Ιστορία
Ήταν ο πλουσιότερος Αμερικανός όλων των εποχών και ο πρώτος δισεκατομμυριούχος.
Ο πρώτος Ροκφέλερ Τζον Ντάβισον Ροκφέλερ από λογιστής απέκτησε περιουσία δισεκατομμυρίων, ακολουθώντας το ρητό «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα».
Ήταν ο πλουσιότερος Αμερικανός όλων των εποχών και ο πρώτος δισεκατομμυριούχος και εκτός από πηγή έμπνευσης για εκείνους που επιθυμούσαν να μπουν στον κόσμο των επιχειρήσεων και της βιομηχανίας, ήταν η ενσάρκωση του “αμερικανικού ονείρου”.
Αυτό ωστόσο που αναρωτιούνται οι περισσότεροι είναι, τι έκανε αυτόν τον άνθρωπο μια από τις πιο θρυλικές φιγούρες της ιστορίας;
Δεύτερο παιδί από έξι αδέλφια
Γεννήθηκε στις 8 Ιουλίου 1839, στο Ριτσφορντ της Νέας Υόρκης. Ήταν το δεύτερο από τα έξι παιδιά και ο μεγαλύτερος γιος του καλλιτέχνη Γουίλιαμ Έιβερι Ροκφέλερ και της Ελίζα Ντάβισον. Ο πατέρας του ήταν αγγλικής και γερμανικής καταγωγής, ενώ η μητέρα του ήταν σκωτο-ιρλανδικής καταγωγής.
Σημερινή καθαρή αξία 400 δισ. δολάρια
Σε σύγκριση με τους μεγιστάνες του παρελθόντος, οι σημερινοί δισεκατομμυριούχοι όπως ο Μπιλ Γκέιτς και ο Γουόρεν Μπάφετ δεν έχουν και τόσα πολλά χρήματα. Η σημερινή καθαρή αξία του Ροκφέλερ εκτιμήθηκε στα 400 δισεκατομμύρια δολάρια το 2017.
Άξιζε το 2% του ΑΕΠ των ΗΠΑ
Μέχρι τη στιγμή που πέθανε το 1934, ο Ρόκφελερ είχε καθαρή αξία περίπου 1,4 δισεκατομμύρια δολάρια και ήταν ο πρώτος που διεκδίκησε ποτέ τον τίτλο “δισεκατομμυριούχος”, αλλά ο αριθμός αυτός δεν δείχνει το πόσο πλούσιος ήταν πραγματικά. Ενώ οι σημερινοί δισεκατομμυριούχοι προφανώς διαθέτουν περισσότερα χρήματα, η καλύτερη ένδειξη του πλούτου είναι σε σχέση με το ΑΕΠ. Ο Τζεφ Μπέζος, ο οποίος είναι ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο το 2019, αξίζει περίπου το 0,006 % του συνολικού ΑΕΠ των ΗΠΑ – ο Ροκφέλερ άξιζε το 2%.
Αδυναμία στο χρήμα
Από μικρός έτρεφε αδυναμία για τα χρήματα, ενώ λέγεται πως όταν ήταν παιδί συνήθιζε να αγοράζει καραμέλες και να τις πουλά στη συνέχεια ακριβότερες στα αδέλφια και τους συμμαθητές του για να βγάλει κέρδος! Δεν ήθελε να σπουδάσει και στα 18 του αποφάσισε να ιδρύσει την δική του επιχείρηση δανειζόμενος 1.000 δολάρια από το πατέρα του.
Φιλανθρωπίες και επιτεύγματα
Η ίδρυση του Πανεπιστημίου του Σικάγο οφείλεται σ’ αυτόν, ενώ δεν δίστασε να βοηθήσει οικονομικά θρησκευτικές και φυλετικές μειονότητες, καθώς επίσης και να υποστηρίξει ιατρικές και πανεπιστημιακές έρευνες. Επίσης, ίδρυσε το περίφημο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης στη Νέα Υόρκη. Το γνωστότερο επίτευγμα του αποτελεί αναμφισβήτητα το περίφημο Rockefeller Center στην καρδιά του Μανχάταν της Νέας Υόρκης.
Επιχειρηματικό δαιμόνιο
Ως νεαρός, ο Ροκφέλερ δούλευε συνεχώς. Εκτός από τις τακτικές δουλειές του σπιτιού, κέρδιζε χρήματα ταϊζοντας γαλοπούλες, πουλώντας πατάτες και γλυκά και τελικά δανείζοντας μικρά ποσά στους γείτονες. Ακολούθησε τις συμβουλές του πατέρα του να “εμπορεύεται πιάτα για πιατέλες” και πάντα να παίρνει το καλύτερο μέρος οποιασδήποτε συμφωνίας.
Φιλοδοξίες
Σύμφωνα με ισχυρισμούς, ο νεαρός Ροκφέλερ είχε δύο φιλοδοξίες στη ζωή: να ζήσει 100 χρόνια και να βγάλει 100.000 δολάρια. Αναμφισβήτητα πέτυχε μία από αυτές τις φιλοδοξίες, ενώ ήταν πολύ κοντά στο να πετύχει και την δεύτερη, καθώς πέθανε στις 23 Μαΐου 1937, μόλις δύο μήνες πριν τα 98α γενέθλια του.
