Γυναίκα
Οι θερμοκρασίες βρίσκονται στα ύψη και ο καύσωνας οδηγούν τις έγκυες στα όρια τους.
«Στην εγκυμοσύνη, ο οργανισμός της γυναίκας παράγει περισσότερη θερμότητα απ’ ό,τι συνήθως και παρεμβαίνουν οι φυσικοί θερμορρυθμιστικοί μηχανισμοί του σώματος, για να διατηρήσουν υγιή την ίδια και το έμβρυο.
Όταν ο ήδη επιβαρυμένος οργανισμός της εγκύου έρθει αντιμέτωπος και με την αφόρητη ζέστη του καλοκαιριού, υπάρχει κίνδυνος να μην κατορθώσει να ρυθμίσει αποτελεσματικά την εσωτερική θερμοκρασία της εγκύου με κίνδυνο την υπερθέρμανση του σώματος, ειδικά σε περιπτώσεις προχωρημένης κύηση», λέει ο μαιευτήρας-χειρουργός γυναικολόγος Δρ. Ιωάννης Π. Βασιλόπουλος, MD, MSc, ειδικός στην Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή και ιδρυτικό μέλος του Institute of Life.
Τα συμπτώματα
Τα συμπτώματα της υπερθέρμανσης είναι μεταξύ άλλων θερμό δέρμα, πονοκέφαλοι, ίλιγγος, μυϊκές κράμπες και ναυτία. Μπορεί η έγκυος να παρουσιάσει υψηλό πυρετό (39 βαθμούς Κελσίου), και τότε κινδυνεύει από θερμική εξάντληση ή θερμοπληξία.
Από την υπερθέρμανση στην αφυδάτωση
Η υπερθέρμανση μπορεί επίσης να προκαλέσει αφυδάτωση. Η αφυδάτωση είναι μία από τις αιτίες των συστολών Braxton Hicks, γνωστές ως προπαρασκευαστικές ωδίνες.
«Επιπλέον αν μία έγκυος ζαλιστεί λόγω της αφυδάτωσης, υπάρχει κίνδυνος πτώσης που μπορεί να οδηγήσει σε πιο σοβαρά προβλήματα, όπως ο πρόωρος τοκετός ή η αποκόλληση του πλακούντα», εξηγεί ο Δρ. Βασιλόπουλος.
Αυτές οι παρενέργειες από την αφυδάτωση εξηγούνται γιατί σε αυτή την κατάσταση ο οργανισμός δεν μπορεί να ρυθμίσει τη θερμοκρασία με τον ιδρώτα.
Πως επηρεάζεται και το μωρό
Η υπερθέρμανση της εγκύου και οι τυχόν επιπλοκές, επηρεάζουν και το μωρό με αυξημένη πιθανότητα απόκτησης προβλημάτων υγείας.
Σύμφωνα με έρευνες, η αύξηση της θερμοκρασίας κατά το πρώτο τρίμηνο της κυήσης εξαιτίας πυρετού ή χρήσης σάουνας, σχετίζεται με δομικές αλλαγές στην καρδιά του εμβρύου και με ανωμαλίες του νευρικού σωλήνα που οδηγούν σε παθήσεις όπως η δισχιδής ράχη.
Έρευνα που δημοσιεύθηκε στο ιατρικό περιοδικό Journal of the American Heart Association έδειξε ότι οι υψηλές θερμοκρασίες που προκαλεί η παγκόσμια κλιματική αλλαγή μπορεί τα προσεχή χρόνια να οδηγήσουν σε αυξημένες γεννήσεις βρεφών με καρδιολογικά προβλήματα.
«Δεν γνωρίζουμε ακόμα με ποιους ακριβώς μηχανισμούς μπορεί η υπερθέρμανση της εγκύου να επηρεάσει την εμβρυϊκή ανάπτυξη. Ωστόσο πειράματα στο εργαστήριο έχουν δείξει ότι η υπερθέρμανση μπορεί να ενεργοποιεί τον κυτταρικό θάνατο ή να επεμβαίνει σε ορισμένες πρωτεΐνες οι οποίες παίζουν καθοριστικό ρόλο στην εμβρυϊκή ανάπτυξη κατά το πρώτο τρίμηνο της εγκυμοσύνης», λέει ο Δρ. Βασιλόπουλος.
