«Kύμα θανάτου»: Ο κανόνας της Φυσικής που εξηγεί την τραγωδία στην Σεούλ

Το ποδοπάτημα που είχε ως αποτέλεσμα τον θάνατο τουλάχιστον 154 ανθρώπων στη Σεούλ ήταν αποτέλεσμα ενός σχετικά απλού φαινομένου που ο κόσμος καλό θα ήταν να γνωρίζει, εξηγεί ειδικός στη συμπεριφορά του πλήθους.

Η τραγωδία συνέβη το Σάββατο όταν δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους της πολυσύχναστης συνοικίας του Ιταεβόν για να γιορτάσουν το Halloween. Πλήθη ανθρώπων που έβγαιναν από μπαρ και κατευθύνονταν σε σταθμό του μετρό συνωστίστηκαν σε ένα στενό δρόμο με κλίση.

Σύμφωνα με μαρτυρίες που συγκέντρωσε το Reuters, άνθρωποι που βρίσκονταν στην μια άκρη του δρόμου έχασαν την ισορροπία τους και έπεσαν πάνω στους διπλανούς τους, ξεκινώντας έτσι μια αλυσιδωτή αντίδραση που προκάλεσε θανατηφόρο ποδοπάτημα.

«Ο περισσότερος κόσμος δεν αντιλαμβάνεται τον κίνδυνο» είπε στο Business Insider o Μεντί Μουσαΐντ, ερευνητής του Ινστιτούτου «Μαξ Πλανκ» στο Βερολίνο ο οποίος ειδικεύεται στην δυναμική του πλήθους.

Όταν  μια ομάδα ανθρώπων γίνει αρκετά πυκνή, με περισσότερα από έξι έως επτά άτομα ανά τετραγωνικό μέτρο, το πλήθος αρχίζει να συμπεριφέρεται σαν ρευστό, εξήγησε.

Σε αυτό το σημείο, τα μέλη της ομάδας χάνουν την ικανότητα να ελέγχουν τις κινήσεις τους. Αν κάποιος δεχθεί ένα σπρώξιμο θα σπρώξει αναγκαστικά τον διπλανό του και αυτός τον επόμενο.

«Η κίνηση αυτή αρχίζει τότε να μεταδίδεται» είπε ο Μουσαΐντ. Το φαινόμενο θυμίζει τoυς κυματισμούς που δημιουργεί μια πέτρα που πέφτει στο νερό, με τους ομόκεντρους κύκλους να γίνονται όλο και μεγαλύτεροι.

Η πίεση που ασκεί το κύμα μπορεί να γίνει ανυπόφορη για τον κόσμο, ειδικά αν εγκλωβιστεί ανάμεσα στο πλήθος και κάποιο εμπόδιο. Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι η λιποθυμία ή ο θάνατος από ασφυξία, όπως έδειξε η τραγωδία στη Σεούλ.

«Τα κύματα αυτά είναι επικίνδυνα επειδή ο κόσμος μπορεί να συμπιεστεί κόντρα στους τοίχους και ο ένας πάνω στον άλλο. Και όταν δύο κύματα διασταυρώνονται, ο κόσμος νιώθει την πίεση και από τις δύο πλευρές» εξήγησε ο Μουσαΐντ.

Το βασικό που πρέπει να προσέξει κανείς είναι να έχει επίγνωση του κινδύνου, είπε ο ειδικός. Αν αισθάνεστε υπερβολικά στρυμωγμένοι, πιθανότατα έχετε δίκιο. Μετακινηθείτε όσο γίνεται πιο γρήγορα σε ένα λιγότερο πυκνό σημείο, κίνηση που θα προστατεύσει εσάς και θα εκτονώσει ένα μέρος της πίεσης που δέχονται οι άλλοι.

«Ακόμα κι αν το κάνει ένας μικρός αριθμός ανθρώπων, η πυκνότητα μειώνεται και το πρόβλημα λύνεται» είπε ο Μουσαΐντ.

Αν όμως η πυκνότητα του πλήθους ξεπεράσει το κρίσιμο όριο, το κύμα πίεσης μπορεί να εμφανιστεί πολύ απότομα και να δημιουργήσει μια κατάσταση ζωής ή θανάτου.

«Αν νιώθετε την πίεση του κύματος, μην προσπαθήσετε να αντισταθείτε» συνέστησε ο φυσικός. «Ακολουθήστε το κύμα και κρατήστε την ισορροπία σας».

Κάντε ό,τι μπορείτε για να παραμείνετε όρθιοι. Αν κάποιος πέσει, θα ρίξει και τους γύρω του σαν ντόμινο. Και όσοι έχουν την ατυχία να βρεθούν στον πάτο του σωρού κινδυνεύουν να συνθλιβούν από το βάρος.

Και μια τελευταία συμβουλή που έδωσε ο Μουσαΐντ: κρατήστε τα χέρια στο πλάι του κορμού σαν μποξέρ ώστε να έχετε περιθώριο χώρου για να αναπνεύσετε. Μπορεί να σας σώσει τη ζωή.