Ιστορία
Προσωπική βοήθεια ακόμη και από τον ίδιο τον πρόεδρο των… Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής είχαν ζητήσει οι επαναστατημένοι Έλληνες οπλαρχηγοί κατά τη διάρκεια του εθνικοαπελευθερωτικού Αγώνα το 1821, προκειμένου να αποτινάξουν τον οθωμανικό ζυγό!
Είναι ένα από τα άγνωστα εν πολλοίς περιστατικά που συνέβησαν εκείνη την περίοδο και καταδεικνύει τη δίψα για ελευθερία που διακάτεχε τους προγόνους μας.
Μάιος 1821. Έχουν περάσει περίπου τρεις μήνες από το ξέσπασμα της Επανάστασης και ο 56χρονος Πετρόμπεης Μαυρομιχάλης, ο τελευταίος μπέης της Μάνης, έχει ήδη καταγάγει τις πρώτες σημαντικές νίκες κατά των Τούρκων. Έχει οδηγήσει 5.000 συμπατριώτες του στην απελευθέρωση της Καλαμάτας, εχει τεθεί επικεφαλής της Μεσσηνιακής Γερουσίας (της πρώτης απόπειρας κεντρικής διοίκησης των επαναστατημένων Ελλήνων) και έχει συντάξει χειρόγραφα την «Προειδοποίησιν εις τα ευρωπαϊκάς αυλάς», ένα κείμενο που παροτρύνει ηγεμόνες και εκλεγμένους ηγέτες της γηραιάς ηπείρου να συνταχθούν στο πλευρό μας.
Η επιστολή
Στις 25 Μαΐου 1821 κρίνει ότι θα πρέπει να γνωστοποιήσει τα προτάγματα του Αγώνα και στον ίδιο τον (5ο κατά σειρά) πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Τζέιμς Μόνροου. Η επιστολή ξεκινάει ως εξής:
«Αποφασίζοντες να ζήσωμεν ή ν’ αποθάνωμεν διά την ελευθερίαν, συρόμεθα προς εσάς από δικαίαν συμπάθειαν · διότι είς τον τόπον σας εδιάλεξε να κατοική η ελευθερία, από μόνους εσάς λατρευομένη καθώς ελατρεύετο από τους πατέρες μας.. Αι αρεταί σας, ω Αμερικανοί, μας προσεγγίζουν εις εσάς, μ’ όλον ότι μας χωρίζουν ευρύταται θάλασσα. Ημείς σας νομίζομεν πλησιέστερους πατά τα γειτονεύοντα με ημάς έθνη, και σας έχομεν φίλους και συμπολίτας και αδελγούς, διότι είσθε δίκαιοι, φιλάνθρωποι και γενναίοι · δίκαιοι, ότι και ελεύθεροι · φιλάνθρωποι και γενναίοι ότι πολιτεύεσθε κατά το Ευαγγέλιον».
Στην Ουάσινγκτον μέσω Παρισίων
Το κείμενο θα φθάσει στην αντίπερα όχθη του Ατλαντικού μέσω Γαλλίας και της εκεί Ελληνικής Επιτροπής, η οποία με τη σειρά της θα την παραδώσει στον Αμερικανό πρέσβη στο Παρίσι Άλμπερτ Γκαλατέν που μέσω της διπλωματικής οδού θα φροντίσει να φθάσει στο γραφείο του Μόνροου. Τα όσα αναφέρει ο Μαυρομιχάλης θα μεταφραστούν μάλιστα στα αγγλικά από τον φιλέλληνα πανεπιστημιακό καθηγητή του Harvard και πάστορα Έντουαρντ Έβερετ που είχε επισκεφθεί την υπόδουλη Ελλάδα το 1819. Φροντίζει μάλιστα να διανείμει το κείμενο και στις αμερικανικές εφημερίδες ώστε να κερδηθεί η συμπάθεια της αμερικανικής κοινής γνώμης.
Η (καθυστερημένη) απάντηση του προέδρου
Ο ίδιος ο ένοικος του Λευκού Οίκου θα δώσει την απάντησή του προφορικά, με μια σημαντική καθυστέρηση χρόνου, ωστόσο θα μιλήσει με τα καλύτερα λόγια για την Επαναστατημένη Ελλάδα. Τον Δεκέμβριο του 1822 κατά τη διάρκεια του ετήσιου διαγγέλματός του θα αναφέρει μεταξύ άλλων και τα εξής: «Το όνομα της Ελλάδος πληροί τον νουν και την καρδίαν με τα υψηλότερα και ευγενέστερα αισθήματα. Εξαιρετική επιτηδειότης και λεπτότης εις τας τέχνας, ηρωική ευγένεια εις τας πράξεις, αγνός πατριωτισμός, ενθουσιώδης ζήλος και αφοσίωσις προς την ελευθερίαν ενούνται μετά των αναμνήσεών μας περί της αρχαίας Ελλάδος. […]
Υπάρχει δε ισχυρά ελπίς ότι ο λαός αυτός θα ανακτήση την ελευθερίαν του και εν ίση μοίρα προς τα λοιπά έθνη θέσιν αυτού εις τον κόσμον». Τα λόγια του θα συγκινήσουν περαιτέρω τους Αμερικανούς που θα διοργανώσουν εράνους ενώ πολλοί ρομαντικοί φιλλέληνες θα πάρουν το πλοίο προκειμένου να φθάσουν στον τόπο μας και να συνδράμουν. Μέχρι και πόλη θα δημιουργηθεί με το όνομα Greece εκείνη την εποχή, που αποτελεί τμήμα της κομητείας Monroe της Νέας Υόρκης. Το 1822 είχε 2.574 κατοίκους, ενώ σήμερα ξεπερνά τις 96.000.
Μνεία από τον Ομπάμα
Τις κολακευτικές αναφορές του Μόνροου θα μας θυμίσει πολλά χρόνια αργότερα, ένας άλλος πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, ο Μπάρακ Ομπάμα, όταν επισκέφθηκε επίσημα την Αθήνα τον Νοέμβριο του 2016. Στην αντιφώνηση κατά τη διάρκεια του δείπνου που παρατέθηκε προς τιμήν του στο Προεδρικό Μέγαρο, είχε πει ότι «το 1821, όταν η Ελλάδα ξεκίνησε τον Αγώνα για την ανεξαρτησία της, ένας Έλληνας πατριώτης (δεν ανέφερε ή δεν θυμόταν το όνομα του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη) έγραψε μια επιστολή προς την αμερικανική κυβέρνηση κάνοντας έκκληση για βοήθεια.
