Αντηλιακά: Πότε λήγουν & πως μπορείτε να διατηρείτε

Το αντηλιακό, όπως είναι ήδη γνωστό, μειώνει το ρίσκο να διεισδύσουν στο δέρμα οι ηλιακές ακτίνες UVA και UVB.

Μελέτη του 2020 έδειξε ότι το αντηλιακό μειώνει εντυπωσιακά τον κίνδυνο των πιο συνηθισμένων μορφών καρκίνου στο δέρμα.

Η προστασία SPF που προσφέρει ένα αντηλιακό ουσιαστικά αποτελεί μια «ομπρέλα» για τις ακτίνες του ηλίου που είναι γνωστό ότι μπορούν να προκαλέσουν τα εξής:

• Έγκαυμα
• Ζημιά στο δέρμα
• Πρόωρη γήρανση
• Σημάδια / στίγματα (πανάδες) στο δέρμα
• Καρκίνο του δέρματος

Ωστόσο είναι σημαντικό να ξέρουμε ότι, όπως κάθε άλλο προϊόν, και τα αντηλιακά έχουν ημερομηνία λήξης που σημαίνει ότι μετά από κάποιο χρονικό διάστημα «χαλάει» και χάνει τις προστατευτικές ιδιότητές του. Σε ένα αντηλιακό που έχει λήξει είναι πιθανό να παρατηρήσουμε αλλαγές στην εμφάνιση, π.χ. στο χρώμα, την πυκνότητα ή τη μυρωδιά του.

Προφανώς μετά τη λήξη του σταματάει και να προστατεύει ενώ είναι πιθανό να κάνει και ζημιά στο δέρμα αν χρησιμοποιείται μετά τη λήξη του.

Σημαντικό επίσης είναι να τονιστεί ότι ένα αντηλιακό μπορεί να «χαλάσει» και να χάσει τις προστατευτικές του ιδιότητες από μη προσεκτική διατήρηση, π.χ. αν εκτεθεί για ώρες σε πολύ υψηλή θερμοκρασία ή σε μεγάλη υγρασία.

Πότε λήγει το αντηλιακό;

Ο FDA, δηλαδή η Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων της Αμερικής, απαιτεί όλα τα αντηλιακά να αναγράφουν στη συσκευασία ημερομηνία λήξης εκτός αν η εταιρεία που παράγει το προϊόν κάνει τεστ και δημοσιοποιήσει τα αποτελέσματά τους σύμφωνα με τα οποία μπορεί να διατηρηθεί και να είναι αποτελεσματικό μέχρι και τρία χρόνια μετά.

Κάθε άνθρωπος που αποκτήσει ένα αντηλιακό που δεν αναγράφει ημερομηνία λήξης στη συσκευασία, πρέπει να θεωρεί δεδομένο ότι έχει λήξει μετά από τρία χρόνια που το έχει στην κατοχή του.

Μια έξυπνη συμβουλή είναι να γράφετε μόνοι σας πάνω στη συσκευασία του προϊόντος που δεν έχει ημερομηνία λήξης την ημερομηνία που το αγοράσατε για να είστε σίγουροι. Κανείς δεν πρέπει να χρησιμοποιεί προϊόν που έχει λήξει ή που έχουν περάσει τρία χρόνια από την παραγωγή του γιατί θα παρέχει μηδαμινή προστασία.

Πώς ξέρω ότι έληξε το αντηλιακό;

Ο καλύτερος τρόπος να αναγνωρίσεις αν έχει λήξει το αντηλιακό είναι να τσεκάρεις την ημερομηνία λήξης που αναγράφει στη συσκευασία. Τα περισσότερα αντηλιακά έχουν ημερομηνία λήξης πάνω τους.

Συνήθως υπάρχει στον πάτο του μπουκαλιού ή στη συσκευασία. Εννοείται πως κάθε κατασκευαστής υποθέτει ότι ο καταναλωτής διατηρεί σωστά το αντηλιακό και δεν θέτει σε κίνδυνο την αποτελεσματικότητά του εκθέτοντάς το σε υπερβολικές θερμοκρασίες ή υγρασία που θα εξασθενήσουν τις ιδιότητές του.

Ένα αντηλιακό πρέπει να φυλάσσεται σε θερμοκρασία δωματίου και φυσικά να μην παραμένει εκτεθειμένο με τις ώρες στον ήλιο όταν βρισκόμαστε στην παραλία αλλά κάτω από ομπρέλα ή μέσα σε τσάντα.

