Bristol Blenheim: H δράση του σε Ελλάδα & Μέση Ανατολή

Γρήγορα διαπιστώθηκε πως το αεροσκάφος ήταν αρκετά ταχύ με αποτέλεσμα να συγκεντρώσει το ενδιαφέρον της βρετανικής Αεροπορίας η οποία αναζητούσε ένα βομβαρδιστικό αεροσκάφος που υψηλών επιδόσεων. Το αεροσκάφος δεν άργησε όμως να συγκεντρώσει και το ενδιαφέρον της Ελληνικής Βασιλικής Αεροπορίας η οποία έθεσε παραγγελία για 12 αεροσκάφη τα οποία και παρέλαβε πριν την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου.

Η ιστορία του αεροσκάφους ελαφρού βοµβαρδισµού Bristol Blenheim στην Ελληνική Βασιλική Αεροπορία (ΕΒΑ) ξεκινά λίγο πριν την εµπλοκή της χώρας στον Β΄ΠΠ, µε την ιταλική επίθεση τον Οκτώβριο του 1940.

Η ΕΒΑ αναζητώντας -σχεδόν απεγνωσµένα- αεροσκάφη τόσο δίωξης όσο και βοµβαρδισµού, απευθύνθηκε σε «παραδοσιακές» αγορές όπως η Βρετανία. Κατάφερε έτσι να εξασφαλίσει ένα µικρό αριθµό από αυτά τα οποία και τα παρέλαβε το 1939.

Επρόκειτο για 12 Mk IV Blenheim (άλλες πηγές κάνουν λόγο µόνο για εννέα) τα οποία όµως, παραδόθηκαν µε σηµαντικές ελλείψεις, σχεδόν άοπλα.

Ήταν το εσπευσµένο της παραγγελίας και η κατά συνέπεια αδυναµία της Bristol να τα έχει ολοκληρωµένα ή οι ανάγκες της βρετανικής Αεροπορίας ήταν  τόσο πιεστικές που κάποια από τα εξαρτήµατα πήγαν σε βρετανικά αεροσκάφη;

∆ύσκολα το ερώτηµα µπορεί να απαντηθεί. Σηµασία έχει πως τα αεροσκάφη παραδόθηκαν χωρίς σκοπευτικά, χωρίς άγκιστρα ανάρτησης βοµβών, χωρίς ασυρµάτους και χωρίς ενδοεπικοινωνία. Με λίγα λόγια ήρθαν σχεδόν άοπλα.

Χωρίς σκοπευτικά και χωρίς δυνατότητα ανάρτησης όπλων δεν ήταν πρακτικά βοµβαρδιστικά, αλλά αεροσκάφη µεταφορών. Η ΕΒΑ κατόρθωσε παρ΄ όλα αυτά να ξεπεράσει τις δυσκολίες µε πατέντες επιστρατεύοντας την εφευρετικότητα  των µηχανικών της.

Για παράδειγµα αντί σκοπευτικού, που ποτέ δεν απέκτησαν τα ελληνικά Blenheim χρησιµοποίησαν ένα σύστηµα µε… σπάγκους  έτσι ώστε να ευθυγραµµίζονται µε το στόχο.

Άλλες πατέντες υιοθετήθηκαν για τη µεταφορά οπλικού φορτίου. Όσο για ασυρµάτους, εκεί φυσικά δεν µπορούσε να υπάρξει λύση, υπήρξε όµως για την «ενδοεπικοινωνία» πάλι µε… σπάγκους!

Και δεν ήταν µόνο αυτό: Αρχικά είχαν παραγγελθεί 24 αεροσκάφη αλλά ουδέποτε παραδόθηκαν όλα, καθώς το 1939, τον Σεπτέµβριο η Βρετανία βρέθηκε σε εµπόλεµη κατάσταση µε την Γερµανία και προτεραιότητα στις παραδόσεις των αεροσκαφών είχε η βρετανική Αεροπορία.

Τα αεροσκάφη έφεραν πάντως και κάποιους νεοτερισµούς για την εποχή. Είχαν ολική µεταλλική κατασκευή ανασυρόµενο σύστηµα προσγείωσης, επιφάνειες ελέγχου (flaps), ηλεκτροκίνητο πυργίσκο και έλικα µεταβλητού βήµατος.

