Ταυροκαθάψια: Το εντυπωσιακό τελετουργικό άθλημα του Μινωικού πολιτισμού

Οι κομψές φιγούρες που παίζουν με ένα θηριώδη ταύρο είναι από τις πιο γνώριμες εικόνες του Μινωικού πολιτισμού. Τα ταυροκαθάψια ήταν ένα εντυπωσιακό τελετουργικό άθλημα, αναπόσπαστο κομμάτι της Μινωικής λατρείας.

Οι γιορτές αυτές τελούνταν την άνοιξη, την περίοδο της αναγέννησης της φύσης. Ο ταύρος, το σύμβολο του Διός, τιμάται μαζί με τη Θεά της γονιμότητας, την οποία λάτρευαν ιδιαίτερα οι Μινωίτες. Ο Δίας ήταν ο γεννήτορας των Κρητών βασιλιάδων, και η Πασιφάη έσμιξε ερωτικά με τον ταύρο του Ποσειδώνα. Η αλληλεπίδραση του ανθρώπου με τα αρχέγονα στοιχεία της φύσης εκφράζεται με τον χορό ανάμεσα στους ανθρώπους και στο άγριο ζώο. Ένας χορός που έπρεπε να αποδοθεί τέλεια από τους αθλητές, καθώς και η παραμικρή αστοχία μπορούσε να αποβεί μοιραία. Ωστόσο, η σοβαρότητα την οποία απαιτούσε η εκτέλεση των αλμάτων, δεν αναιρούσε το ότι ήταν ένα παιχνίδι. Το δέος και ο σεβασμός απέναντι στις πρωτόγονες δυνάμεις δεν αφαιρεί τη χαρά της ζωής που δημιουργείται μέσα από αυτές.

Στα ταυροκαθάψια συμμετείχαν εξίσου άντρες και γυναίκες. Τέσσερις αθλητές και αθλήτριες περικύκλωναν τον ταύρο κρατώντας ξύλινα ρόπαλα και ένας από όλους επιχειρούσε να εκτελέσει τα άλματα.Οι αγωνιζόμενοι έχουν περίτεχνη κόμμωση και κοσμήματα, ένδειξη ότι ανήκαν σε ευγενείς οικογένειες. Όσον αφορά στις τεχνικές, ήταν ιδιαίτερα απαιτητικές- πέραν του τελετουργικού τους χαρακτήρα, τα Ταυροκαθάψια ήταν η ευκαιρία για τους αθλητές να αποδείξουν τη γενναιότητά τους, καθώς και τις ψυχικές και σωματικές τους αντοχές.

Αναπαράσταση Ταυροκαθαψίων σε δαχτυλίδι. Το τελετουργικό αυτό φαίνεται να ήταν ιδιαίτερα αγαπητό στους Μινωίτες καθώς το συναντάμε συχνά σε λεπτομερείς απεικονίσεις ακόμα και σε μικρά αντικείμενα,όπως δαχτυλίδια και σφραγιδόλιθους.

Οι βασικές τεχνικές του αθλήματος περιλάμβαναν το πιάσιμο του ταύρου από τα κέρατα, το άλμα στην ράχη του και το τελικό πήδημα στο έδαφος πίσω από το ζώο- όλα αυτά ενώ φυσικά ο ταύρος κάλπαζε και δεν ήταν ιδιαίτερα ήρεμος. Οι ταύροι που χρησιμοποιούνταν για το παιχνίδι δεν ήταν ήμερα οικόσιτα ζώα- ήταν άγριοι και ανήκαν στις καλύτερες ράτσες του νησιού. Οστά γιγαντιαίων ταύρων που έχουν βρεθεί σε ανασκαφές στην Κρήτη, ενισχύουν την πεποίθηση ότι οι τοιχογραφίες δεν υπερβάλλουν ως προς το μέγεθος των ζώων με τα οποία τολμούσαν να χορέψουν οι ταυροκαθάπτες.

Ο Ταυροκαθάπτης. Αγαλματίδιο από ελεφαντόδοντο, που βρέθηκε στο παλάτι της Κνωσού. Θεωρείται ότι ήταν κομμάτι της πρώτης τρισδιάστατης αναπαράστάσης των Ταυροκαθαψίων.

Αντίστοιχα αθλήματα με ταύρους υπήρχαν και σε άλλα μέρη της Ελλάδας, όπως στην Πύλο και στην Τίρυνθα, καθώς και στον αιγυπτιακό πολιτισμό. Ωστόσο, φαίνεται πως οι Μινωίτες έγιναν δεξιοτέχνες αυτού του επικίνδυνου και συναρπαστικού παιχνιδιού, το οποίο μετέτρεψαν σε ύμνο για τη ζωή και τη φύση.