων, του Περιστερίου, του Αιγάλεω, της Ακαδημίας Πλάτωνος, του Αγίου Ιωάννη Ρέντη, του Μοσχάτου, του Νέου Φαλήρου, των Καμινιών και της Καλλιθέας».

Καθώς δεν μπορεί να αποφευχθεί η επόμενη πλημμύρα όπως εκτιμάει ο κ. Στάμου «Το πρώτο μέλημά μας είναι να μην έχουμε θύματα» και αυτό μπορεί να γίνει με την έγκαιρη και τεκμηριωμένη προειδοποίηση προς τους κατοίκους της περιοχής που θα πρέπει να γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν» είχε πει.

«Εξαιρετικά σοβαρή» χαρακτηρίζει την κατάσταση στον Κηφισό, μετά την ανακάλυψη τριών λιμνών και ο σπηλαιολόγος Δημήτρης Θεοδοσόπουλος.

Μιλώντας στο OPEN για τις λίμνες που έχουν δημιουργηθεί κάτω από τον Κηφισό τόνισε αρχικά: «Πιθανόν να υπάρχουν και άλλες λίμνες γιατί υπάρχουν ακόμα 2 χιλιόμετρα ανεξερεύνητα στον υπόγειο Κηφισό. Εμείς τον εξερευνούμε τα τελευταία χρόνια συνεχώς. Την εξερεύνηση των υπογείων ρευμάτων την κάνουμε τα τελευταία 10 χρόνια περίπου επισταμένα και ο Κηφισός ήταν το μεγάλο στοίχημα και το πιο δύσκολο εγχείρημα και γι’ αυτό τον εξερευνούμε τμηματικά. Και τώρα στην τελευταία μας εξερεύνηση ανακαλύψαμε και τρίτη λίμνη πέρα από τις άλλες δύο που είχαμε ανακαλύψει παλαιότερα».

 Η πρώτη βρίσκεται στη Νέα Χαλκηδόνα, στον Ποδονίφτη, η δεύτερη στο ύψος του ΚΤΕΛ Κηφισού και η τρίτη στο ΚΤΕΟ Περιστερίου.

«Η κατάσταση είναι εξαιρετικά σοβαρή γιατί μιλάμε για το μεγαλύτερο ποτάμι του Λεκανοπεδίου, καθώς δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι (ο Κηφισός) είναι ποτάμι δεν είναι ένας απλός αγωγός αποχέτευσης, γιατί υπάρχει και πολύ σοβαρό θέμα ρύπανσης στο υπόγειο κομμάτι.

Είναι λοιπόν δύο τα ζητήματα, το θέμα της ρύπανσης και το θέμα της στατικότητας γιατί υπάρχουν πολλές φθορές», πρόσθεσε.

Σε ερώτηση για το αν αναμένεται να υπάρξει πρόβλημα στατικότητας στο άμεσο μέλλον, ο Δημήτρης Θεοδοσόπουλος σημείωσε ότι «αυτό θα το κρίνουν οι ειδικοί, εμείς επισημαίνουμε το πρόβλημα καθώς ανακαλύψαμε τα σημεία που υπάρχουν προβλήματα και πρέπει να γίνουν αυτοψίες από τους ειδικούς και άμεσα επεμβάσεις για την αποκατάσταση των φθορών».

«Εμείς χτυπάμε το καμπανάκι, ελπίζουμε να ανταποκριθούν οι αρμόδιοι άμεσα», ανέφερε

Το ερώτημα λοιπόν είναι το εξής: Τι πρόκειται να συμβεί στην Αθήνα αν βιώσουμε ένα φαινόμενο τύπου «Βαλένθια»;

Αυτό που έγινε στην ισπανική μεγαλούπολη των 3 εκατομμυρίων ανθρώπων υπάρχουν οι προϋποθέσεις για να συμβεί και στην Αθήνα των 5 εκατομμυρίων ανθρώπων (αν και κανείς δεν ξέρει πραγματικά τον πληθυσμό της πρωτεύουσας).

Αυτά που αποκάλυψαν οι πρόσφατες έρευνες, είναι πολύ ανησυχητικά και το κυριότερο πρέπει να αντιμετωπιστούν… χθες.

Το κακό δεν δίνει ποτέ «ραντεβού» για να εμφανιστεί και έρχεται πάντοτε «απρόσκλητο».