Σαν σήμερα το 1928, «γεννήθηκε» το ανθρωπόμορφο ποντίκι, σύμβολο της Disney και μία από τις πιο αναγνωρίσιμες φιγούρες παγκοσμίως. Δημιουργός του, ο Γουόλτ Ντίσνεϊ, που εμψύχωνε με τη φωνή του τον Μίκυ στα πρώτα του βήματα.
Η επίσημη ημερομηνία «γέννησης» του Μίκυ Μάους (Mickey Mouse) είναι η 18η Νοεμβρίου 1928, όταν πρωταγωνίστησε στην ταινιούλα Steamboat Willie (Το Ατμόπλοιο Γουίλι), που ήταν η πρώτη ομιλούσα ταινία στο χώρο των κινουμένων σχεδίων. Στην πραγματικότητα, ο Μίκυ είχε κάνει την εμφάνισή του στη μεγάλη οθόνη λίγους μήνες πριν και συγκεκριμένα στην ταινία Plane Crazy (15 Μαΐου 1928).
Ο Ντίσνεϊ εμπνεύστηκε τον Μίκυ στις αρχές του 1928, ταξιδεύοντας σιδηροδρομικώς για δουλειές σε μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο της ζωής του. Μόλις είχε χάσει τα εμπορικά δικαιώματα του πρώτου του ήρωα, του λαγού Όσβαλντ και οι περισσότερο συνεργάτες του είχαν αποσκιρτήσει στον μεγάλο του αντίπαλο Μπομπ Μιντζ των Universal Studios. Ο Ντίσνεϊ δεν θα έκανε ποτέ το ίδιο λάθος και θα προάσπιζε στο εξής με τον εντελέστερο τρόπο τα εμπορικά δικαιώματα κάθε ήρωα που παρουσίαζε.
Μόλις επέστρεψε στο Λος Άντζελες έπεσε με τα μούτρα στη δουλειά, μαζί με τον σπουδαίο κομίστα Ουμπ Αϊγουερκς και σε λιγότερο από τρεις μήνες ο Μίκυ έλαβε «σάρκα και οστά». Αποφάσισε να του δώσει το όνομα Μόρτιμερ, αλλά η κυρία Ντίσνεϊ θεώρησε το όνομα πομπώδες και αντιπρότεινε το Μίκυ, που επικράτησε τελικά. Η επιτυχία του μικροσκοπικού ποντικού ήταν άμεση. «Όταν ο κόσμος γελάει με τον Μίκυ, το κάνει επειδή είναι τόσο ανθρώπινος. Αυτό είναι το μυστικό της δημοτικότητάς του» συνήθιζε να λέει ο Ντίσνεϊ.
Στο σύμπαν των χάρτινων ηρώων, οι στενότεροι συγγενείς του Μίκυ είναι τα ανίψια του Μόρτι και Φέρντι και η αδελφή του Αμέλια. Η Μίνι είναι η αιώνια φιλενάδα του, διατηρεί στενή φιλία με τη μεγάλη οικογένεια των Ντακ, ενώ ο μεγάλος του αντίπαλος είναι ο Μαύρος Πιτ. Το σκυλί του Μίκυ ακούει στο όνομα Πλούτο. Τη φωνή τους στον Μίκυ δάνεισαν ο Ουόλτ Ντίσνεϊ (1929-1946), ο Τζέιμς ΜακΝτόναλντ (1946-1983) και ο Γουέιν Όλγουιν (1983-…).
Στις πρώτες ταινίες του, ο Μίκι ήταν σκανδαλιάρης, ερωτύλος και ενίοτε κακός. Αργότερα έγινε ξερόλας, εξυπνάκιας, με λίγα λόγια ο κύριος Τέλειος, το καλό παιδί. Ήταν το τίμημα της επιτυχίας για τον Ντίσνεϊ. Η προσωπικότητα του Μίκυ στις πρώτες ταινίες ήταν πιο σύνθετη και γι’ αυτό πιο ενδιαφέρουσα σε σχέση με τον μονοδιάστατο χαρακτήρα της συνέχειας.
Η μεγάλη επιτυχία του Μίκυ προσέλκυσε το ενδιαφέρον των εκδοτών και στις 13 Ιανουαρίου 1930 έκανε την πρώτη του έντυπη εμφάνιση. Τέσσερα χρόνια αργότερα είχε το δικό του λήμμα στη διεθνούς κύρους εγκυκλοπαίδεια Μπριτάνικα. Στην Ελλάδα κατέφθασε με μεγάλη καθυστέρηση από τις εκδόσεις Τερζόπουλου, μόλις το 1966. Την Παρασκευή 1η Ιουλίου ένα περιοδικό μικρού σχήματος, με τον Μίκυ στο εξώφυλλο έτοιμο να επισκεφθεί την Ελλάδα, προκάλεσε συναγερμό στις τάξεις των λιλιπούτειων αναγνωστών.
Ο Μίκυ έγινε ο πρώτος ήρωας κινουμένων σχεδίων που απέκτησε το δικό του αστέρι στο περίφημο Πεζοδρόμιο της Φήμης (Walk of Fame) στο Χόλυγουντ. Η τελετή έγινε στις 18 Νοεμβρίου 1978, ανήμερα των πεντηκοστών του γενεθλίων. Το αστέρι του Μίκυ βρίσκεται στη διεύθυνση: 6925 Hollywood Blvd. Για δεκαετίες ο Μίκυ Μάους μονομάχησε σκληρά με τον Μπαγκς Μπάνι της Warner για τον τίτλο του πιο δημοφιλούς ήρωα των κινουμένων σχεδίων. Το 1988 οι δύο μεγάλοι αντίπαλοι τα βρήκαν και πρωταγωνίστησαν στην ταινία του Ρόμπερτ Ζεμέκις Ποιος παγίδεψε τον Ρότζερ Ράμπιτ.
Η φήμη του Μίκυ γρήγορα μετατράπηκε σε πηγή εσόδων για την Ντίσνεϊ, που είναι μία από τις μεγαλύτερες πολυεθνικές εταιρείες του κόσμου. Ο μικροσκοπικός ποντικός πρωταγωνιστεί στον κινηματογράφο, την τηλεόραση, τον τύπο. Εικονίζεται σε ρολόγια, μολύβια, σεντόνια, πετσέτες και σε πολλά ακόμα προϊόντα. Κάθε χρόνο συνεισφέρει στα ταμεία της Ντίσνεϊ πάνω από 5 δισεκατομμύρια δολάρια.
Ο Μίκυ Μάους είναι για κάποιους το σύμβολο της αμερικανικής αισιοδοξίας, επινοητικότητας και ενεργητικότητας, ενώ για κάποιους άλλους, ένα από τα πιο δυνατά χαρτιά του αμερικάνικου πολιτιστικού ιμπεριαλισμού. Η αμερικάνικη αντεργκράουντ κουλτούρα τον χρησιμοποίησε ως αντιήρωα στην ταινία Ο Μίκυ Μάους στο Βιετνάμ (1968).