Ο Πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ Σωκράτης Φάμελλος, κατά την ομιλία του στο 1ο Αναπτυξιακό Περιφερειακό Συνέδριο του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για τη Δυτική Μακεδονία δήλωσε ότι «Στα μπλόκα των αγροτών αλλά και στις κινητοποιήσεις των φοιτητών και της πανεπιστημιακής κοινότητας, εισπράττουμε ένα αίτημα: αφήστε μας να μείνουμε και να προκόψουμε στον τόπου μας! Αυτό όμως το αμφισβητεί η κυβερνητική πολιτική. Και εδώ στη Δυτική Μακεδονία, που τόσα χρόνια εκμεταλλευτήκαμε ως χώρα για να έχουμε λιγνιτική ηλεκτροπαραγωγή, η πολιτεία οφείλει να εφαρμόσει τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος. Δηλαδή η περιοχή να μη χάσει ούτε εισόδημα, ούτε απασχόληση, ούτε ΑΕΠ, ούτε κοινωνική συνοχή από την απολιγνιτοποίηση».
Το μεγαλύτερο πρόβλημα που έχουμε σήμερα, είναι ότι δεν υπάρχει σχεδιασμός για τη μετάβαση στη μεταλιγνιτική περίοδο, παρά μια τυχοδιωκτική αντιμετώπισή της, με επικοινωνιακές φιέστες. Είναι προκλητικό ότι αυτή η διαδικασία δεν διοικείται τοπικά, δεν είναι σε γνώση ούτε των τοπικών φορέων και της αυτοδιοίκησης, και δυστυχώς προχωρά με αδιαφάνεια προς όφελος λίγων συμφερόντων».
Αρχικά, ο Σ. Φάμελλος επισήμανε πως «η Δυτική Μακεδονία υπέστη σωρεία αρνητικών επιπτώσεων την πρώτη 4ετία Μητσοτάκη, εξαιτίας της ενεργειακής πολιτικής της κυβέρνησης, με την άδικη και βίαιη απολιγνιτοποίηση που οδήγησε στο κλείσιμο των λιγνιτικών μονάδων -σε αντίθεση με τις προεκλογικές δεσμεύσεις του 2019-, αλλά χωρίς μέριμνα για την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας. Τα αποτελέσματα τοπικά είναι η φτώχεια, η ανεργία, ιδιαίτερα στους νέους, η ανασφάλεια και η εγκατάλειψη της περιοχής από δεκάδες χιλιάδες πολίτες. Ο κ. Μητσοτάκης έκανε πράξη τη δήλωσή του, οι γερμανικές εταιρίες βρήκαν ευκαιρίες και οι κάτοικοι πρέπει να βρουν κάτι άλλο να κάνουν, εφόσον αφέθηκαν στην τύχη τους».
Συνεχίζοντας ο Σ.Φάμελλος, υπογράμμισε τον κομβικό, αρνητικό ρόλο της ΔΕΗ «που έχει πάψει να λειτουργεί ως δημόσια επιχείρηση ηλεκτρισμού, δεν υπηρετεί τον αναπτυξιακό και κοινωνικό της ρόλο, ούτε για τη χώρα, ούτε για τη Δυτική Μακεδονία. Αλλά λειτουργεί ως ιδιωτική εταιρεία, μέλος ενός καρτέλ, που σωρεύει υπερκέρδη». Αποτελεί προτεραιότητα για τον ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, να ανακτήσει το δημόσιο την πλειοψηφία της ΔΕΗ ώστε αυτή να παίξει ρόλο στην επόμενη ημέρα της περιοχής στηρίζοντας τους πολίτες και όχι τα κέρδη της.
Επεσήμανε ότι ο «ήδη από το 2018 ο ΣΥΡΙΖΑ ως κυβέρνηση ξεκίνησε τη διαβούλευση με τους τοπικούς φορείς για την σχεδιασμένη, ομαλή και δίκαιη μετάβαση της Δυτικής Μακεδονίας και συγκρότησε το πρώτο Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης, που η ΝΔ μέχρι και σήμερα δεν έχει αξιοποιήσει. Η Δυτική Μακεδονία ζει πλέον σε μια πλήρη αβεβαιότητα. Η ανεργία αυξάνεται, ο κόσμος την εγκαταλείπει, οι τοπικές ενεργειακές κοινότητες δεν μπορούν να συνδεθούν στο δίκτυο, οι αποκαταστάσεις δεν προχωράνε και δεν αποδίδονται εδάφη στις τοπικές κοινωνίες για παραγωγικές χρήσεις», επισήμανε ο Σ. Φάμελλος.
