Ιστορία
Στις 8 Δεκεμβρίου 1980 το νήμα της ζωής του Τζον Ουίνστον Λένον κόπηκε από τις σφαίρες ενός θαυμαστή του, του Μαρκ Τσάπμαν, στον οποίον νωρίτερα είχε υπογράψει ένα αυτόγραφο πάνω στο νέο του άλμπουμ.
Ο ίδιος, με το μακάβριο χιούμορ που τον διέκρινε, μας είχε προϊδεάσει για το τέλος του: «Να δείτε που θα πάω είτε από αεροπορικό ατύχημα, είτε από σφαίρα κάποιου τρελού θαυμαστή μου» είχε πει σε μια του συνέντευξη πριν από χρόνια.
38 χρόνια μετά τη δολοφονία που σόκαρε όλο τον καλλιτεχνικό, και όχι μόνο κόσμο θυμόμαστε τη ζωή και την ανεκτίμητη κληρονομία που άφησε το διάσημο «σκαθάρι».
Ήταν 11 η ώρα το βράδυ όταν ο Λένον επέστρεφε στο σπίτι του έχοντας στο πλευρό του τη σύζυγό του Γιόκο Όνο, έπειτα από την ηχογράφηση των τραγουδιών Walking on Thin Ice και It Happened για τον επόμενο δίσκο του.
Έξω από το σπίτι του, ένα διαμέρισμα του κτιρίου Ντακότα σε δυτική συνοικία του Μανχάταν και απέναντι από το Σέντραλ Πάρκ, η μοίρα του επιφύλασσε μια δυσάρεστη έκπληξη. Εκεί, τον περίμενε ο Μαρκ Τσάπμαν, που έμελλε να μείνει στην ιστορία ως ο άνθρωπος που δολοφόνησε τον θρυλικό Τζον Λένον κι έκανε το αίμα των απανταχού φαν να παγώσει.
Ο Τσάπμαν τον πυροβόλησε πολλές φορές στην πλάτη (υπήρξαν μαρτυρίες που έκαναν λόγο για έξι πυροβολισμούς), τραυματίζοντάς τον θανάσιμα. Ο Λένον μεταφέρθηκε αιμόφυρτος στο νοσοκομείο Ρούσβελτ, όπου λίγα λεπτά αργότερα επιβεβαιώθηκε ο θάνατός του. Σύμφωνα με την αυτοψία, οι σφαίρες προκάλεσαν εσωτερική αιμορραγία, αλλά μία ήταν η θανάσιμη που διαπέρασε την αορτή του.
Ο δολοφόνος αποκαλύπτει κυνικά, ενώ όλες οι αιτήσεις αποφυλάκισής του έχουν απορριφθεί ότι επρόκειτο για ένα προμελετημένο και σχεδιασμένο με κάθε λεπτομέρεια έγκλημα. «Χρειάστηκε απίστευτος προσχεδιασμός, απίστευτη κατασκοπεία. Το είχα σκεφτεί πάρα πολύ καλά, το προετοίμαζα για καιρό. Τρεις μήνες πριν τη δολοφονία, είχα επισκεφτεί το κτίριο όπου βρισκόταν το διαμέρισμά του στη Ντακότα για να ελέγξω το χώρο. Τόσο αποφασισμένος ήμουν να διαπράξω το έγκλημα», γράφει στην κατάθεση του.
Ο κόσμος της μουσικής θα ήταν αλλιώτικος λένε όλοι, αν δεν είχε μεσολαβήσει η δολοφονία του Λένον. Ο τραγουδοποιός, μουσικός, συγγραφέας και αγωνιστής της ειρήνης, που έγινε παγκόσμια γνωστός ως μέλος των Beatles ήταν μια μουσική προσωπικότητα, ένας ιδιοφυής και αντιφατικός καλλιτέχνης που σφράγισε τη μουσική του 20ου αιώνα.
Ο Τζον Ουίνστον Λένον (John Lennon) γεννήθηκε στο Λίβερπουλ στις 9 Οκτωβρίου 1940, κατά τη διάρκεια ενός βομβαρδισμού της πόλης από τη «Λουφτβάφε». Ο πατέρας του Άλφρεντ ήταν ναυτικός και η μητέρα του Τζούλια χορεύτρια σε τοπικά κλαμπ. Το όνομα Τζον του δόθηκε προς τιμήν του παππού του και το Ουίνστον προς τιμήν του βρετανού πρωθυπουργού Γουίνστον Τσόρτσιλ.
