Το άγνωστο πείραμα τηλεπάθειας μεταξύ Αθήνας και Παρισίων του 1928

Ένα άγνωστο πείραμα που γεννά απορίες αλλά και θαυμασμό έγινε στις 14 Ιανουαρίου 1928 στα γραφεία της Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών, στην Αθήνα με τα μέντιουμ Κωνσταντία Νικολαΐδου και Ελπινίκη και ταυτόχρονα στο Παρίσι.

Εκεί τις περίμεναν ο πρόεδρος Άγγελος Τανάγρας, οι νευρολόγοι Βλαστός και Κωνσταντινίδης, ο γιατρός Ζαφειρέλλης, οι ακαδημαϊκοί Βορέας και Εμμανουήλ, μαζί με πολλούς άλλους επιστήμονες διάφορων ειδικοτήτων.

Την ίδια μέρα και ώρα, στο Μεταψυχικό Ινστιτούτο Παρισίων, συγκεντρώνονταν αντίστοιχα μέντιουμ και επιστημονικά μέλη. Κάθε ομάδα αποτελούνταν από πομπούς και δέκτες.

Σκοπός των δύο ομάδων ήταν να κάνουν ένα πείραμα τηλεπάθειας, μεταξύ Παρισίων και Αθήνας. Η Αθήνα έστειλε με τους πομπούς της, δηλαδή με τις σκέψεις των μέντιουμ, διάφορα σχήματα.

Ένα κόκκινο κύκλο με διάμετρο 26 εκατοστά και πάχος 10, ενώ από το Παρίσι έστειλαν από τους διάμεσους μια τριγωνική σφραγίδα που έφερε έναν θυρεό. Ταυτόχρονα, τα άτομα δέκτες, σε κατάσταση ύπνωσης προσπαθούσαν να οραματιστούν τα σχήματα που έστελναν οι αντίστοιχοι πομποί, δηλαδή τα μέντιουμ.

Όταν ολοκληρώθηκε η διαδικασία, τα αποτελέσματα καταγράφηκαν, κλείστηκαν σε φακέλους και εστάλησαν στην Αθήνα και στο Παρίσι αντίστοιχα. Οι υπεύθυνοι της Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών και του Μεταψυχικού Ινστιτούτου Παρισίων, που έλαβαν την αλληλογραφία, διαπίστωσαν τα εξής: Στο Παρίσι ο δέκτης που ονομαζόταν Loup de Saint Ville, έλαβε τηλεπαθητικά δύο κύκλους, τον έναν μέσα στον άλλον.

Επίσης, ο ακαδημαϊκός Warcolier είχε οραματιστεί ένα μικρό κόκκινο κύκλο. Αντίστοιχα, στην Αθήνα τα μέντιουμ είχαν οραματιστεί από τις σκέψεις των Γάλλων, τριγωνικά σχήματα, διαβήτες ή ακόμη και το γράμμα Α. Το μέντιουμ Κωνσταντία όμως, είδε το σχήμα ενός στέμματος (δηλαδή το θυρεό). Το πείραμα για τη μεταβίβαση σκέψης είχε στεφτεί από απόλυτη επιτυχία.

Το γεγονός ότι σε Ελλάδα και Γαλλία ήταν παρόντες πολλοί επιστήμονες απέκλειε το ενδεχόμενο δημιουργίας κατασκευασμένων στοιχείων ή ομαδικής υποβολής των παριστάμενων. Ήταν ένα από τα πρώτα και πιο σημαντικά εγχειρήματα της Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών, που επαναλήφθηκε αρκετές φορές με την ίδια επιτυχία.