«Δεν υπάρχει ακόμα περιφερειακό χωροταξικό σχέδιο, οι αποφάσεις παίρνονται σε κλειστά γραφεία στην Αθήνα και η αλλαγή χρήσεων όπως και η άναρχη ανάπτυξη φωτοβολταϊκών δημιουργούν τετελεσμένα», τόνισε ο Σ. Φάμελλος. «Ακόμα και στο Ταμείο δίκαιης μετάβασης, που ίδρυσε η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, μειώθηκαν οι πόροι που δίνονται κάθε χρόνο και από τα 127,7 εκατ. ευρώ, που έχουν συγκεντρωθεί, μόλις τα μισά έχουν αξιοποιηθεί. Η χρηματοδότηση που επιτεύχθηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης ήταν χαμηλή σε σχέση με τις δεσμεύσεις απολιγνιτοποίησης και την μακρόχρονη ανεργία που πλήττει την περιοχή. Παράλληλα μηδενική είναι η απορρόφηση των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης για αποκατάσταση εδαφών».
Ο Σ. Φάμελλος παρουσίασε τις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ για την περιοχή που περιλαμβάνουν:
- την άμεση ολοκλήρωση του χωρικού και πολεοδομικού σχεδιασμού με διαφάνεια και συμμετοχή και διασφάλιση της αγροτικής γης
- την αποκατάσταση εδαφών των λιγνιτορυχείων και την απόδοσή τους στην τοπική κοινωνία
- τη στήριξη των ανέργων, την απόδοση έκτακτου κοινωνικού εισοδήματος και το πάγωμα των χρεών όσων έχουν επενδύσει σε μηχανήματα ή εξοπλισμό
- την προστασία της βιοποικιλότητας της περιοχής, που θα ανατροφοδοτήσει τον πρωτογενή και τον τριτογενή τομέα
- την προσέλκυση νέων επενδύσεων με θετικό αναπτυξιακό και εργασιακό αποτύπωμα με κάλυψη μέρους του ασφαλιστικού και εργατικού κόστους,
- Τη στήριξη και επέκταση της ενίσχυσης των ενεργειακών κοινοτήτων
- Την προτεραιοποίηση έργων ενεργειακής απόδοσης σε όλα τα δημόσια κτίρια, κατοικία και μικρομεσαίες επιχειρήσεις
- Τη μεταρρύθμιση των δομών διοίκησης της Δίκαιης Μετάβασης για να διασφαλίζεται η συμμετοχή
- Ένα γενναίο πρόγραμμα δημόσιων υποδομών σε όλη την Περιφέρεια, για έργα των ΟΤΑ, σιδηροδρομικές διασυνδέσεις, ηλεκτροκίνηση, αρδευτικά δίκτυα και υποδομές εξωστρέφειας σε Παιδεία, Υγεία, Πολιτισμό που θα δώσουν άμεσες θέσεις εργασίας.
- Κλείνοντας την τοποθέτησή του, ο Σ. Φάμελλος τόνισε πως «η απεξάρτηση της ηλεκτροπαραγωγής και από το λιγνίτη αλλά και από το φυσικό αέριο πρέπει να γίνει το συντομότερο δυνατό, αλλά με σχεδιασμό, που να εξασφαλίζει την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, τη καθαρή και προσιτή ενέργεια για όλους – νοικοκυριά, επιχειρήσεις, αγρότες και τη δίκαιη μετάβαση των λιγνιτικών περιοχών».
Σημείωσε ότι «αυτό μπορεί να το εξασφαλίσει μόνο μία ισχυρή, σύγχρονη και ανθρώπινη πολιτεία, που να έχει σχέδιο και να εξασφαλίζει την ευκαιρία να έχουν όλοι οι άνθρωποι τα ίδια δικαιώματα, τις ίδιες δυνατότητες και τις ίδιες ευκαιρίες».