Διάστημα
To ρομπότ Perseverance της NASA που αναζητά ίχνη ζωής στον Άρη κατέγραψε πρόσφατα έναν ανεμοστρόβιλο να σηκώνει σκόνη σε ύψος δύο χιλιομέτρων.
Ο ανεμοστρόβιλος, ή «αμμοστρόβιλος», απαθανατίστηκε στις 30 Αυγούστου στο χείλος του Κρατήρα Τζέζερο, ο οποίος εκτιμάται ότι φιλοξενούσε μια λίμνη πριν από δισεκατομμύρια χρόνια, όταν ο Άρης δεν είχε χάσει ακόμα το νερό του.
Δεδομένου ότι η αρειανή ατμόσφαιρα είναι 100 φορές πιο αραιή από τη γήινη, οι ανεμοστρόβιλοι στον Άρη δεν θα μπορούσαν να σηκώσουν μεγάλα αντικείμενα στον αέρα.
Είναι όμως ένας από τους μηχανισμούς που μεταφέρουν και ανακατανέμουν τη σκόνη στον Άρη και η μελέτη τους θα μπορούσε να προσφέρει νέα στοιχεία για την κατανόηση της ατμόσφαιρας και τη βελτίωση των κλιματικών μοντέλων, αναφέρει η NASA σε ανακοίνωσή της.
Όπως συμβαίνει και στη Γη, οι ανεμοστρόβιλοι του Άρη εμφανίζοται όταν ανοδικά ρεύματα θερμού αέρα συναντούν καθοδικά ψυχρά ρεύματα. Το φαινόμενο είναι συχνότερο την άνοιξη και το καλοκαίρι.
Μέχρι σήμερα τα ρομπότ της NASA έχουν καταγράψει δεκάδες τέτοιους ανεμοστρόβιλους. Το 2021, μάλιστα, το Perseverance κατάφερε να ηχογραφήσει το φαινόμενο.
Το gif της NASA, στο οποίο ταχύτητα έχει αυξηθεί κατά 20 φορές, αποτελείται από 21 επιμέρους καρέ που λαμβάνονταν ανά τέσσερα δευτερόλεπτα με την κάμερα πλοήγησης του Perseverance. Οι εικόνες είναι ασπρόμαυρες για να μειωθεί ο όγκος των δεδομένων που μεταδίδονται στη Γη.
Η NASA εκτιμά ότι ο αμμοστρόβιλος βρισκόταν περίπου 4 χιλιόμετρα μακριά από το ρομπότ και κινούταν προς τα δυτικά με ταχύτητα 19 χιλιομέτρων την ώρα. Η βάση του εκτιμάται ότι είχε πλάτος 60 μέτρα.
Η κάμερα κατέγραψε μόνο το κατώτερο τμήμα του στρόβιλου, ύψους περίπου 120 μέτρων, όμως οι επιστήμονες της NASA υπολόγισαν έμμεσα και το ύψος του.
«Δεν διακρίνουμε την κορυφή του αμμοστρόβιλου, όμως η σκιά του είναι ενδεικτική του ύψους του» εξήγησε ο Μαρμ Λέμον, μέλος της επιστημονικής ομάδας της αποστολής. «Η σκιά του υποδεικνύει ότι έχει ύψος περίπου 2 χιλιομέτρων.
Το Perseverance προσεδαφίστηκε στη λεκάνη του Κρατήρα Τζέζερο τον Φεβρουάριο του 2020 για να αναζητήσει ενδείξεις αρχαίας μικροβιακής ζωής.
Συλλέγει επίσης γεωλογικά δείγματα τα οποία θα μεταφερθούν στη Γη με επόμενη αποστολή, η οποία σχεδιάζεται για τα τέλη της δεκαετίας.
