Αθηναίοι, Σπαρτιάτες, Μακεδόνες, Θηβαίοι. Αυτοί έρχονται συνήθως στο μυαλό μας όταν ακούμε κάτι περί Αρχαίας Ελλάδας. Υπάρχει, όμως, ένα φύλο που παραμένει εδώ και χιλιάδες στην αφάνεια.
Πώς, άλλωστε, να δικαιολογήσει κανείς το γεγονός πως οι Αιτωλοί, ένας λαός μερικών χιλιάδων βοσκών (μπορούσαν να καλέσουν περίπου 10.000 πολεμιστές στη μάχη) κατάφεραν να αναχαιτίσουν και τελικά να επικρατήσουν έναντι του πανίσχυρου στρατού του Μεγάλου Αλεξάνδρου;
Αυτή είναι η ιστορία μίας από τις πιο απρόσμενες πολεμικές νίκες που σημειώθηκαν ποτέ στην Αρχαία Ελλάδα.
Αιτωλοί, ο άγριος λαός που νίκησε τους Μακεδόνες
Βρισκόμαστε στο 322 π.Χ. Ο Μέγας Αλέξανδρος μπορεί να έχει πεθάνει, ωστόσο, οι Μακεδόνες έχουν κυριαρχήσει σε ολόκληρη την Ελλάδα, υποτάσσοντας μεταξύ άλλων την Αθήνα και τη Σπάρτη. Υπήρχε, όμως, μια μικρή περιοχή που παρέμενε ακόμη ανεξάρτητη. Ήταν η περιοχή στην οποία κατοικούσαν οι αρχαίοι Αιτωλοί.
Έτσι, λοιπόν, το καλοκαίρι του 321 π.Χ. ένας στρατός 30 χιλιάδων και πλέον Μακεδόνων κατευθύνθηκε προς την περιοχή για να τους υποτάξουν. Αρχηγός της εκστρατείας ήταν ο Κρατερός, ένας βετεράνος στρατηγός που είχε σταθεί στο πλευρό του Μεγάλου Αλεξάνδρου στην επέλαση προς την Ασία. Αυτό που ακολούθησε όμως δεν το περίμενε κανείς.
Παρά το γεγονός ότι οι Αιτωλοί ήταν πολύ λιγότεροι, κατάφεραν να τους αντιμετωπίσουν στα ίσια. Ο κύριος τρόπος για να καταφέρουν: ο ανταρτοπόλεμος. Γνωρίζοντας πολύ καλά την περιοχή, έστησαν ενέδρες και άμυνες σε καίρια σημεία και παγίδευσαν τους Μακεδόνες. Οι Αιτωλοί, με αυτόν τον τρόπο, κατάφεραν να προκαλέσουν μεγάλες απώλειες στο στρατόπεδο του εχθρού.
Το σχέδιο του Κρατερού που δεν έπιασε
Ο Κρατερός τότε αποφάσισε να βάλει σε εφαρμογή ένα σχέδιο που θεωρούσε πως θα έφερνε τη νίκη. Έτσι, λοιπόν, κατά τη διάρκεια του χειμώνα, εμπόδισε τους Αιτωλούς να κατέβουν στα πεδινά, που ήταν ιδανικός τόπος για την αναζήτηση τροφής. Η πείνα και το τρομερό κρύο τους γονάτισε, ωστόσο αρνήθηκαν να υποχωρήσουν. Και η αντίσταση τελικά απέδωσε.
Ύστερα από αρκετούς μήνες αδιάκοπης μάχης, οι Μακεδόνες αποφάσισαν να κάνουν πίσω, να τερματίσουν την εκστρατεία και να κάνουν προσπάθειες για να επέλθει ειρήνη.
Η ιστορία αυτή, που παραμένει μέχρι σήμερα άγνωστη στο ευρύ κοινό, είναι πραγματικά συναρπαστική. Ένα φύλο βοσκών κατάφερε να αντιμετωπίσει στα ίσια μια πολεμική υπερδύναμη. Την ίδια ώρα, η Αθήνα και η Σπάρτη είχαν ηττηθεί.