Άρης: Με ποιον τρόπο ο κόκκινος πλανήτης επηρεάζει τους ωκεανούς στη Γη

Ο Άρης απέχει περίπου 140 εκατομμύρια μίλια από τη Γη, ωστόσο επηρεάζει τους ωκεανούς της.

Βοηθάει στην ώθηση «γιγαντιαίων δινών», σύμφωνα με νέα έρευνα.

Οι επιστήμονες ανέλυσαν ιζήματα, που είχαν διατρηθεί από εκατοντάδες τοποθεσίες βαθιάς θάλασσας τον τελευταίο μισό αιώνα, για να «κοιτάξουν» πίσω δεκάδες εκατομμύρια χρόνια στο παρελθόν της Γης, σε μια προσπάθεια να κατανοήσουν καλύτερα τη δύναμη των βαθέων ωκεανικών ρευμάτων.

Αυτό που βρήκαν τους εξέπληξε. Τα ιζήματα αποκάλυψαν ότι τα ρεύματα βαθέων υδάτων αποδυνάμωσαν και ενίσχυσαν τους κλιματικούς κύκλους 2,4 εκατομμυρίων ετών, σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε την Τρίτη στο περιοδικό Nature Communications.

Η Adriana Dutkiewicz, συν-συγγραφέας της μελέτης και ιζηματολόγος στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ, είπε ότι οι επιστήμονες δεν περίμεναν να ανακαλύψουν αυτούς τους κύκλους και ότι υπάρχει μόνο ένας τρόπος να τους εξηγήσουν: «Συνδέονται με κύκλους στις αλληλεπιδράσεις του Άρη και της Γης σε τροχιά γύρω από τον Ήλιο», είπε σε δήλωσή της. Οι συγγραφείς λένε ότι αυτή είναι η πρώτη μελέτη που κάνει αυτές τις συνδέσεις.

Οι δύο πλανήτες επηρεάζουν ο ένας τον άλλον μέσω ενός φαινομένου που ονομάζεται «συντονισμός», το οποίο είναι όταν δύο σώματα σε τροχιά εφαρμόζουν μια βαρυτική ώθηση και έλξη το ένα πάνω στο άλλο – μερικές φορές περιγράφεται ως ένα είδος εναρμόνισης μεταξύ μακρινών πλανητών.

Αυτή η αλληλεπίδραση αλλάζει το σχήμα των τροχιών τους, επηρεάζοντας το πόσο κοντά είναι κυκλικές και την απόστασή τους από τον ήλιο.

Για τη Γη, αυτή η αλληλεπίδραση με τον Άρη μεταφράζεται σε περιόδους αυξημένης ηλιακής ενέργειας – που σημαίνει θερμότερο κλίμα – και αυτοί οι θερμότεροι κύκλοι συσχετίζονται με πιο έντονα ωκεάνια ρεύματα, διαπίστωσε η έκθεση.

Ενώ αυτοί οι κύκλοι των 2,4 εκατομμυρίων ετών επηρεάζουν τη θέρμανση και τα ωκεάνια ρεύματα στη Γη, είναι φυσικοί κύκλοι του κλίματος και δεν συνδέονται με την ταχεία θέρμανση που βιώνει ο κόσμος σήμερα καθώς οι άνθρωποι συνεχίζουν να καίνε ορυκτά καύσιμα που θερμαίνουν τον πλανήτη, δήλωσε ο καθηγητής γεωφυσικής Dietmar Müller στο Πανεπιστήμιο του Σίδνεϊ και συν-συγγραφέας της μελέτης.

Οι συγγραφείς περιγράφουν αυτά τα ρεύματα, ή τις δίνες, ως «γιγαντιαίες δίνες» που μπορούν να φτάσουν στον πυθμένα του βαθέως ωκεανού, διαβρώνοντας τον πυθμένα της θάλασσας και προκαλώντας μεγάλες συσσωρεύσεις ιζημάτων, όπως χιονοστιβάδες.

Οι επιστήμονες μπόρεσαν να χαρτογραφήσουν αυτές τις ισχυρές δίνες μέσω «σπασίματος» στους πυρήνες των ιζημάτων που ανέλυσαν. Τα ιζήματα βαθέων υδάτων δημιουργούνται σε συνεχή στρώματα κατά τη διάρκεια ήρεμων συνθηκών, αλλά τα ισχυρά ωκεάνια ρεύματα διαταράσσουν αυτό, αφήνοντας μια ορατή σφραγίδα της ύπαρξής τους.

Επειδή τα δορυφορικά δεδομένα που μπορούν να χαρτογραφήσουν ορατά τις αλλαγές στην κυκλοφορία των ωκεανών ήταν διαθέσιμα μόνο για μερικές δεκαετίες, οι πυρήνες ιζημάτων – που βοηθούν στη δημιουργία μιας εικόνας του παρελθόντος που πηγαίνει πίσω εκατομμύρια χρόνια – είναι πολύ χρήσιμοι για την κατανόηση των αλλαγών της κυκλοφορίας σε ένα θερμότερο κλίμα είπε ο Müller στο CNN.

Εάν η σημερινή υπερθέρμανση που προκαλείται από τον άνθρωπο συνεχίσει στην τρέχουσα τροχιά της, είπε ο Müller, «αυτό το φαινόμενο θα επισκιάσει όλες τις άλλες διαδικασίες για πολύ καιρό ακόμη. Αλλά το γεωλογικό αρχείο εξακολουθεί να μας παρέχει πολύτιμες γνώσεις για το πώς λειτουργούν οι ωκεανοί σε έναν θερμότερο κόσμο».

Οι συγγραφείς προτείνουν ότι είναι πιθανό αυτές οι δίνες να μπορούσαν ακόμη και να μετριάσουν ορισμένες από τις επιπτώσεις μιας πιθανής κατάρρευσης του Atlantic Meridional Overturning Circulation (AMOC), μιας κρίσιμης ωκεάνιας κυκλοφορίας που λειτουργεί σαν ένας τεράστιος ιμάντας μεταφοράς που μεταφέρει ζεστό νερό από τις τροπικές περιοχές στο μακρινό Βόρειο Ατλαντικό.

Οι επιστήμονες κρούουν όλο και περισσότερο τον κώδωνα του κινδύνου γι’ αυτό το κρίσιμο σύστημα ρευμάτων. Υπάρχουν φόβοι ότι μπορεί ακόμη και να δείχνει πρώιμα σημάδια ότι βρίσκεται σε πορεία κατάρρευσης, καθώς η υπερθέρμανση του πλανήτη θερμαίνει τους ωκεανούς και λιώνει τους πάγους, διαταράσσοντας τη λεπτή ισορροπία θερμότητας και αλατιού που καθορίζει τη δύναμη του AMOC.