Ευρωεκλογές: Όσα πρέπει να γνωρίζουμε για τους εκλογικούς καταλόγους – Τι σημαίνουν τα γράμματα «Ε» και «Τ»

Το υπουργείο Εσωτερικών, με ειδική εγκύκλιο, δίνει οδηγίες για τον τρόπο άσκησης του εκλογικού δικαιώματος στις Ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου για την ανάδειξη των 21 μελών που θα εκπροσωπήσουν την Ελλάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Συγκεκριμένα ισχύουν τα ακόλουθα:

α) Οι Έλληνες εκλογείς που είναι εγγεγραμμένοι σε βασικό εκλογικό κατάλογο δήμου της χώρας και κατοικούν ή διαμένουν εκτός της Ελληνικής Επικράτειας, μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στις Ευρωεκλογές, μόνο μέσω της επιστολικής ψήφου, αφού εγγραφούν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εκλογέων επιστολικής ψήφου με δική τους μέριμνα μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής του Υπουργείου Εσωτερικών.

Είναι αυτονόητο ότι όσοι εκλογείς δεν έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εκλογέων επιστολικής ψήφου – και την ημέρα των ευρωεκλογών βρίσκονται στην Ελλάδα- ψηφίζουν σε εκλογικό τμήμα του δήμου του οποίου είναι δημότες και εκλογείς.

β) Οι εντός Επικράτειας εκλογείς μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στις Ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2024:

-είτε με αυτοπρόσωπη παρουσία σε εκλογικό τμήμα την ημέρα των εκλογών, όπως αυτό γίνεται σε όλες τις εκλογές,

– είτε με επιστολική ψήφο, εφόσον έχουν εγγραφεί στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εκλογέων επιστολικής ψήφου μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας του Υπουργείου Εσωτερικών.

Διευκρινίζεται ότι όσοι εκλογείς ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα με επιστολική ψήφο, αποκλείονται από την ψηφοφορία με αυτοπρόσωπη παρουσία σε εκλογικό τμήμα και για το λόγο αυτό, στον βασικό εκλογικό κατάλογο του δήμου εγγραφής τους θα υπάρχει ειδική σήμανση «Τ» (Ταχυδρομικά) και συνεπώς, ο δικαστικός αντιπρόσωπος δεν θα τους επιτρέψει να ψηφίσουν με φυσική παρουσία.

Για όσους εκλογείς, όμως, έχουν εγγραφεί να ψηφίσουν με επιστολική ψήφο αλλά δεν έχει παραληφθεί ο φάκελος επιστροφής επιστολικής ψήφου τους εμπρόθεσμα (δηλαδή έως τις 17:00 την παραμονή των Ευρωεκλογών), οι δικαστικοί αντιπρόσωποι στα εκλογικά τμήματα που είναι εγγεγραμμένοι θα έχουν ενημερωθεί για το γεγονός μη παραλαβής του φακέλου, με μέριμνα του Υπουργείου Εσωτερικών, και θα επιτρέψουν στους εκλογείς αυτούς να ψηφίσουν με φυσική παρουσία από τις 11:00 το πρωί και μετά, σύμφωνα με το άρθρο 21 του ν.5083/2024, προκειμένου να μη στερηθεί κανείς εκλογέας τη δυνατότητα άσκησης του δικαιώματός του.

Τι πρέπει να γνωρίζουμε για τους εκλογικούς καταλόγους

Οι εκλογές της 9ης Ιουνίου 2024 για την ανάδειξη των είκοσι ένα (21) Ελλήνων ευρωβουλευτών-μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου θα διενεργηθούν με τους βασικούς εκλογικούς καταλόγους και τους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους.

1. Βασικοί εκλογικοί κατάλογοι

Στους βασικούς εκλογικούς καταλόγους είναι εγγεγραμμένοι, ανά δήμο, όλοι οι πολίτες Έλληνες και Ελληνίδες που συμπλήρωσαν το δέκατο έβδομο (17ο) έτος της ηλικίας τους, δηλαδή, έχουν γεννηθεί μέχρι και 31 Δεκεμβρίου 2007(αρθ.4 π.δ. 26/2012- δικαίωμα του εκλέγειν).

Για την διεξαγωγή των ευρωεκλογών της 9ης Ιουνίου 2024 οι βασικοί εκλογικοί κατάλογοι περιλαμβάνουν όλες τις μεταβολές (νέοι εκλογείς, μεταβολές λόγω μεταδημότευσης, διόρθωσης στοιχείων εγγραφής και απόκτησης ή απώλειας της ελληνικής ιθαγένειας, θανάτου) της Α’ Αναθεώρησης (Ιανουαρίου-Φεβρουαρίου 2024) που έχουν συντελεστεί μέχρι και την 29η Φεβρουαρίου 2024 (αρθ. 12 π.δ. 26/2012).

2. Ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι ετεροδημοτών ( αρθ.95 π.δ. 26/2012)

Στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ετεροδημοτών περιλαμβάνονται όλες οι μεταβολές (αιτήσεις εγγραφής/διαγραφής) που έχουν συντελεστεί μέχρι και την 30η Απριλίου 2024.

Επισημαίνεται ότι η εγγραφή εκλογέων στους καταλόγους ετεροδημοτών είναι πάγια και διαρκής, δηλαδή δεν αφορά συγκεκριμένη εκλογική διαδικασία, αίρεται δε μόνο με την υποβολή αίτησης διαγραφής από τον ενδιαφερόμενο εκλογέα.

