Το γράμμα του Θ. Κολοκοτρώνη στον γιο του: «Να βγουν οι κάτοικοι των χωριών από τις “τρύπες” τους και να βοηθήσουν»

Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης στην επιστολή του προς τον γιο του Ιωάννη ζητάει να γράψει σε όλα τα χωριά να βγουν οι κάτοικοι από τις «τρύπες» του και να βοηθήσουν στην Ελληνική Επανάσταση.

Η ΕΕΦ παρουσιάζει από την συλλογή της, μία ιδιαίτερα σημαντική επιστολή του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη προς τον γιό του Ιωάννη (Γενναίο) Κολοκοτρώνη, η οποία εστάλη τον Ιούλιο του 1826, όταν ο Ιμπραήμ είχε καταλάβει σχεδόν όλη την Πελοπόννησο, και οι Έλληνες είχαν χάσει το ηθικό τους.

Ιωάννης (Γενναίος) Κολοκοτρώνη. Γιός του Θεοδώρου Κολοκοτρώνη.

Από την επιστολή αυτή συγκρατούμε δύο σημεία.

Το πρώτο είναι ότι ο Κολοκοτρώνης ζητά από τον γιό του να γράψουν σε όλα τα χωριά, να βγουν οι κάτοικοι από «τις τρύπες τους», και να έρθουν βοηθήσουν, διότι «αυτό που θα τους σώσει είναι τα στήθη τους». Δηλαδή ο αγώνας τους και οι προσπάθειές τους.

Το δεύτερο είναι μία αναφορά που κάνει ο Κολοκοτρώνης στα Φιλελληνικά Κομιτάτα της Ευρώπης. Σημειώνει στην επιστολή του ότι έλαβε στο Άστρος ένα φορτίο με ζωοτροφές που προερχόταν από τα υπό Αγγλική διοίκηση Κύθηρα. Στη συνέχεια ενημερώνει τον γιό του, ότι ο πρόεδρος των Φιλελληνικών κομιτάτων, του είπε «να ζητήσει ότι θέλει και θα το έχει». Όπλα, πολεμοφόδια, τροφές. «Φθάνει μόνο και εμείς να κινούμεθα και να μην κοιμούμεθα».

Το αίτημα αυτό έχει πολλές αναγνώσεις. Πέραν της προφανούς, υπάρχει και μία πολύ σημαντικότερη.

Τρεις μήνες μετά την πτώση του Μεσολογγίου, και ενώ η φλόγα της Επανάστασης άρχιζε να σβήνει, τα Φιλελληνικά κομιτάτα ήταν παρόντα, και έτοιμα να προσφέρουν πλήρη βοήθεια όλων των ειδών στους Έλληνες. Μάλιστα τα Φιλελληνικά κομιτάτα είχαν στήσει μηχανισμούς για την αποστολή των εφοδίων και του εξοπλισμού και την ασφαλή παράδοσή τους στους Έλληνες.

Όμως οι Έλληνες όφειλαν να κινούνται και να μην κοιμούνται και για έναν άλλο λόγο.

Να υπενθυμίσουμε εδώ ότι ήταν ζήτημα απόλυτης προτεραιότητας να αποδείξουν οι Έλληνες ότι η Επανάσταση δεν είχε σβήσει, διότι σε αντίθετη περίπτωση δεν θα μπορούσε το αίτημα σύστασης ανεξάρτητου Ελληνικού κράτους να παραμείνει στην ημερήσια διάταξη των διπλωματικών φόρουμ και διαπραγματεύσεων.

Η δράση, η άσκηση πίεσης προς τις κυβερνήσεις που ασκούσαν οι Φιλέλληνες σε όλη την Ευρώπη, δεν θα είχαν κανένα λόγο ύπαρξης εάν οι Έλληνες είχαν συνθηκολογήσει ή συμβιβαστεί με τους Τούρκους, και οι συγκρούσεις είχαν σταματήσει.