Ο λογοτέχνης πατέρας της παραψυχολογίας που αυθαδίασε μπροστά στον Χαρίλαο Τρικούπη

Στις 23 Φεβρουαρίου του 1969, δημοσιευόταν στην εφημερίδα Ακρόπολις, η τελευταία συνέντευξη του λογοτέχνη και «πατέρα της παραψυχολογίας», Άγγελου Τανάγρα. Ο δημοσιογράφος Γιώργος Κορωναίος τον είχε εντοπίσει σε ένα σχεδόν άδειο τριάρι διαμέρισμα της οδού Επτανήσου. Ένα ντιβάνι, μια εταζέρα και μια ντουλάπα χωρίς πόρτες, αποτελούσαν τη λιτή επίπλωση. Ανάμεσα στα ρούχα που κρέμονταν ήταν και η στολή που φορούσε, μέχρι να αποστρατευθεί από το Ναυτικό. Ο άνθρωπος που είχε αφιερώσει τη ζωή του στο διάβασμα και την έρευνα, δεν είχε ούτε ένα βιβλίο στο σπίτι του.

«Ο μεγάλος μου πόνος είναι ότι, δεν μπορώ να διαβάσω. Δεν βλέπω καθόλου», έλεγε στον δημοσιογράφο

Ο Άγγελος Ευαγγελίδης, όπως ήταν το πραγματικό όνομα του Άγγελου Τανάγρα, γεννήθηκε το 1877 στην Αθήνα. Σπούδασε ιατρική στην Ελλάδα και στη Γερμανία ενώ κατατάχτηκε στο Πολεμικό Ναυτικό το 1897. Έλαβε μέρος στον Ελληνοτουρκικό και τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου τέθηκε επικεφαλής του Υγειονομικού στο λιμάνι του Πειραιά, στο λοιμοκαθαρτήριο της Σαλαμίνας και στο λιμάνι της Σμύρνης. Όταν έληξε ο Α΄Παγκόσμιος Πόλεμος, διετέλεσε αντιπρόσωπος της Διεθνούς Υγειονομικής Επιτροπής. Αποστρατεύτηκε με το βαθμό του Γενικού Αρχιάτρου.

Ο ανήσυχος γιατρός είχε αδυναμία, εκτός από την παραψυχολογία και στη λογοτεχνία.

Το 1910 μετέφρασε την «Ηλέκτρα» του Ευριπίδη και έγινε ευρύτερα γνωστός με διηγήματα, που βραβεύτηκαν και μεταφράστηκαν στα γαλλικά και τα γερμανικά. Δεν ήταν όμως μόνο αυτά.

Σύμφωνα με το συγγραφέα και ερευνητή Νικόλαος Κουμαρτζή, από τα προσωπικά ημερολόγια του Τανάγρα, που φυλάσσονται στη βιβλιοθήκη του οργανισμού Parapsychology Foundation, στη Νέα Υόρκη, προκύπτουν τα εξής:

Ο Τανάγρας υπήρξε αυτόπτης μάρτυρας της δολοφονίας του πρωθυπουργού Δεληγιάννη και έζησε τη Μικρασιατική Καταστροφή.

Ως φοιτητής αυθαδίασε μπροστά στον Χαρίλαο Τρικούπη, ενώ ως νέος συμμετείχε στην Κρητική Επανάσταση το 1896. Η πένα του συχνά ενοχλούσε και έτσι είδε το βιβλίο του «Άγγελος Εξολοθρευτής», να καίγεται σε πυρά βιβλίων, από τους φιλοβενιζελικούς της εποχής.

Η ίδρυση της Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών

Για χρόνια ο Άγγελος Τανάγρας παρακολουθούσε από κοντά, τις έρευνες και τις μελέτες της Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών στο Λονδίνο. Εκεί οι επιστήμονες, μερικοί εκ των οποίων βραβεύτηκαν με Νόμπελ, μελετούσαν παραφυσικά και ψυχικά φαινόμενα και προσπαθούσαν να δώσουν επιστημονικές απαντήσεις. Η έρευνα σε αυτούς τους τομείς γοήτευε τον Άγγελο Τανάγρα.

Έτσι, αποφάσισε το 1923 να ιδρύσει στην Αθήνα, μια παρόμοια Εταιρεία Ψυχικών Ερευνών. Για να τη στελεχώσει απευθύνθηκε σε αρχιάτρους, ακαδημαϊκούς, ψυχιάτρους, ψυχολόγους, χημικούς, φυσικούς, βιολόγους και άλλους, που θα μπορούσαν να προσφέρουν γνώση σε πειράματα και έρευνες.

