Το όνομα “Αλβανία”, παρουσιάζεται για πρώτη φορά στα μέσα του 11ου αιώνα στην “Ιστορία” του Μιχαήλ Ατταλειάτη. Στην ίδια “Ιστορία”, υπάρχει και η λέξη “Αρβανίτης”. Στον Γ. Ακροπολίτη, οι τίτλοι αυτοί πολλαπλασιάζονται, παρουσιάζονται σαν “Άλβανον” και “Αλβανίτης”, ενώ στον Εφραίμ (1313), βρίσκουμε τις λέξεις “Αλβανούς” και “Άλβανον”.
Η λέξη «Αρβανίτης» εμφανίζεται και στην «Αλεξιάδα», της Άννας Κομνηνής.
Ο Peter Lock, στο έργο του «Οι Φράγκοι στο Αιγαίο, 1204-1500», γράφει ότι η πρώτη αναφορά σε οργανωμένες επιθέσεις Αλβανών στην Ελλάδα, υπάρχει σε βενετικά αρχεία.
Συγκεκριμένα, η πρώτη μαζική επίθεση, έγινε στον Πτελεό της Θεσσαλίας το 1350.
Τον 17ο – 18ο αιώνα, οι Σκιπετάρ, όπως αποκαλούνταν οι ίδιοι ως τότε, άλλαξαν το όνομα τους σε «Αλβανοί».
Οι δύο, σκοτεινοί αυτοί αιώνες, της αλβανικής ιστορίας, ο 17ος και ο 18ος , είναι επίσης συνδεδεμένοι με τον προσηλυτισμό της πλειονότητας των Αλβανών στο Ισλάμ.
Αρχικά, η αλβανική ελίτ, υποστήριξε ότι ήταν απόγονοι των Πελασγών! Στη συνέχεια όμως, οι Πελασγοί αντικαταστάθηκαν από τους Ιλλυριούς.
Παράλληλα, η αλβανική προπαγάνδα, διατυμπανίζει ότι ο Μέγας Αλέξανδρος και ο Πύρρος ήταν Αλβανοί, η Θέτις (μητέρα του Αχιλλέα), πήρε το όνομά της από το det (θάλασσα), η θεά Ήρα από το ere (άνεμος), ο Δευκαλίων από το dhe Ka lene (αυτός που άφησε τη Γη), ενώ ο Cekrezi πάλι, αναφέρεται στον “Αλβανό Δία (!), του οποίου η ανάμνηση επιβιώνει ακόμα και σήμερα με την ονομασία του θεού ως Zot από τους σύγχρονους Αλβανούς”…
Ένας από τους πρώτους που αμφισβήτησαν την καταγωγή των Αλβανών από τους αρχαίους Ιλλυριούς της Βαλκανικής, ήταν ο Νικόλαος Νικοκλής, στο έργο του “Περί της Αυτοχθονίας των Αλβανών ήτοι Σκιπετάρ”, που έγραψε στη Γερμανία το 1855.
Ο Νικοκλής, θεωρούσε ότι οι Αλβανοί κατάγονται από την περιοχή του Καυκάσου.
Ο Πλούταρχος (Βίοι Παράλληλοι) γράφει σχετικά:
“Καταλιπών δέ φρουρόν Αρμενίας Αφράνιον αυτός εβάδιζε δια τών περιοικούντων τον Καύκασον εθνών άναγκαίως έπί Μιθριδάτην. Μέγιστα δε αυτών εστίν έθνη, Αλβανοί και Ίβηρες”
Στράβωνος Γεωγραφία.
Εν αυτή δέ τη Αρμενία πολλά μέν όρη, πολλά δέ οροπέδια, έν οις ουδ αμπελος φύεται ραδίως. Πολλοί δε αύλωνες οί μέν μέαως, οι δέ και σφόδρα εύδαίμονες.. Καθάπερ τό Άραξηνόν πεδίον, δι ού ο Άράξης ποταμός ρέων εις τά άκρα της Αλβανίας και την Κασπίαν εκπίπτει θάλασσαν.
Άλλες αναφορές για την Αλβανία της Κασπίας γίνονται από τον Αρριανό στο έργο του ‘Αλεξάνδρου Ανάβασις ‘, όπου οι Αλβανοί βρίσκονται αντιμέτωποι ως εχθρικό τμήμα ενταγμένο στις περσικές δυνάμεις του Δαρείου κατά την εκστρατεία του Μεγάλου Αλεξάνδρου. “Ώς δέ ομού ήδη τά στρατότεδα έγίγνετο, ώφθη Δαρείος και οί άμφ΄ αυτόν, οί τε μηλοφόροι Πέρσαι και Ινδοί και Αλβανοί και Κάρες οι ανάσπαστοι και οί Μαρδοι τοξόται κατ΄ αυτόν Άλέξανδρον τεταγμένοι και την ίλην την βασιλικην.”
Από τον Κλαύδιο Πτολεμαίο διαβάζουμε : Αλβανοί, Σκύθαι
Από τον Στέφανο Βυζάντιο, φιλόσοφο και γεωγράφο (4ου αιώνα μ.Χ.). διαβάζουμε:
Αλβανία χώρα προς τοις ανατολικοίς Ίβηρσιν. Εκεί δε και το έθνος οι Αλβανοί, ποιμενικοί και μετρίως πολεμικοί μεταξύ Ιβήρων και Κασπίας. Υπόκειται δε τη Σαρματία προς μεν τω Πόντω η Κολχική προς δε τή Κασπία η Αλβανία.
