Ενας ελληνοαμερικανός, ο Τζορτζ Φειδίας Μίτσελ, είναι ο πατέρας της επανάστασης που συντελείται στον ενεργειακό τομέα σήμερα.
Μιας επανάστασης εφάμιλλης με εκείνη που έφερε η ανακάλυψη του πετρελαίου και η οποία θα έχει τεράστιες γεωπολιτικές επιπτώσεις. Ο Μίτσελ, που άφησε την τελευταία του πνοή σε ηλικία 94 ετών στις 26 Ιουνίου στο Τέξας, ανακάλυψε μια μέθοδο εξόρυξης που μετέτρεψε τα ορυκτά καύσιμα από σπάνια σε άφθονα.
Ο Μίτσελ ήταν γιος του Σάββα Παρασκευόπουλου ο οποίος μετανάστευσε στις ΗΠΑ από την Πελοπόννησο το 1901. «Ο πατέρας μου αναφερόταν συχνά στην καταγωγή του πατέρα του από τα χωριά Νεστάνη και Μηλιές στην Αρκαδία, όπου η οικογένειά του έβοσκε πρόβατα και κατσίκες» λέει ο Κερκ Μίτσελ («Κυριάκο με φωνάζουν οι έλληνες συγγενείς μου»), το όγδοο από τα δέκα παιδιά (επτά αγόρια και τρία κορίτσια) που απέκτησε ο Τζορτζ Μίτσελ με την αμερικανίδα σύζυγό του, Σίνθια.
«Ο πατέρας μου πάντα θαύμαζε το θάρρος, τη φιλοδοξία και την επινοητικότητα του παππού μου, που έφυγε από το σπίτι του στα 19, στη μέση της νύχτας επειδή φοβόταν ότι η μητέρα του δεν θα τον άφηνε να μεταναστεύσει».
Ο Σάββας Παρασκευόπουλος «πήγε περπατώντας ως την Καλαμάτα όπου εργάστηκε σε ναυπηγείο για να βγάλει τα χρήματα του εισιτηρίου για τη Νέα Υόρκη. Δεν είχε πάει σχολείο, δεν ήξερε να γράφει και να διαβάζει, όμως επιβίωσε στις ΗΠΑ, όπου εγκαταστάθηκε στο Γκάλβεστον του Τέξας και άνοιξε καθαριστήριο.
Τα χρήματα που έβγαζε έφθαναν ίσα-ίσα για να μεγαλώσει την οικογένειά του» – ήδη είχε παντρευτεί την Κατίνα Ελευθερίου, μετανάστρια στις ΗΠΑ από το Αργος, με την οποία απέκτησε τέσσερα παιδιά (ο Τζορτζ Φειδίας, που γεννήθηκε το 1919, ήταν το τρίτο). «Το επίθετό του το άλλαξε από Παρασκευόπουλος σε Μίτσελ επειδή ένας από τους αρχικούς εργοδότες του δεν μπορούσε να γράψει αυτό το δυσπρόφερτο όνομα στην επιταγή της πληρωμής και ο Σάββας αποφάσισε να πάρει το δικό του επίθετο» εξηγεί ο Κερκ Μίτσελ τηλεφωνικά από το Τέξας.
«Τροφοδότησε» την Αμερική
Ο Τζορτζ Μίτσελ έχασε τη μητέρα του σε ηλικία 13 ετών «αλλά πριν πεθάνει, ξόρκισε τον άνδρα της να σπουδάσει τα τέσσερα παιδιά τους». Ετσι έγινε. Ο Τζορτζ έλαβε με «άριστα» πτυχίο μηχανικού πετρελαίου από το Πανεπιστήμιο Α&Μ του Τέξας. Με τη βοήθεια του μεγαλύτερου αδελφού του μπήκε στον πετρελαϊκό τομέα και σύντομα οι δυο τους ίδρυσαν μια εταιρεία εξόρυξης που στη συνέχεια ονομάστηκε Mitchell Energy & Development Corp και μπήκε στη λίστα του «Fortune» με τις 500 μεγαλύτερες εταιρείες στις ΗΠΑ (ο Τζορτζ Μίτσελ φιγουράρει στη λίστα του «Forbes» με τους 500 πλουσιότερους Αμερικανούς).