Η έκδοση MkIV  που προµηθεύτηκε η ΕΒΑ και εισήχθη σε υπηρεσία µε την βρετανική Αεροπορία στις αρχές του 1939, ήταν των αρχικών παρτίδων παραγωγής  και δεν είχε σχέση µε την µετέπειτα έκδοση MkIV της RAF.

Τα αεροσκάφη, είχαν τριµελές πλήρωµα, διέθεταν δύο κινητήρες Bristol Mercury XV των 905  ίππων ο καθένας και µε δυνατότητα µεταφοράς εξωτερικού φορτίου έως και 450 χλγρ.

Στον οπλισµό του αεροσκάφους περιλαµβανόταν ένα πολυβόλο των 7,7 χλστ. στην αριστερή πτέρυγα, (άγνωστο εάν και αυτό υπήρχε, αλλά και να υπήρχε είναι ζήτηµα η χρησιµότητα του)  και ένα επίσης FN  των 7,7 χλστ. στη θέση του ραχιαίου πολυβολητή και παραδόθηκαν στην 32η Μοίρα Βοµβαρδισµού.

Στην έκδοση MkIV υπήρχε και µια γόνδολα µε δύο ακόµη πολυβόλα του ίδιου διαµετρήµατος σε τηλεχειριζόµενο φορέα κάτω από το πιλοτήριο και τα οποία έβαλαν προς τα πίσω, αλλά φυσικά ούτε αυτή η προσθήκη υπήρχε στα αεροσκάφη που παραδόθηκαν στην ΕΒΑ.

Με την έναρξη του πολέµου τα ελληνικά Blenheim της 32ης Μοίρας Βοµβαρδισµού ανέλαβαν δράση στο ελληνοϊταλικό µέτωπο  πραγµατοποιώντας πλήθος αποστολών κατά ιταλικών θέσεων, µε σηµαντικές απώλειες.

Τα Blenheim Mk I 

Τον Φεβρουάριο του 1941 η ΕΒΑ παραλαµβάνει ακόµη 6 Blenheim της έκδοσης Mk I  τα οποία υπηρετούσαν µέχρι τότε στην RAF και τέσσερα από αυτά προέρχονταν από αποθέµατα των βρετανικών 211 και 39 Μοιρών.

Τα αεροσκάφη έφεραν και τις δύο παραλλαγές σε χρήση τότε µε την βρετανική Αεροπορία, ενώ οι βρετανικοί σειριακοί αριθµοί αντικαταστάθηκαν µε τα διακριτικά Β263 έως Β268.

Σύµφωνα µε άλλες πηγές τα αεροσκάφη Μκ.Ι που παραχωρήθηκαν στην ΕΒΑ στα τέλη Φεβρουαρίου  του 41 ήταν 7 καθώς υπήρχε και ένας επιπλέον σειριακός αριθµός ο Β 269. Σύµφωνα µε την ∆ιαταγή του Υπ. Αεροπορίας/∆νση Τ.Υ./Γρφ. ΙΙ Φ.17/Α926/1926/22 Φεβ. 1941, µε Θέµα: «… Περίληψη περί εξοπλισµού Βρετανικών ΜΛΕΝΕΙΜ…:, θα ελάµβανσαν τους Αριθµούς Σειράς της Ε.Β.Α. «…Β263-Β264-Β265-Β266-Β267-Β268 και Β269…».

Επίσης σύµφωνα µε τη ∆ιαταγή του Υπ. Αεροπορίας/∆νση Τ.Υ./Γρφ. ΙΙ Φ.17/Α830/1823/20 Φεβ. 1941, µε Θέµα: «… Περίληψη περι Βρετανικών αεροπλάνων ΜΠΛΕΝΧΑΙΜ… δίνεται η εντολή να παραληφθούν από την 30η Μοίρα της RAF που έδρευε στην Ελευσίνα  τα τρία τελευταία  που θα λάµβαναν τους  Αριθµούς Σειράς της Ε.Β.Α. «…Β267-Β268 και Β269…».