Η γνωριμία με την Λόρα Σπέλμαν
Ο Ροκφέλερ γνώρισε την Λόρα Σπέλμαν όταν πήγαιναν μαζί σχολείο στο Κλίβελαντ. Στη συνέχεια, η Σπέλμαν πήγε στη Νέα Αγγλία για να σπουδάσει στο Ινστιτούτο Oread, ελπίζοντας να γίνει δασκάλα. Επέστρεψε στο Οχάιο και παντρεύτηκε τον Ροκφέλερ το 1864. Κατά τη διάρκεια του γάμου τους, ήταν ο άνθρωπος που άκουγε περισσότερο ο Ροκφέλερ και ήταν αρκετά γνωστή για το φιλανθρωπικό της έργο. Ίδρυσε το γυναικείο κολέγιο Σπέλμαν στην Ατλάντα, το οποίο ιδρύθηκε για να μορφωθούν έγχρωμες γυναίκες, μια εποχή που άλλα μεγάλα ινστιτούτα τους το απαγόρευαν. Έμεινε στο πλάι του Ροκφέλερ μέχρι τον θάνατο της το 1915.
Κάπνισμα και αλκοόλ
Ένα μάθημα που έλαβε από τον πατέρα του ήταν να αποφεύγει το αλκοόλ και το κάπνισμα, κάτι που ακολούθησε όλη του την ζωή. Αυτός είναι ίσως και ο λόγος που έζησε μέχρι τα 98.
Κριτικές
Ο Ροκφέλερ κατά τη διάρκεια της ζωής του δέχτηκε πολλές κριτικές για τις μεθόδους που χρησιμοποιούσε προκειμένου να επιτύχει τον σκοπό του. Όπως αποδείχτηκε αργότερα μέσω της εταιρείας του είχε εξαγοράσει πολλούς δικαστές και πολιτικούς ενώ δεν ήταν λίγοι αυτοί που τον κατηγορούσαν για υπερβολικά σκληρή μεταχείριση προς τους χιλιάδες εργαζομένους του. Η μεγαλύτερη πολέμιος του ήταν η δημοσιογράφος Ίντα Τάρμπελ, η οποία κατάφερε με μια σειρά άρθρων να αποκαλύψει το μέχρι τότε κρυφό πρόσωπο του. Ο Τζον Ροκφέλερ δεν απάντησε ποτέ στις κατηγορίες της, απλώς φρόντιζε πάντα να λέει: «Αν πατήσω πάνω σε αυτό το σκουλήκι, θα τραβήξω απλώς την προσοχή του. Αν το αγνοήσω, θα εξαφανιστεί».
Η αυτοκρατορία Ροκφέλερ
Στο πικ της καριέρας του ο Ροκφέλερ κατείχε το 90% των διυλιστηρίων των ΗΠΑ, ήλεγχε το 1/10 της βιομηχανίας καυσίμων, ενώ το 1889 η περιουσία του ξεπερνούσε τα 40 εκατομμύρια δολάρια. Η Standard Oil ήταν πλέον πανίσχυρη και έγινε η πρώτη και μεγαλύτερη πολυεθνική εταιρεία στον κόσμο.
Εμφύλιος πόλεμος
Όταν ξέσπασε ο εμφύλιος πόλεμος των ΗΠΑ, ο Ροκφέλερ προσέλαβε αντικαταστάτες στρατιώτες για να αποφύγει να αγωνιστεί. Έτσι, ήταν σε θέση να μείνει έξω από τον πόλεμο και να συνεχίσει την κερδοφόρα επιχείρηση του.
Επανάσταση
Μέσα σε διάστημα σαράντα ετών μέσω των ελιγμών του ιδιοκτήτη της, η Standard Oil κατάφερε να ελέγχει ολόκληρη την πετρελαϊκή βιομηχανία των ΗΠΑ και όχι μόνο. Επέφερε επανάσταση στον τομέα της διύλισης, της μεταφοράς του πετρελαίου και της διείσδυσης της εταιρείας σε ολόκληρο τον τομέα καυσίμων των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένου του φυσικού αερίου και του ηλεκτρισμού.
Ο μύθος
Ο Ροκφέλερ απέφευγε σε όλη του τη ζωή τις δημόσιες εμφανίσεις, έχοντας ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί ένας μύθος γύρω από το πρόσωπο του. Γενικά μπορεί να χαρακτηριστεί ως τσιγκούνης, αντικοινωνικός και μυστικοπαθής. Παρ’ όλ’ αυτά, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει το επιχειρηματικό του δαιμόνιο.
Ασθένειες
Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Ροκφέλερ υπέφερε από πολλές σωματικές και ψυχικές ασθένειες. Στα μέσα της ζωής του έπασχε από κατάθλιψη, ενώ αργότερα έχασε το μεγαλύτερο μέρος των τριχών του σώματος του λόγω μιας ασθένειας που ονομάζεται αλωπεκία. Φορούσε περουκίνια για το υπόλοιπο της ζωής του.
