Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι είναι πολύ δύσκολο να ξέρεις ακριβώς τι να πεις σε ένα άτομο που έχει χάσει ένα αγαπημένο πρόσωπο.
Θέλεις με τις καλύτερες προθέσεις να προσφέρεις υποστήριξη, να μην προκαλέσεις πρόσθετη ζημιά, και όμως, πολύ συχνά η επιθυμία να παρηγορήσεις έχει ως αποτέλεσμα το άτομο που πενθεί να αναλάβει την πρόσθετη συναισθηματική εργασία της υποστήριξης άλλων που νιώθουν άβολα και δεν ξέρουν τι να πουν.
«Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε κοινωνικοποιηθεί αρκετά ώστε να βοηθάμε τους άλλους λύνοντας προβλήματα, αλλά η θλίψη δεν μπορεί να διορθωθεί», λέει η ειδικός σε θέματα τραύματος και απώλειας Gina Frieden. Οι περισσότεροι άνθρωποι αισθάνονται επίσης «άβολα με το θέμα», λέει η Katie Opher, συντονίστρια στο Penn Medicine’s David Bradley Children’s Beeavement Program και κλινική διευθύντρια του Camp Erin with Penn Medicine Hospice, προσθέτοντας, «είναι δύσκολο να μιλήσουμε για κάτι που είναι οδυνηρό για εμάς. .»
Ως αποτέλεσμα, λέει η Frieden, μερικοί άνθρωποι είτε θα προσπαθήσουν να αποφύγουν τη συζήτηση του θέματος είτε θα προσπαθήσουν να προσφέρουν άνεση μιλώντας για τη δική τους εμπειρία. Δυστυχώς, αυτές οι απαντήσεις δεν είναι συνήθως οι πιο αποτελεσματικές. Είναι σίγουρα δυνατό να προσφέρουμε αποτελεσματική υποστήριξη στους ανθρώπους που πενθούν. Λάβε υπόψη τις παρακάτω συμβουλές για το πώς να το κάνεις και, στη συνέχεια, πάρε συγκεκριμένες ιδέες τόσο για το τι να πεις όσο και για το τι πρέπει να αποφύγεις.
Τι να πεις σε ένα άτομο που μόλις έχασε ένα αγαπημένο του πρόσωπο
Μην αισθάνεσαι ότι πρέπει να πεις το τέλειο πράγμα για να δώσεις την υποστήριξή σου σε κάποιον που πενθεί
Φυσικά, δεν θέλεις να αναστατώσεις περισσότερο ένα άτομο που θρηνεί την απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου. Αλλά για να γλυτώσεις από το να παλεύεις με τα λόγια σου σε μια προσπάθεια να πεις το τέλειο πράγμα, να θυμάσαι ότι αυτό είναι ένα άτομο με το οποίο έχεις αλληλεπιδράσει στο παρελθόν. «Βγάλε την πίεση από τον εαυτό σου», λέει η Frieden. «Συχνά, οι φίλοι νιώθουν την ανάγκη να πουν ακριβώς το σωστό. Οι άνθρωποι μπορεί να φοβούνται να πουν κάτι που θα μπορούσε να επιδεινώσει την κατάσταση, επομένως αποφεύγουν να πουν οτιδήποτε».
Αυτή η έλλειψη ανταπόκρισης μπορεί να κάνει το άτομο που πενθεί να νιώσει ότι η απώλειά του ελαχιστοποιείται ή παραμερίζεται. Μπορείς να πεις, «Δεν ξέρω πραγματικά τι να πω, αλλά λυπάμαι πολύ για την απώλειά σου», ή «Λυπάμαι, ξέρω ότι δε μπορώ να κάνω κάτι για να το αλλάξω, αλλά είμαι εδώ για εσένα». Ο καλύτερος τρόπος επικοινωνίας, προσθέτει η Frieden, «συχνά είναι απλώς να είσαι παρούσα και να επικυρώνεις τα συναισθήματα και την εμπειρία του άλλου».
Μην αισθάνεσαι την ανάγκη να μιλήσεις για την απώλεια – αλλά ούτε και να την αγνοήσεις
«Είναι σημαντικό να μην αποφεύγουμε την κατάσταση, αλλά να παίρνουμε συνθήματα από το άλλο άτομο», λέει η Opher. «Μπορεί να μην θέλει να το συζητά συνέχεια». Η συζήτηση για μια απώλεια μπορεί να βοηθήσει στο να φέρει καλές αναμνήσεις, αλλά μπορεί επίσης να κάνει κάποιον να αισθάνεται ευάλωτος ή λυπημένος τη στιγμή που μπορεί να μην αισθάνεται άνετα να εκφράσει αυτά τα συναισθήματα.
Είναι καλύτερο να διαβάζεις τα σημάδια που σου δίνει το άλλο άτομο. Οι άνθρωποι θρηνούν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Μερικοί μπορεί να προτιμήσουν να μιλήσουν ανοιχτά για την απώλεια. Αν είναι έτσι, άκουσε χωρίς να προσπαθήσεις να αλλάξεις το θέμα. Είναι σημαντικό να είσαι παρούσα και να αναγνωρίζεις τον πόνο.
Τι να πεις σε ένα άτομο που έχασε ένα αγαπημένο του πρόσωπο
Η Frieden λέει ότι αυτές οι φράσεις είναι συχνά χρήσιμες:
«Δεν υπάρχουν λόγια… αλλά να ξέρεις ότι είμαι εδώ για σένα»
«Σε σκέφτομαι και σου εύχομαι δύναμη σε αυτή τη δύσκολη στιγμή»
«Ξέρω ότι δεν μπορώ να ξέρω όλα αυτά που περνάς, αλλά είμαι μαζί σου και θέλω να είμαι στήριγμα με όποιον τρόπο χρειαστεί»
Τι να μην πεις
Υπάρχουν μερικές φράσεις που μπορεί να έχεις ακούσει στο παρελθόν που πιθανότατα δεν θα έχουν θετικό αντίκτυπο σύμφωνα με τους ειδικούς. Αυτές περιλαμβάνουν τις εξής:
«Να είσαι γενναία. Μπορείς να το ξεπεράσεις αυτό»
«Μην κλαις»
«Τουλάχιστον δεν υπέφερε»
«Όλα γίνονται για κάποιο λόγο»
«Ξέρω πώς αισθάνεσαι»
«Αυτό μου θυμίζει μια απώλεια που πέρασα…»
Το να ενθαρρύνεις ένα άτομο που θρηνεί να μείνει απασχολημένο για να μην σκέφτεται δεν υποστηρίζει επίσης τη διαδικασία του πένθους του. Οι άνθρωποι πρέπει να δουλέψουν μέσα από επώδυνα συναισθήματα για να θεραπευτούν και περισπασμοί απλώς καθυστερούν τη διαδικασία επούλωσης. Και, το να πεις ότι το άτομο που πέθανε δεν θα ήθελε ο/η φίλος/η σου να στεναχωριέται είναι μια άλλη φράση που πρέπει να αποφύγεις. Μην ελαχιστοποιείς τα συναισθήματα κάποιου. Είναι εντάξει να νιώθει ό,τι νιώθει.