Σηµασία έχει πως και τα 12 ή 9 και τα 6 ή 7 αεροσκάφη πέταξαν και πολέµησαν στο αλβανικό µέτωπο αλλά µε σηµαντικές απώλειες: Τουλάχιστον 7 Blenheim απωλέστηκαν, τόσο κατά τη διάρκεια πολεµικών αποστολών, όσο και από ατυχήµατα.

∆υσµενείς εντυπώσεις στους Έλληνες χειριστές προκάλεσε πάντως η απουσία θυρίδας διαφυγής η οποία τους ανάγκαζε σε περίπτωση εγκατάλειψης να αναστρέψουν το αεροσκάφος, σαν να ήταν καταδιωκτικό κάτι βέβαια µάλλον αδύνατο. Παράλληλα από τα αρχεία φαίνεται ότι δεν υπήρξαν περιπτώσεις επιτυχούς εγκατάλειψης του αεροσκάφους και τα πληρώµατα σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια των αποστολών.

Στη Μέση Ανατολή

Από τα ελληνικά Blenheim δεν θα διασωθεί κανένα. Όσα δεν έπεσαν κατά τη διάρκεια των επιχειρήσεων  θα καταστραφούν κατά την αποχώρηση λίγο πριν οι Γερµανοί καταλάβουν τη χώρα.

Οι πρώτες παραλαβές νέων Blenheim Mk IV  στην 13 Μοίρα Βοµβαρδισµού θα γίνουν τον Ιανουάριο του 1942 όταν η RAF θα παραδώσει συνολικά 19 αεροσκάφη, τα οποία θα παραµείνουν σε υπηρεσία µέχρι τον Ιανουάριο του 1943 πριν επιστραφούν… φυσικά πίσω στην RAF.

Τα αεροσκάφη  αντικατέστησαν τα εναποµείναντα Avro Anson τα οποία είχαν διαφύγει από την Ελλάδα. Καθώς η 13η Μοίρα επιχειρούσε υπό Βρετανική διοίκηση, τα αεροπλάνα έφεραν βρετανική παραλλαγή και διακριτικά.

Κατά την διάρκεια ενός ολόκληρου έτους επιχειρησιακής δράσης, τα ελληνικά Bristol Blenheim MK IV έκαναν αισθητή την παρουσία τους πάνω από το µεγαλύτερο µέρος της ΝΑ Μεσογείου, επανδρωµένα συχνά από µεικτά πληρώµατα Αεροπορίας-Ναυτικού.

Χρησιµοποιήθηκαν για την προστασία νηοποµπών µεγάλης σηµασίας και διακρίθηκαν στον εντοπισµό και την προσβολή υποβρυχίων. Το τελευταίο Bristol Blenheim MK IV επιστρέφεται στο 159 Maintenance Unit στις 26 Ιανουαρίου 1943.

Στη θέση τους η ΕΒΑ είχε αρχίσει να παραλαµβάνει από το Νοέµβριο του 1942 τα νεότερα Mk V. Θα παραδοθούν συνολικά 31 Blenheim Mk V Bisley τα οποία όµως δεν θα χρησιµοποιηθούν  για πολύ καιρό καθώς θα επιστραφούν (κατά την βρετανική…  προσφιλή τακτική) τον Σεπτέµβριο του 1943, πριν αντικατασταθούν από τα Martin A-30 Baltimore.

Τα διακριτικά τους συνήθως ήταν ένα γράµµα στις πλευρές της ατράκτου, βαµµένο σε λευκό ή µαύρο χρώµα. Η κύριες αποστολές των Bisleys, ήταν ανάλογες µε αυτές των MkIV, δηλαδή επιχειρήσεις υποστήριξης του Στρατού, συνοδείας νηοποµπών, ανθυποβρυχιακής έρευνας και θαλάσσιες περιπολίες.

Τα τελευταία σχεδιάστηκαν ως βοµβαρδιστικά µέσου µεγάλου ύψους είχαν βελτιωµένους κινητήρες Bristol Mercury XΧV των 950 ίππων και 4 πολυβόλα Vickers των 7,7 χλστ. (0.303in) τα δύο στον ραχιαίο πυργίσκο και τα άλλα δύο στον τηλεχειριζόµενο πυργίσκο κάτω από το πιλοτήριο που έβαλαν προς τα πίσω.