H επιστολή αυτή αποτελεί ένα αποδεικτικό στοιχείο ιστορικής σημασίας, σχετικά με τη προσήλωση και τη σπουδαιότητα του φιλελληνικού κινήματος στην Ευρώπη, κάτι για το οποίο η Ελλάδα θα εκφράζει αιώνια την ευγνωμοσύνη της.

Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της επιστολής.

«Τω Γενναιοτάτω Καπ(ετάν) Ιωάννη Θ. Κολοκοτρώνη.
εις στεμνίτζαν

παιδί μου Γιάννη σε εύχομαι πατρικώς.

από το προχθεσινόν μου κοινόν προς τους τρεις σας επληροφορήθης όσα έως τότε διέτρεχον ενταύθα. τώρα δε σε ειδοποιώ ότι σήμερον ελπίζω άφευκτα να πάρη τέλος κάθε ομιλία μας, και ν΄ αναχωρήσωμεν έως αύριον. και τούτο εστάθη αιτία της αργητάς μου, διότι να έλθω επίτηδες κάτι να κάμω, και να φύγω χωρίς να κατορθώσω τίποτε δεν το εκρίναμεν καλόν. από τον κερασιώτην και από άλλα μέρη πληροφορούμαι ότι ο εχθρός άρχισε και μετακομίζει εις τριπολιτζάν τας τροφάς του ολοένα, και ότι ευρίσκεται τεντωμένος εις του σινάνου τον Κάμπον. το κατά του Μάνεσι στρατόπεδον μετέβη μεταξύ λογγανίκου και Κοτίζας δια να παρατηρή πλησιέστερον τα κινήματα του εχθρού. το προχθεσινόν σας γράμμα έλαβον με τον παρόντα, και ίδα ότι και σεις μετέβητε εις στεμνίτζαν και εκάματε καλά, πλήν πρέπει να συναγροικηθήτε με τον θείον σου Κολιόπουλον, να μην φύγη από τον ατζίχολον, και να σταθής και του λόγου σου αυτού με τον αδελφόν κυρ΄ Δημητράκην ον και ασπάζομαι, δια να παρατηρήτε συμφώνως τα εχθρικά κινήματα, και γράψατε εις όλα τα χωρία και βιάσατε τους όλους να έλθουν τι εσκόρπισαν εις ταις τρύπαις των. αυταί δεν θα τους γλυτώσουν αλλά τα στήθη των. ο αντιστράτηγος Νοταράς ελπίζω να έφθασεν αυτού, και αν δεν έφθασε αγροικηθήτε με αυτόν να φθάση, καθώς θέλετε αγροικηθήτε και με κάθε άλλον τον οποίον γνωρίζετε πατριώτην. ζωοτροφίαι μου εστάλησαν κατά το παρόν από τζερίγον, ένα φορτίον εις άστρος, και κατόπιν μου στέλνουν και άλλαις όπου τους γράψω. μου γράφει ο πρόεδρος των κομιτάτων της ευρώπης από φιορέντζα ότι να του γράψω να μου στείλει ό,τι θέλω, τροφάς πολεμοφόδια άρματα και ό,τι άλλο, φθάνει μόνον να κινούμεθα και ημείς, και να μην κοιμούμεθα. περί του ερχομού σου παιδί μου οπού μου γράφεις να σου δώσω την άδειαν, στοχάσου το και μόνος σου αν ήναι καλόν εις αυτόν τον βρασμόν, αν μας δίδει καλήν υπόληψιν. εγώ αν δεν με προσκαλούσαν δεν ηρχόμουν ποτέ, δια τούτο στάσου αυτού και αναβαίνοντας και εγώ επάνω αγροικούμεθα πάλιν, και όπως κριθή εύλογον τότε γίνεται εύκολα. κατά το παρόν δεν συμφέρει καθόλου. κανένα νέον δεν έχομεν να σου φανερώσω, μένω δε

ο πατήρ σου
Θ. κολοκοτρώνης
τη 8 Ιουλίου 1826
Ναύπλιον»