Ιστορία
Ένα από τα πιο πολυσυζητημένα ναυάγια στην σύγχρονη ιστορία της Ελλάδας, συνέβη ακριβώς πριν από δώδεκα χρόνια στα ανοιχτά της Σαντορίνης. Ήταν Μεγάλη Πέμπτη όταν το «Sea Diamond» προσέκρουσε σε ξέρα στον όρμο των Φυρών, με αποτέλεσμα να χάσουν την ζωή τους δυο Γάλλοι τουρίστες, από τους 1.163 επιβάτες του πλοίου.
Εκτός από των τραγικό θάνατο των δυο ανθρώπων, το ναυάγιο προξένησε μια από τις μεγαλύτερες οικολογικές καταστροφές στην θάλασσα του Αιγαίου, με την επιστημονική ομάδα του Πολυτεχνείου της Κρήτης να κάνει λόγο για διαρροή καυσίμων, με το ενδεχόμενο οικολογικής καταστροφής να είναι ορατό.
Το ναυάγιο
Το κρουαζιερόπλοιο ξεκίνησε το μεσημέρι από το Ηράκλειο με προορισμό την Σαντορίνη. Λίγη ώρα μετά την αναχώρηση, η αντλία πετρελαίου μιας εκ των τεσσάρων μηχανών του παρουσίασε βλάβη, με τον πλοίαρχο να μην ενημερώνει κανέναν, όπως ο νόμος το όριζε.
Οι μηχανικοί προσπαθούσαν για τρείς ώρες να επισκευάσουν την μηχανή. Παρολ’ αυτά το πλοίο δεν κατάφερε να ευθυγραμμιστεί στην πορεία του. Απόρροια της μη ευθυγράμμισης, ήταν να βρεθεί δυο ναυτικά στάδια νοτιότερα και να προσκρούσει σε ξέρα, κοντά στο ακρωτήρι «Αλωνάκι».
Τα νερά άρχισαν να μπαίνουν στο πλοίο. Οι 19 υδατοστεγείς πόρτες είχαν μείνει ανοιχτές, πράγμα που υποδείκνυε μια ακόμη παράβαση του συστήματος ασφαλείας του πλοίου. Ο πλοίαρχος έδωσε εντολή να κλείσουν, αλλά πλέον ήταν αργά. Το νερό βραχυκύκλωσε τον ηλεκτρολογικό πίνακα και ξέσπασε πυρκαγιά. Το καράβι, όντας ακυβέρνητο, άρχισε να κατευθύνεται προς τον όρμο των Φηρών.
45 λεπτά μετά την σύγκρουση και αφού είχε αρχίσει ήδη να παίρνει κλίση, δόθηκε εντολή για εγκατάλειψη του. Η διαδικασία διάσωσης δεν λειτούργησε με τον τρόπο που θα έπρεπε. Πολλοί ντόπιοι, έσπευσαν να βοηθήσουν με τις ιδιωτικές τους βάρκες. Λόγω του καλού καιρού που επικρατούσε, το ρυμουλκό «Λέων 1», μετέφερε το καράβι εκτός του όρμου. Όλες οι προσπάθειες που έγιναν για να μην βυθιστεί, έπεσαν στο κενό.
Δυστυχώς το ναυάγιο είχε και δυο θύματα. Ο 45χρονος Γάλλος Ζαν Κριστόφ Αλέν και η κόρη του, Μοντ, 16 ετών, δεν κατάφεραν να βγουν ζωντανοί από το πλοίο. Οι δύτες χτένισαν όλη την περιοχή αλλά οι σοροί δεν βρέθηκαν ποτέ. Γι’ αυτό και δεν ασκήθηκαν ποινικές διώξεις για ανθρωποκτονία σε βάρος του πλοιάρχου και την εταιρείας.
Η οικολογική βόμβα στην θάλασσα του Αιγαίου
Δώδεκα χρόνια έχουν πλέον περάσει και το «Sea Diamond» συνεχίζει να βρίσκεται βυθισμένο στην Σαντορίνη και να ρυπαίνει την θάλασσα της περιοχής, με τους ερευνητές να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για πιθανή οικολογική καταστροφή. Έχει χαρακτηριστεί ως «απόβλητο» και αν το κουφάρι του πλοίου μετακινηθεί, αφού βρίσκεται σε διαδικασία αποσύνθεσης, η ρύπανση θα επιταχυνθεί.
Η ανέλκυση θα έβαζε τέλος στην πιθανότητα οικολογικής καταστροφής. Αλλά κάθε μέρα που περνάει κάνει την κατάσταση όλο και πιο μη αναστρέψιμη. Το πετρέλαιο εκλύεται στην θάλασσα, ενώ μεγαλύτερος φόβος υπάρχει για τις τοξικές ουσίες από το δίκτυο σωληνώσεων, αλλά και τις μεγάλες ποσότητες καρκινογόνου αμιάντου, υδραργύρου και μόλυβδου.
Οι εκτιμήσεις είναι εντελώς απαισιόδοξες. Το «Sea Diamond» έχει βυθιστεί σε κλειστή θάλασσα με τοξικό μείγμα ουσιών, με τα ρεύματα της περιοχής να μην βοηθάνε καθόλου στην διασπορά της ρύπανσης. Το 2016, ο Άρειος Πάγος ζήτησε την άμεση ανέλκυσή του, καθώς εξέφρασε τις έντονες επιφυλάξεις για τις μελέτες που κάνουν λόγο για περιορισμένη ρύπανση.
Toν Οκτώβριο του 2017, ο υπουργός ναυτιλίας Νίκος Κουρουμπλής υπέγραψε τις σχετικές εντολές για τη ανέλκυσή του, ωστόσο οι δικηγόροι της πλοιοκτήτριας εταιρείας ανέφεραν την απόφαση του Εφετείου Πειραιά που λέει ότι η ανέλκυσή του δεν είναι εφικτή.
Η δίκη
Η δίκη των υπευθύνων του ναυαγίου άργησε, ως συνήθως. Το Τριμελές Εφετείο Πειραιά είχε καταδικάσει τον Πλοίαρχο, τον γενικό διευθυντή της πλοιοκτήτριας εταιρείας και τον ανθυποπλοίαρχο που είχε υπηρεσία στην γέφυρα του πλοίου. Οι τρείς καταδικασθέντες έκαναν νέα έφεση στον Άρειο Πάγο και πριν από δυο χρόνια, ο Άρειος Πάγος παρέπεμψε ξανά την υπόθεση στο Τριμελές Εφετείο Πειραιά.
Οι τρείς κατηγορούμενοι καταδικάστηκαν εκ νέου, με μικρότερες ποινές. Ο πλοίαρχος του κρουαζιερόπλοιου καταδικάστηκε σε 3 χρόνια φυλάκισης, ο γενικός διευθυντής επιχειρήσεων στόλου της εταιρείας Core Marine Limited σε ποινή φυλάκισης 2 ετών και ο ανθυποπλοίαρχος αξιωματικός Γέφυρας σε ποινή φυλάκισης 21 μηνών. Ο Άρειος Πάγος ακολούθως, επικύρωσε τις ποινές του Πλοιάρχου και του γενικού διευθυντή, ενώ αναίρεσε την ποινή του ανθυποπλοιάρχου.
Το «Sea Diamond» είναι ένα τοξικό απόβλητο για τις θάλασσες του Αιγαίου. Το ναυάγιο του κόστισε την ζωή δυο ανθρώπων και αν δεν γίνουν γρήγορες κινήσεις, ίσως να κοστίσει πολύ περισσότερες.