Αν δεν υπάρχει ημερομηνία λήξης ή αν έχει σβηστεί και δεν θυμάστε πότε το αγοράσατε, ρίξτε προσεκτική ματιά στην όψη, την υφή και τη μυρωδιά του προϊόντος ώστε να διαπιστώσετε αν υπάρχουν αλλοιώσεις που θα σημαίνουν ότι είναι ακατάλληλο πια για χρήση. Αν είναι πολύ νερουλό, έχει μικρούς όγκους που δεν είχε πριν ή μυρίζει διαφορετικά, τότε είναι ακατάλληλο.

Κίνδυνοι από ληγμένο αντηλιακό

Αν ένα αντηλιακό έχει λήξει αυτό σημαίνει ότι τα συστατικά του δεν είναι πια ενεργά και δεν είναι αποτελεσματικά στην προστασία του δέρματος από την ηλιακή ακτινοβολία.

Οι δύο τύποι αντηλιακού είναι το φυσικό και το χημικό. Τα φυσικά περιέχουν οξείδιο ψευδαργύρου ή διοξείδιο τιτανίου. Αυτός ο τύπος παραμένει σταθερός για περισσότερο εξαιτίας των συστατικών του και είναι και πιο δύσκολος στο ομαλό άπλωμα στο δέρμα.

Τα χημικά αντηλιακά περιέχουν συστατικά που μπλοκάρουν τις ακτίνες UVA και UVB. Αυτού του είδους τα αντηλιακά μπορεί να υποστούν μοριακές αλλαγές όταν εκτεθούν σε μεγάλη ζέστη από παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο.

Παρότι ακόμα κι έτσι μπορεί μετά να προσφέρουν κάποια προστασία, δεν θα είναι το ίδιο αποτελεσματική. Χωρίς ικανοποιητική προστασία ένας άνθρωπος μπορεί να υποστεί έγκαυμα από τις ακτίνες UVB ή να εκτεθεί σε ελεύθερες ρίζες από τις ακτίνες UVA και να εμφανίσει πρόωρη γήρανση δέρματος.

Πώς να διατηρείτε το αντηλιακό

• Κρατήστε το σε δροσερό σκιερό μέρος μέσα στο σπίτι και τυλιγμένο σε πετσέτα ή κάτω από σκιά στην παραλία.
• Χειριστείτε σωστά τη συσκευασία, μην την ανοιγοκλείνετε άσκοπα διαρκώς και μην την πιάνετε με βρώμικα χέρια γιατί μπορεί να εισχωρήσουν βακτήρια.
• Διατηρείστε το στεγνό αφού πέρα από την υψηλή ζέστη, κακό του κάνει και η πολλή υγρασία.

Πώς να χρησιμοποιείτε το αντηλιακό

Επιλέξτε το κατάλληλο. Το αντηλιακό πρέπει να καλύπτει ευρύ φάσμα και να προστατεύει και από τις ακτίνες UVA και από τις UVB. Ο FDA στην Αμερική συστήνει αντηλιακό ευρέως φάσματος που είναι αδιάβροχο και έχει δείκτη προστασίας SPF τουλάχιστον 30 ή καλύτερα πάνω από 30.

Βάλτε 15 λεπτά πριν βγείτε από το σπίτι. Πολύς κόσμος κάνει λάθος σχετικά με το timing χρήσης αντηλιακού, το σωστό είναι να γίνεται χρήση περίπου 15 λεπτά πριν βγείτε από το σπίτι γιατί υπολογίζεται ότι είναι περίπου τόσος ο χρόνος που χρειάζεται για να απορροφηθεί και να δράσει.

Καλύψτε όλο το σώμα και το πρόσωπο. Είναι σημαντικό, για να υπάρχει σωστή προστασία, να μη διστάζετε να βάλετε επαρκή ποσότητα και να βεβαιωθείτε ότι καλύψατε κάθε εκατοστό προσώπου και σώματος που εκτίθεται στον ήλιο. Ακόμα και σημεία του σώματος που συνήθως παραμελούμε, όπως π.χ. ο σβέρκος ή σημεία του κεφαλιού που δεν έχουν μαλλιά.

Ανανεώστε κάθε δύο ώρες. Εφόσον παραμένετε για αρκετές ώρες στον ήλιο, είναι υπερ-απαραίτητο να ανανεώνετε το προϊόν, κάνοντας ξανά χρήση του παντού, κάθε δύο ώρες. Το ίδιο ισχύει αν έχετε ιδρώσει ή έχετε κολυμπήσει και είναι πιθανό να έχει ξεβγαλθεί το αντηλιακό.

Μην ξεχνάτε τα χείλη. Πέρα από το αντηλιακό σώματος και προσώπου, καλό είναι να προμηθευτείτε και ένα lip balm με αντηλιακή προστασία για τα χείλη σας γιατί είναι ένα σημείο που παραμελείται και εκτίθεται περισσότερο από κάθε άλλο.