Ο τραγουδοποιός-τραγουδιστής από το Λίβερπουλ, με τα μεγάλα στρογγυλά γυαλιά και την ταξιδιάρικη φωνή, δε γνώρισε πατέρα, αφού τον εγκατέλειψε πριν ακόμη γεννηθεί. Η μητέρα του ακολούθησε το ίδιο παράδειγμα, όταν ο μικρός Τζον ήταν μόλις 5 ετών, αφήνοντας την ανατροφή του στην αδελφή του.
Στα 18 του χάνει τη μητέρα του όταν την πάτησε με το αυτοκίνητο ένας μεθυσμένος οδηγός. Δώδεκα χρόνια αργότερα έγραφε: «Μητέρα, με είχες αλλά δεν σε είχα. Σε χρειαζόμουν, αλλά εσύ δεν με χρειαζόσουν».
Ο θάνατός της δεν ξεπεράστηκε ποτέ από τον Τζον και ήταν η αιτία που σφυρηλάτησε τη δυνατή του φιλία με έναν άλλο νεαρό, τον Πολ ΜακΚάρτνεϊ, που είχε χάσει τη μητέρα του από την επάρατο νόσο.
Ο Τζον αγαπούσε το γράψιμο και τη ζωγραφική, με το σχολείο να τον αφήνει μάλλον αδιάφορο. Φοίτησε στο κολέγιο Καλών Τεχνών του Λίβερπουλ, αλλά δεν υπήρξε ποτέ συνεπής σπουδαστής. Εκεί, όμως, γνώρισε την πρώτη του γυναίκα, τη Σίνθια Πάουελ, η οποία του χάρισε ένα παιδί, τον Τζούλιαν (1963).
Ο Τζον ζούσε για τη μουσική και τον Μάρτιο του 1957 ίδρυσε την πρώτη του μπάντα, τους Quarrymen, που πήρε το όνομά της από το σχολείο, όπου φοιτούσε. Έπαιζαν σκιφλ, ένα είδος φολκ μουσικής με τζαζ και μπλουζ επιρροές.
Στις 6 Ιουλίου 1957 γνωρίζει τον Πολ ΜαΚάρτνεϊ, ο οποίος σύντομα γίνεται μέλος του συγκροτήματος, αφού ο πατέρας του διαθέτει το υπόγειο του σπιτιού για τις πρόβες των Quarrymen. Την εποχή αυτή ο Λένον γράφει και το πρώτο του τραγούδι «Hello Little Girl», που έγινε αργότερα επιτυχία με τους The Fourmost. Στο συγκρότημα καταφθάνει με συστάσεις του ΜακΚάρτνεϊ ο νεαρός κιθαρίστας Τζορτζ Χάρισον, που δίνει έναν πιο ροκ χαρακτήρα.
Οι Quarrymen μετονομάζονται σε «Johnny and the Moondogs», με τον Λένον να έχει τον πρώτο λόγο, αλλά να μην είναι ικανοποιημένος από τον ήχο τους. Το καλοκαίρι του 1958 ηχογραφούν ένα δίσκο 45 στροφών, που περιέχει δύο τραγούδια, τη σύνθεση των Λένον / ΜακΚάρντεϊ «In Spite of Αll the Danger» και τη διασκευή του κομματιού του Μπαντ Χόλι «That’ ll Be the Day».
Η γέννηση των Beatles
Στα μέσα του 1959, η μπάντα του Λένον αλλάζει το όνομά της σε Beatles και αρχίζει εμφανίσεις στο Αμβούργο και στο κλαμπ του Λίβερπουλ, Cavern. Ήταν εκεί που τους ανακάλυψε ο Μπράιαν Έπσταϊν, ο πρώτος τους μάνατζερ, και στις 5 Οκτωβρίου 1962 κυκλοφορούν το παρθενικό τους σινγκλ «Love me Do».
