Ιστορία
Εκατόν ένα χρόνια μετά τον πρώτο εντοπισμό της, η αρχαιολογική σκαπάνη επανήλθε στη Νότια Παλαίστρα στην Ερέτρια.
Όπως αναφέρει σχετική ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού, από τις 23 Αυγούστου έως και τις 7 Σεπτεμβρίου 2018, η Ελβετική Αρχαιολογική Σχολή στην Ελλάδα (ΕΑΣ) διεξήγαγε ανασκαφές στη Νότια Παλαίστρα της Ερέτριας, υπό τη διεύθυνση του καθηγητή Καρλ Ρέμπερ (Karl Reber), διευθυντή της ΕΑΣ, καθώς και των μελών της ΕΑΣ, Geoffroy Luisoni και Guy Ackermann, και υπό την εποπτεία της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ευβοίας και συγκεκριμένα της διευθύντριας, Αγγελικής Σίμωσι, και του αρχαιολόγου, Κώστα Μπουκάρα.
«Πρόκειται για δημόσιο κτήριο που ήταν σε χρήση για γυμνικούς σκοπούς, το οποίο αποκαλύφτηκε το 1917 από τον Έλληνα αρχαιολόγο Κωνσταντίνο Κουρουνιώτη. Οι έρευνες στο μνημείο συνέχισαν, λοιπόν, 101 χρόνια μετά την πρώτη ανασκαφή», αναφέρει το ΥΠΠΟΑ για τις νέες ανασκαφές στη Νότια Παλαίστρα, που βρίσκεται στη νοτιοανατολική συνοικία της αρχαίας Ερέτριας, κοντά στο Ιερό της Ίσιδος και τις οχυρώσεις της πόλης.
Όπως πληροφορεί το ΥΠΠΟΑ, το κτήριο «αποτελείται από μια μεγάλη τετράγωνης κάτοψης αυλή, πλάτους περίπου 22 μ., η οποία περιβάλλεται στα δυτικά και τα νότια από στοά που σχηματίζει γωνία, ενώ στα βόρεια από μεγάλη εξέδρα με εσωτερική κιονοστοιχία. Η ανατολική πλευρά απαρτίζεται από σειρά δωματίων άγνωστης προς το παρόν χρήσης, ενώ στη βορειοδυτική γωνία του κτίσματος εντοπίστηκε ιερό της Ειλείθυιας».
Σύμφωνα με το ΥΠΠΟΑ, «δεν σώθηκαν ευρήματα από τις ανασκαφές των αρχών του 20ού αιώνα. Το 2018, η ΕΑΣ πραγματοποίησε 13 διερευνητικές τομές με στόχο τον εντοπισμό υλικού που θα μπορούσε να διευκρινίσει περαιτέρω τη χρονολόγηση των οικοδομικών φάσεων του μνημείου. Το κύριο επιστημονικό πόρισμα των ανασκαφών του 2018 είναι η αποκάλυψη ενός χώρου ορθογώνιας κάτοψης, διαστάσεων 23 × 31 μ., που πιθανώς περιβάλλεται από τρεις στοές».
Σύμφωνα με τα στοιχεία του 2018, η τοιχοποιία και το κεραμικό υλικό που σχετίζεται με αυτόν το χώρο υποδηλώνουν μια χρονολόγηση στην κλασική εποχή, αναμφίβολα πριν από τις αρχές του 4ου αι. π.Χ. «Φαίνεται πως δεν πρόκειται για οικία ούτε για χώρο εργαστηρίου, ούτε ακόμη για ιερό. Η επανάχρηση πολλών τοίχων του χώρου και η ύπαρξη μεγάλης αυλής κατά την επόμενη φάση, τον 4ο αι. π.Χ., υποδηλώνουν πως ο χώρος ήταν από την αρχή σε χρήση ως παλαίστρα για την αθλητική επιμόρφωση των νέων Ερετριέων», συμπληρώνει το ΥΠΠΟΑ, τονίζοντας ότι «κατά την πρώτη της φάση, η Νότια Παλαίστρα αποτελεί σημαντική μαρτυρία της εξέλιξης των μνημείων με αθλητική χρήση της κλασικής εποχής, καθώς οι έως τώρα γνωστές παλαίστρες αυτής της εποχής παραμένουν ελάχιστες».
Τέλος, ως προς «το χώρο ορθογώνιας κάτοψης ο οποίος σύμφωνα με τις επιγραφές ήταν αφιερωμένος στη λατρεία της Ειλείθυιας, της προστάτιδας της γέννας και των παιδιών», που είχε φέρει στο φως στα βορειοδυτικά της Παλαίστρας ο Κ. Κουρουνιώτης, οι δύο τομές που πραγματοποιήθηκαν αποκάλυψαν ένα πηγάδι και έναν βόθρο θεμελίωσης όπου ανακαλύφθηκαν περίπου εκατό μικκύλες κοτύλες, οι οποίες χρονολογούνται στο τελευταίο τέταρτο του 4ου ή στις αρχές του 3ου αι. π.Χ.