Ο Μίτσελ δεν εφησύχαζε, παρά τις 10.000 πετρελαιοπηγές που είχε ανοίξει η εταιρεία του παγκοσμίως. Αν και όλοι του έλεγαν ότι σπαταλάει άδικα χρόνο και χρήμα, εκείνος επέμεινε να αναζητεί επί 17 χρόνια έναν τρόπο για να εξορύξει τις τεράστιες ποσότητες φυσικού αερίου που βρίσκονταν «παγιδευμένες» στο έδαφος σε σημεία από τα οποία ήταν αδύνατο να αντληθούν.
Ωσπου το 2000, σχεδόν 80 ετών, ανακάλυψε τη μέθοδο της υδραυλικής ρωγμάτωσης (fracking): εισήγαγε στο έδαφος υγρά σε υψηλή πίεση για να σπάσει τον βράχο και να δημιουργήσει διεξόδους για το παγιδευμένο πετρέλαιο και για το φυσικό αέριο. Παράλληλα, ανέπτυξε τεχνικές για να αντλεί τα καύσιμα κάθετα και στη συνέχεια στο πλάι προκειμένου να αυξήσει την απόδοση κάθε πετρελαιοπηγής (οριζόντια εξόρυξη).
Σήμερα, περισσότερο από το 25% του φυσικού αερίου που καταναλώνουν οι ΗΠΑ προέρχεται από μη συμβατικά κοιτάσματα που έγιναν εκμεταλλεύσιμα χάρη στη μέθοδο Μίτσελ, ενώ το 2000 μόνο το 1% προερχόταν από τα κοιτάσματα αυτά. Σύμφωνα με τον «Economist», χάρη στον Μίτσελ τα παγκόσμια αποθέματα φυσικού αερίου αυξήθηκαν από τα 50 χρόνια στα 200!
«Δεν επεδείκνυε το ρόλεξ του»
«Πατέρα της αμερικανικής ενεργειακής ανεξαρτησίας» τον αποκαλεί ο αμερικανικός Τύπος, ο οποίος αφιέρωσε εκτενή άρθρα στον θάνατό του. «Αλλαξε τις ενεργειακές προοπτικές της Αμερικής» έγραψε η «Washington Post», ενώ οι «New York Times» αναφέρουν ότι σε αυτόν οφείλεται «η αναπάντεχη άνθηση του φυσικού αερίου στις ΗΠΑ». Ακόμη και ο ίδιος ο Μίτσελ έχει δηλώσει – σε συνέντευξή του στον «Economist» πέρυσι το καλοκαίρι – έκπληκτος από το πόσο γρήγορα «έπιασε» η υδραυλική ρωγμάτωση. Με έντονη οικολογική συνείδηση, ύψωνε από τις δυνατότερες φωνές για να μπουν περιβαλλοντικοί κανόνες στην εξόρυξη καυσίμων.
Δεν είναι περίεργο ότι ο Τζορτζ Μίτσελ δεν είναι γνωστός στην Ελλάδα, αντίθετα με άλλους λιγότερο σπουδαίους Ελληνοαμερικανούς; Ρωτήσαμε τον Κερκ Μίτσελ (ο οποίος πληροφορήθηκε τον θάνατο του πατέρα του ενώ έκανε διακοπές στη Σκόπελο, πριν από δύο εβδομάδες).
«Αν και αισθανόταν περισσότερο Ελληνας παρά Αμερικανός ελληνικής καταγωγής, ο πατέρας μου δεν ήταν ο τύπος που θα πήγαινε στο χωριό του για να επιδείξει τη Μερσεντές και το ρόλεξ του. Επισκέφθηκε την Ελλάδα το 1965».