Tι προβλέπει η Συνθήκη της Λωζάνης; Ο Ταγίπ Ερντογάν θέλει, όπως δήλωσε στην Αθήνα, να επικαιροποιηθεί που εδώ και έναν αιώνα αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στις σχέσεις της Ελλάδας με την Τουρκία.
Μια συνθήκη η οποία υπεγράφη έναν μόλις χρόνο μετά την μικρασιατική καταστροφή- τον Ιούλιο του 1923 – αλλά που χάρη στις προσπάθειες του Ελευθερίου Βενιζέλου, που ηγήθηκε της ελληνικής αντιπροσωπείας, θεωρήθηκε -δεδομένων των τότε συνθηκών- μια μεγάλη επιτυχία της ελληνικής διπλωματίας.
Η πιο σημαντική πρόβλεψη της συνθήκης ήταν η απόφαση για την ανταλλαγή των πληθυσμών, αλλά και οι ρυθμίσεις για την προστασία της ελληνικής μειονότητας στην Κωνσταντινούπολη και αντίστοιχα της μουσουλμανικής- και όχι τουρκικής- μειονότητας της Δυτικής Θράκης.
Μόνο που η τουρκική κυβέρνηση ποτέ δεν σεβάστηκε τις ρυθμίσεις. Και η άλλοτε ακμάζουσα μειονότητα της Κωνσταντινούπολης που στις αρχές του αιώνα αριθμούσε εκατοντάδες χιλιάδες ομογενείς, πλέον έχει συρρικνωθεί σε μόλις 3.500 χιλιάδες γέροντες.
Αποκορύφωμα των συστηματικών διώξεων που εξαπέλυε η τουρκική κυβέρνηση σε βάρος των Ελλήνων μειονοτικών, ήταν τα τραγικά γεγονότα του 1955. Τα γνωστά Σεπτεμβριανά. Μετά το «πογκρόμ» κατά των Ελλήνων της Πόλης, «πογκρόμ» οργανωμένο απο τις τουρκικές μυστικές υπηρεσίες, χιλιάδες έλληνες αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και τις περιουσίες τους και να βρούν καταφύγιο στην Ελλάδα.