«Ουδείς εκ των διοικούντων την εταιρείαν αμοίβεται. Πάντες προσφέρουν ανιδιοτελώς την συμβολήν των υπέρ της υψηλής ιδεολογίας του σκοπού», έγραφε στα τεύχη του περιοδικού «Ψυχικαί Έρευναι», που τύπωνε η Εταιρεία. Στα πειράματα συμμετείχαν διάφοροι διάμεσοι, δηλαδή μέντιουμ της εποχής.

Ο Τανάγρας και οι συνεργάτες του «περνούσαν από κόσκινο» τους διάμεσους, προκειμένου να εξακριβώσουν αν είχαν πράγματι τις ιδιότητες που υποστήριζαν. Σύντομα, η φήμη της Εταιρείας και το έργο της εξαπλώθηκαν σε όλη τη χώρα. Η προσφορά πολλών να συμμετάσχουν στις έρευνες για παραφυσικά και ψυχικά φαινόμενα, οδήγησε τον Άγγελο Τανάγρα να ιδρύσει φροντιστήρια μέσα στην Εταιρεία για νέους επιστήμονες.

«Οίτινες μέχρι τούδε ενεποτίζοντο με υλιστικάς θεωρίας εις το Πανεπιστήμιο, παρά μερικών ασυγχρόνιστων καθηγητών, ημπορούν να κρίνουν και να μορφώσουν ίδιαν γνώμη επί τη βάσει πειραματικών τεκμηρίων», όπως ανέφερε ο ίδιος.

Η δράση της Εταιρείας Ψυχικών Ερευνών είχε ως αποτέλεσμα το 1929 να εισαχθεί στο Εθνικό Πανεπιστήμιο το μάθημα της πειραματικής τηλεπάθειας, το οποίο δίδασκε ο καθηγητής Βορέας. Λίγα χρόνια αργότερα, το 1933 στο πρόγραμμα σπουδών του Πανεπιστημίου συμπεριλήφθηκε ολόκληρη σειρά ψυχικών φαινομένων.

Υπό την καθοδήγηση του Τανάγρα, πραγματοποιήθηκαν έρευνες και αναρίθμητα πειράματα πάνω στην ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου και στο φαινόμενο της Τηλεκίνησης. Μάλιστα, είχαν αρχίσει και τα πρώτα μαθήματα σχετικά με την ψυχική έρευνα σε πανεπιστημιακούς χώρους, με σκοπό την εκμάθηση του μεταφυσικού τρόπου σκέψης.

Η προσπάθεια του Τανάγρα, προσέλκυε όλο και περισσότερο κόσμο της «καλής Αθηναϊκής κοινωνίας», που έσπευδαν να γίνουν μέλη της Εταιρείας.

Ανάμεσα τους και ξένα μεγάλα ονόματα της παγκόσμιας επιστημονικής κοινότητας, όπως ο Άλμπερτ Αϊνστάιν, η Μαρία Κιουρί, ο Ζίγκμουντ Φρόιντ ή η Αλεξάνδρα Χωρέμη Μπενάκη, που βοηθούσε και οικονομικά την εταιρεία. Τα επιστημονικά έργα του Τανάγρα και της Εταιρείας πάντως, δεν είχαν συνέχεια.

Το δημιούργημά του έπαψε να λειτουργεί λίγο πριν από την έναρξη του Β΄παγκοσμίου Πολέμου. Αυτό αποτελούσε τον μόνιμο καημό της ζωής του.

Όπως δήλωνε στην εφημερίδα «Ακρόπολις»: «Φεύγω με τη θλίψη ότι, το έργο μου, η ίδρυση της Εταιρίας Ψυχικών Ερευνών, ερευνών αυστηρώς επιστημονικών, υπήρξε πρόωρος διά τον τόπο μου, όπου το πλείστον ή αδιαφορεί ή εξακολουθεί να ενδιαφέρεται διά εντυπωσιακάς παρεξηγήσεις των ψυχικών φαινομένων και αυταπάτας, όπως δήθεν επικοινωνιών με πνεύματα νεκρών».