Ο χρόνος κατά την αρχαιότητα- Ο υπολογισμός των μηνών και η ονομασία τους

Το έτος στην αρχαιότητα δεν υπολογιζόταν με τον ίδιο τρόπο όπως σήμερα. Υπάρχει διαφορά τόσο στην ονομασία των μηνών όσο και στην χρονική τους διάρκεια.

Αρκετοί αρχαίοι Έλληνες όπως ο Αριστοτέλης ο Ερατοσθένης επινόησαν μέθοδο χρονολόγησης με βάση τους ολυμπιακούς αγώνες και έτσι η χρονολόγηση των γεγονότων γινόταν μέσω των ολυμπιάδων

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι μελέτες που έχουν δημοσιευτεί σχετικά με το πώς μετρούσαν το χρόνο στην αρχαιότητα. Και πώς διαμορφώθηκε το ημερολόγιο στην Αρχαία Ελλάδα. Ενα τέτοιο άρθρο είναι του John D. Morgan στο περιοδικό «Αρχαιολογία και Τέχνες». το οποίο αναφέρεται κατά βάση στο μηνολόγιο το Αθηναϊκό κι όχι άλλων περιοχών.

Αναφέρει συγκεκριμένα:

Η αρίθμηση των ετών με βάση την γέννηση του Χριστού ξεκίνησε από τον Διονύσιο τον μικρό, έναν μοναχό και καθιερώθηκε σε όλο τον Χριστιανικό κόσμο και αποτελεί τον κανόνα ακόμα και σήμερα σε χώρες όπως το Ισραήλ και η Τουρκία.

Η τεχνική χρησιμοποιούταν και κατά τον Μεσαίωνα. Πολύ παλιά οι Έλληνες μετρούσαν τα έτη από τον μεγάλο κατακλυσμό του Δευκαλίωνος και της Πύρρας ή από τη γέννηση του Ηρακλή. Όμως δεν γινόταν να πείσουν και τους υπόλοιπους λαούς της Μεσογείου και της Εγγύς ανατολής ή τους βαρβάρους του Βορρά να υιοθετήσουν ένα τέτοιο μοντέλο για την αρίθμηση των ετών.

Από την εποχή που σώζονται κείμενα συνηθιζόταν να μετρούν τα έτη από την ανάρρηση του τοπικού ηγεμόνα. Αυτός ο τρόπος υπολογισμού μαρτυρείται από την αρχαία Αίγυπτο. Στην Ασσυρία κάθε έτος της βασιλείας ενός μονάρχη έπαιρνε το όνομα ενός αξιωματούχου. Στα ελληνικά βασίλεια θεωρείται ότι επίσης τα έτη χαρακτηρίζονταν με βάση το πότε ο βασιλιάς ανέβηκε στο θρόνο.

Στην αρχαιότητα χρονολογούσαν τα γεγονότα υπολογίζοντας έναν αριθμό ετών μέχρι την εποχή τους και δίνοντας το όνομα του Αθηναίου βασιλιά ή άρχοντα που είχε την αρχή όταν η αρίθμηση των ετών ήταν αντίστροφη. Κανονικά η μέτρηση των ετών πρέπει να γίνεται προς τα εμπρός.

Στο βασίλειο των Σελευκιδών η χρονολόγηση των ετών ξεκινούσε από το 312π.Χ. Τη χρονιά αυτή ο Σέλευκος κυρίεψε τη Βαβυλώνα.

Αρκετοί αρχαίοι Έλληνες όπως ο Αριστοτέλης ο Ερατοσθένης επινόησαν μέθοδο χρονολόγησης με βάση τους ολυμπιακούς αγώνες και έτσι η χρονολόγηση των γεγονότων γινόταν μέσω των ολυμπιάδων.

Πώς ονομάζονταν οι μήνες
Τα ημερολόγια στην αρχαία Αθήνα και σε άλλες πόλεις διέφεραν από το σύγχρονο ημερολόγιο. Το αρχαίο Ελληνικό ημερολόγιο ήταν σέλινο-ηλιακό με μήνες που παρακολουθούσαν τις φάσεις της Σελήνης και με εμβόλιμο μήνα που προστίθετο μια φορά κάθε 19 χρόνια. Κάθε ελληνική πόλη είχε τις δικές της ονομασίες για τους μήνες.

Οι Αθηναίοι και πολλά άλλα Ελληνικά κράτη όπως και οι Βαβυλώνιοι και οι Κινέζοι χρησιμοποιούσαν ένα ημερολόγιο που οι μήνες του ημερολόγιου συμβάδιζαν με τους φυσικούς σεληνιακούς μήνες. Τα ονόματα των μηνών ήταν Εκατομβαίων, Μεταγειτωιών, Βοηδρομιών, Πυανοψιών, Μαιμακτηριών, Ποσειδεών, Γαμηλιών, Ανθεστηριών, Ελαφηβολιών, Μουνιχιών, Θαργηλιών, Σκιροφοριών. Τα ονόματα αυτά τα έπαιρναν από τις βασικές γιορτές που γίνονταν μέσα σε αυτή την περίοδο. Επειδή ο κάθε σεληνιακός μήνας διαρκεί 29,5 μέρες οι Αθηναίοι προσέθεταν κάθε 3 χρόνια έναν εμβόλιμο 13ο μήνα για να συμβαδίζουν οι μήνες με τις εποχές.

Οι Αθηναίοι διαιρούσαν επίσης τα έτη τους με βάση τον αριθμό των φυλών που είχαν πάρει τα ονόματα τους από μυθικούς ήρωες. Οι 12 φυλές αντιστοιχούσαν σε 12 μήνες. Όμως επειδή ο αριθμός των φυλών αυξομοιονώταν δημιουργούταν συχνά πρόβλημα. Δηλαδή, διατηρούσαν παράλληλα διαφορετικά ημερολόγια για θρησκευτική, γεωργική κλπ χρήση. Πολλές φορές από τους Αθηναίους συγκρινόταν το σεληνιακό ημερολόγιο με το ημερολόγιο του άρχοντος και μπορεί να υπήρχε διαφορά ακόμη και 20 ημερών.