«Το να έχει μία έγκυος χαμηλό πυρετό, δηλαδή γύρω στους 38 βαθμούς ή και λίγο παραπάνω δεν είναι κατ’ ανάγκη επικίνδυνο για την ίδια ή για το μωρό. Πρέπει όμως να ενημερώνεται αμέσως ο μαιευτήρας της, γιατί η κατάστασή της μπορεί να επιδεινωθεί πολύ πιο γρήγορα απ’ ό,τι είχε συνηθίσει πριν την εγκυμοσύνη. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αντιμετωπίζουμε τους πυρετούς της εγκυμοσύνης λίγο πιο επιθετικά απ’ ό,τι συνήθως».
Συμβουλές αντιμετώπισης του καύσωνα και των υψηλών θερμοκρασιών
Η εγκυμοσύνη το καλοκαίρι σημαίνει ότι πρέπει να λαμβάνονται κάποια επιπλέον προληπτικά μέτρα.
«Αν θέλουν να περπατήσουν για αρκετή ώρα σε υπαίθριους χώρους και να κάνουν δουλειές, πρέπει να πίνουν πολλά υγρά, να ντύνονται με φαρδιά, δροσερά ρούχα και να επιλέγουν τις πιο δροσερές ώρες της ημέρας για την κίνησή τους», λέει ο Δρ. Βασιλόπουλος.
Η καλή ενυδάτωση είναι το πρώτο και πιο σημαντικό μέτρο, τονίζει. Πρακτικά σημαίνει πως η έγκυος θα πίνει καθημερινά το καλοκαίρι 1-3 ποτήρια υγρών περισσότερα απ’ όσα έπινε πριν μείνει έγκυος. Το καλύτερο ρόφημα γι’ αυτήν είναι το καθαρό νερό. Μπορεί όμως να πίνει (με μέτρο) φρέσκους χυμούς (π.χ. πορτοκάλι), γάλα ή δροσερό τσάι (κατά προτίμηση χωρίς ζάχαρη). Αντίθετα, πρέπει να είναι προσεκτική με τον καφέ, καθώς δεν συνιστώνται παραπάνω από 1-2 καφέδες ημερησίως. Αν η έγκυος νιώσει δίψα, σημαίνει πως έχει ήπια αφυδάτωση και πρέπει να αναπληρώσει τα υγρά που λείπουν.
Η διατροφή της πρέπει επίσης να περιλαμβάνει πολλά τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό, όπως είναι τα φρούτα και τα λαχανικά. Αντιθέτως, δεν πρέπει να περιλαμβάνει πολλά λιπαρά και καυτερά υλικά, διότι αυξάνουν τη θερμογένεση. Η κατανάλωση άλατος, εξάλλου, πρέπει να γίνεται με βάση τις συστάσεις του μαιευτήρα.
Άμεσα μέτρα
Αν η έγκυος αισθανθεί ότι υπερθερμαίνεται, πρέπει να λάβει αμέσως μέτρα: να μετακινηθεί σε ένα δροσερό, κλιματιζόμενο χώρο, να πιει με μικρές γουλιές δροσερό νερό, να χαλαρώσει τα ρούχα της, να βάλει ψυχρά επιθέματα (πανιά βρεγμένα με κρύο νερό) στο δέρμα της και να βρέχεται με δροσερό νερό. Απαραίτητο είναι ακόμα να επικοινωνήσει αμέσως με τον μαιευτήρα της. Εάν παρουσιάσει έμετο, επιδείνωση των συμπτωμάτων της ή αν τα συμπτώματα αυτά επιμείνουν επί περισσότερο από μισή-μία ώρα, πρέπει να μεταφερθεί αμέσως στο νοσοκομείο.
«Είναι σημαντικό να ακούει η έγκυος το σώμα της», υπογραμμίζει ο Δρ. Βασιλόπουλος.
«Όταν ζητά αμέσως ιατρική βοήθεια, συνήθως δεν χρειάζεται τίποτα περισσότερο από κατάλληλη ενυδάτωση, δρόσισμα και μερικές συμβουλές για το τι να προσέξει στη συνέχεια. Αν, όμως, αφήσει την υπερθέρμανση να εξελιχθεί, μπορεί να υπάρξει σοβαρό πρόβλημα».