Υπενθυμίζεται ότι στις ευρωεκλογές οι ετεροδημότες εκλογείς ψηφίζουν στον τόπο διαμονής τους, στα κοινά εκλογικά τμήματα, διότι το ψηφοδέλτιο είναι ενιαίο για όλη την επικράτεια και συνεπώς, παρέλκει η σύσταση εκλογικών τμημάτων (αμιγών ή μεικτών) ετεροδημοτών.

Επιπλέον, στο βασικό κατάλογο υπάρχει η ειδική σήμανση «Ε» (ετεροδημότης) και επομένως, ο ετεροδημότης εκλογέας δεν μπορεί να ψηφίσει σε εκλογικό τμήμα του δήμου της βασικής του εγγραφής.

Ακόμα, σε περίπτωση που ετεροδημότες εκλογείς υποβάλουν αίτηση και εγγραφούν στους ειδικούς καταλόγους επιστολικής ψήφου, με μέριμνα του Υπουργείου Εσωτερικών τίθεται στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους ετεροδημοτών η ειδική σήμανση «Τ» (Ταχυδρομείο) και συνεπώς οι εκλογείς αυτοί δεν μπορούν να ψηφίσουν σε εκλογικό τμήμα του τόπου διαμονής τους.

3. Ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (άρθρο τρίτο ν.2196/1994)

Στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Ε.Ε) περιλαμβάνονται οι πολίτες-εκλογείς των λοιπών 26 κρατών μελών της Ε.Ε, εφόσον διαμένουν στη χώρα μας και υπέβαλαν σχετική αίτηση εγγραφής στον οικείο δήμο, προκειμένου να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα στις εκλογές για την ανάδειξη των Ελλήνων Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.

Στους καταλόγους των πολιτών της Ε.Ε περιλαμβάνονται όλες οι μεταβολές (αιτήσεις εγγραφής/διαγραφής) που έχουν συντελεστεί, μέχρι και την 29η Φεβρουαρίου 2024.

Σημειώνεται ότι η εγγραφή εκλογέα στους καταλόγους πολιτών της Ε.Ε. είναι πάγια και διαρκής (για τις ευρωεκλογές και τις αυτοδιοικητικές εκλογές που παρέχεται αυτό το δικαίωμα), αίρεται δε μόνο, με την υποβολή αίτησης διαγραφής από τον ενδιαφερόμενο.

4. Ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι στρατιωτικών, αστυνομικών, πυροσβεστών, ναυτικών (παρ.1 και 7 άρθ. 27 του π.δ. 26/2012)

Για την κατάρτιση και επικύρωση των ειδικών εκλογικών καταλόγων των στρατιωτικών, λιμενικών, του προσωπικού της Ελληνικής Αστυνομίας, του Πυροσβεστικού Σώματος και των ναυτικών που θα ψηφίσουν στις προσεχείς ευρωεκλογές, σε εκλογικό τμήμα του δήμου που υπηρετούν, θα ακολουθήσει ειδική εγκύκλιος, αμέσως μετά την έκδοση των σχετικών Υπουργικών Αποφάσεων.

Σημειώνεται ότι οι καταστάσεις του άρθρου 27 του π.δ. 26/2012, συντάσσονται με ευθύνη των διοικητών ή των προϊστάμενων κάθε μονάδας ή υπηρεσίας, μετά την έκδοση του προεδρικού διατάγματος των Ευρωεκλογών.

Ακολούθως, οι καταστάσεις αυτές αποστέλλονται εντός 5 ημερών από την έναρξη της προεκλογικής περιόδου στον Προέδρο Πρωτοδικών της οικείας περιφέρειας, για την επικύρωση τους, με ισχύ ειδικών εκλογικών καταλόγων.

5. Ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι εκλογέων επιστολικής ψήφου (αρθ. 7 ν.5083/2024)

Οι ειδικοί εκλογικοί κατάλογοι εκλογέων επιστολικής ψήφου συντάσσονται για πρώτη φορά και ισχύουν για τις ευρωεκλογές και τα εθνικά δημοψηφίσματα.

Στις προσεχείς ευρωεκλογές οι κατάλογοι επιστολικής ψήφου περιλαμβάνουν τις εγγραφές που έχουν συντελεστεί αποκλειστικά έως και την 29η Απριλίου 2024 και ώρα Ελλάδας 23:59 (παρ.6 αρθ. 8 ν.5083/2024).

Η εισαγωγή της επιστολικής ψήφου για τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2024 αφορά όλους τους Έλληνες πολίτες που είναι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους της Χώρας και επιθυμούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα με επιστολική ψήφο είτε κατοικούν/διαμένουν στη Ελλάδα είτε σε οποιαδήποτε χώρα του εξωτερικού.

Για την εγγραφή στον κατάλογο εκλογέων επιστολικής ψήφου δεν τίθεται κανένας περιορισμός (ούτε γεωγραφικός) ή η επίκληση οποιουδήποτε λόγου επιλογής της επιστολικής ψήφου.

Για την άσκηση του εκλογικού δικαιώματος με επιστολική ψήφο απαιτείται η εγγραφή στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους εκλογέων επιστολικής ψήφου, που πραγματοποιείται μέσω της ειδικής ηλεκτρονικής εφαρμογής του Υπουργείου Εσωτερικών.