Υποστηρίζεται ότι οι πρώτοι κάτοικοι της Παννονίας υπήρξαν οι Ιλλυριοί (πελασγικός λαός και συγγενής των Ελλήνων). Η Παννονία σήμερα περιέχεται στα εδάφη των κρατών της Σερβίας, Βοσνίας, Μαυροβουνίου, Κοσσυφοπεδίου και βορείου Αλβανίας.
Ο Κωνσταντίνος Πορφυρογέννητος για την εποχή του Ηράκλειου γράφει:
…”Και επειδή η νυν Σερβλία καί παγανία καί η ονομαζομένη Ζαχλούμων χώρα καί Τερβουνία καί η των Καναλιτών υπό την εξουσίαν του βασιλέως Ρωμαίων υπήρχον, εγένοντο δε αι τοιούιαι χώραι έρημαι παρά τών Αβάρων από των εκείσε γαρ Ρωμάνους τους νύν Δελματίαν καί τό Δυρράχιον οίκούντας απήλασαν”…
Εδώ περιγράφεται η ερήμωση της Ιλλυρίας μέχρι και του Δυρραχίου και ο εποικισμός υπο των Αβάρων.
Ο Λαονικος Χαλκοκονδύλης (1430-1490), γράφει: Ουδόλως φρονώ ότι οί Αλβανοί ύπάρχουσιν Ίλλυρικόν γένος ώς τίνες λέγουσιν … .
Παρθυαίους δὲ καὶ Ὑρκανίους καὶ Τοπείρους, τοὺς πάντας ἱππέας, Φραταφέρνης ἦγεν. Μήδων δὲ ἡγεῖτο Ἀτροπάτης. ξυνετάττοντο δὲ Μήδοις Καδούσιοί τε καὶ Ἀλβανοὶ καὶ Σακεσῖναι. τοὺς δὲ προσοίκους τῇ ἐρυθρᾷ θαλάσσῃ Ὀροντοβάτης καὶ Ἀριοβαρζάνης καὶ Ὀρξίνης ἐκόσμουν
Απο την Γαλλική εγκυκλοπαίδεια, γραμμένη από επιτροπή Σοφών υπό την εποπτεία του Ιππότη D’ Arteau, μεταφρασμένη κατ΄ επιτομή από τη Γαλλική, το έτος 1862, διαβάζουμε:
ΑΛΒΑΝΙΑ: υπό των νεωτέρων γεωγράφων καλείται μία των επαρχιών της Ευρωπαϊκής Τουρκίας εκτεινομένη παρά το Αδριατικόν και το Ιόνιον πέλαγος και περιλαμβάνουσα δύο διακεκριμένας Επαρχίας των αρχαίων γεωγράφων την Ιλλυρίαν και Ήπειρο Η χώοα αυτή κατά τόν μεταίωνα εκαλείτο Αρβανέσση νύν δε καλείται Αρναούτ μέν υπο των Οθωμανών, Σκίπερη δέ υπό τών εγχωρίων ήτοι των Αλβανών οίτινες και εαυτούς όνομάζουσι σκιπετάρους.
Οί κάτοικοι της εκτεταμένης ταύτης επαρχίας διαφέρουσιν από αλλήλων κατά τε την εθνικότητα την γλώσσαν και την θρησκείαν διότι το μέν μεσημβρινόν μέρος της Αλβανίας ήτοι την κυρίως Ήπειρον οικούσιν οί Ηπειρώται, όντες ομόγλωσσοι και Ομόθρησκοι με τους λοιπούς Έλληνας, το δε αρκτικόν ήτοι την Ιλλυρίαν, ήτις και δύναται νά ονομασθεί κυρίως Αλβανία κατοικούσιν οί Αλβανοί ανάμικτοι οντες μετά Σέρβων καϊ Οθωμανών καί Έλλήνων. Εκτός της αλβανικής γλώσσης η οποία διαιρείται εις πολλάς διαλέκτους και ιδιώματα, λαλείται έτι εν τη Αλβανία καί η Ελληνική, η τουρκική κλπ
Στις αρχές του 20αι. ο πρωθυπουργός της Σερβίας Πάσιτς δήλωνε περί του Αλβανικού ζητήματος, σε συνέντευξη που έδωσε στην Γαλλική εφημερίδα “Χρόνος”:
“Οι Αλβανοί ουδέποτε είχον ιστορικόν βίον και ουδέποτε υπήρξε Αλβανία με την γεωγραφική έννοιαν ήν δίδουσι σήμερον οι εν Ευρώπη, μάλιστα δε οι προπαγανδισταί. Ανεξαρτήτως απο το ζήτημα περί καταγωγής και γλώσσης των Αλβανών, είναι βέβαιον ότι είτε Ιλλυριοί ήσαν ούτοι αρχαιώθεν είτε μετανάστες εξ Ασίας, πολιτικόν βίον ουδέποτε έσχον”.
Βεβαίως τα λεγόμενα του Σέρβου πολιτικού και μάλιστα πρωθυπουργού, ο καθένας θα περίμενε να κρύβουν πολιτικές σκοπιμότητες.
Ωστόσο σε αυτό που πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή είναι η αναφορά του Πάσιτς στην Ασιατική καταγωγή των Αλβανών.