Η επιτυχία είναι μεγάλη. Οι Beatles εκτοξεύονται στην κορυφή και εν μια νυκτί μετατρέπονται σε ζωντανό θρύλο. Στα τραγούδια τους συνδυάζουν τη ρεαλιστική προσέγγιση και την εσωτερικότητα του Λένον, με την αισιόδοξη ματιά και το μελωδικό χάρισμα του ΜακΚάρτνεϊ. Ο ένας συμπληρώνει τον άλλο και το αποτέλεσμα είναι μοναδικό. Οι Μπιτλς ανάγουν το τρίλεπτο ποπ τραγούδι σε μορφή τέχνης.
Μετά τον θάνατο του Επστάιν αρχίζουν να εμφανίζονται οι πρώτες σκιές στους Μπιτλς. Ο Μακάρτνεϊ επιζητεί να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, κάτι που δεν αρέσει στον Λένον, η ερωμένη του οποίου Γιόκο Όνο, αναμιγνύεται όλο και πιο πολύ στις υποθέσεις τους, προκαλώντας την αγανάκτηση των υπολοίπων. Έτσι είναι αναπόφευκτη η διάλυση του συγκροτήματος το 1970.
Η σόλο καριέρα
Από την εποχή των Μπιτλς, ο Τζον Λένον είχε ξεκινήσει την προσωπική του μουσική διαδρομή. Με τη συμμετοχή της Γιόκο Όνο ηχογράφησε τρεις δίσκους με πειραματική μουσική κι ένα live στο Τορόντο με τη νεοσύστατη μπάντα των Plastic Ono Band.
Μετά τη διάλυση των Beatles και μέχρι τη δολοφονία του το 1981 κυκλοφόρησε μια σειρά άλμπουμ, που δεν έφθαναν στο δημιουργικό ύψος της μουσικής των «Σκαθαριών», αλλά παρουσίαζαν μεγάλο ενδιαφέρον και είχαν απήχηση στο μουσικόφιλο κοινό. Κορυφαία στιγμή υπήρξε αναμφισβήτητα το άλμπουμ Imagine (1971) και το ομώνυμο τραγούδι, που έγινε ο ύμνος του αντιπολεμικού κινήματος.
Στις 31 Αυγούστου 1971 ο Λένον μετακομίζει στη Νέα Υόρκη και δεν θα επιστρέψει ποτέ στην Αγγλία. Σύντομα θα αντιμετωπίσει προβλήματα με το αμερικανικό κράτος, καθώς ο πρόεδρος Νίξον ψάχνει τρόπο να τον απελάσει. Δεν του συγχωρεί ότι είναι ένα από τα ηγετικά στελέχη του αντιπολεμικού κινήματος, που μάχεται τη συμμετοχή των Αμερικανών στο Βιετνάμ.
Με ευφάνταστους τρόπους και εκμεταλλευόμενος τα ΜΜΕ (Bed-In), προσπαθεί να ευαισθητοποιήσει την παγκόσμια κοινή γνώμη στην υπόθεση της παγκόσμιας ειρήνης. Ο Λένον βρίσκεται στο στόχαστρο και των πανίσχυρων εκκλησιαστικών οργανώσεων, που δεν ξεχνούν τη δήλωση του 1966, ότι «οι Μπιτλς είναι ανώτεροι από τον Θεό».
Το 1973 χωρίζει από τη Γιόκο και τα φτιάχνει για δύο χρόνια με την κινέζα γραμματέα του Μέι Παγκ. Τον Νοέμβριο του 1974 θα εμφανιστεί για τελευταία φορά επί σκηνής, συμμετέχοντας σε μια συναυλία του Έλτον Τζον στη Νέα Υόρκη. Το 1975 επανασυνδέεται με τη Γιόκο Όνο και στις 20 Μαρτίου παντρεύονται στο Γιβραλτάρ.
Στις 9 Οκτωβρίου θα γεννηθεί ο γιος τους Σον. Ο Τζον εγκαταλείπει τη μουσική για να αφιερωθεί στη φροντίδα του νεογέννητου παιδιού του. Πέντε χρόνια αργότερα θα επιστρέψει δυναμικά στη μουσική, με το διπλό άλμπουμ «Double Fantasy», που θα αποτελέσει το κύκνειο άσμα της σύντομης, αλλά σπουδαίας καριέρας του.
