Γεννήθηκε στα Άβδηρα της Θράκης το 460 π. Χ. από οικογένεια αριστοκρατικής καταγωγής (ο ίδιος ήταν δημοκρατικών πεποιθήσεων) και ήταν μαθητής του Λεύκιππου.
Ο Δημόκριτος, δημήταν Έλληνας προσωκρατικός φιλόσοφος, ο οποίος πίστευε ότι η ύλη αποτελείται από αδιάσπαστα, αόρατα στοιχεία, τα άτομα.
Ήταν ανάμεσα στους πρώτους που ανέφεραν ότι το Σύμπαν έχει και άλλους «κόσμους» και μάλιστα ορισμένους από αυτούς κατοικημένους.
Ήταν ο πρώτος που αντιλήφθηκε ότι ο Γαλαξίας είναι το φως από μακρινά αστέρια και ξεκαθάριζε ότι το κενό δεν ταυτίζεται με το τίποτα αλλά είναι κάτι το υπαρκτό.
Ο Δημόκριτος θεωρούσε πολύτιμες τις εντυπώσεις των αισθήσεων ως πρώτη ύλη για την ερμηνεία της φύσης, αρκεί αυτές οι εντυπώσεις να διυλίζονταν από την κριτική ικανότητα του ανθρώπινου νου. Πέθανε σε προχωρημένη ηλικία και διάφορες πηγές αναφέρουν ότι έζησε από 90 έως και 109 χρόνια.
Σύμφωνα μ’ έναν από τους μύθους ήθελε να αυτοκτονήσει, όντας σε βαθιά γεράματα και με αποχή από την τροφή. Επειδή, όμως, ήταν οι ημέρες των Θεσμοφορίων και οι γυναίκες της οικογένειας ήθελαν να τις γιορτάσουν, τον παρακάλεσαν να αναβάλει το θάνατό του για λίγες μέρες.
Διέταξε τότε να του φέρουν κοντά ένα αγγείο με μέλι και έζησε, ώσπου να περάσουν οι γιορτές, μόνο με τη μυρωδιά του μελιού. Όταν πέρασαν οι μέρες, παραδόθηκε στο θάνατο.
Παρακάτω ορισμένα από τα αποφθέγματά του.
- Αυτός που ξεχνά τα λάθη του γίνεται θρασύς.
- Εκείνος που σε επαινεί για κάτι που δεν έχεις, επιθυμεί να σου αποσπάσει εκείνο που έχεις.
- Η δόξα και ο πλούτος, χωρίς σύνεση, δεν είναι πράγματα ασφαλή.
- Η ευτυχία ή η δυστυχία των ανθρώπων δεν εξαρτώνται από την περιουσία ή το χρυσό που διαθέτει. Η ευτυχία ή η δυστυχία του βρίσκονται στην ψυχή του.
- Η σοφία του πατέρα είναι η καλύτερη συμβουλή για τα παιδιά του.
- Καλό δεν είναι το να μην αδικείς, αλλά να μην θέλεις να αδικείς.
- Οι περισσότεροι γίνονται καλοί στην πορεία της ζωής, παρά από τη φύση.
- Όπου η αρετή δεν εκτιμάται, εκεί η κακία μιλάει ελεύθερα.
- Είναι καλύτερα να αποδοκιμάζουμε τα δικά μας σφάλματα παρά τα ξένα.
- Η φτώχεια (που παρατηρείται) μέσα στο δημοκρατικό πολίτευμα είναι τόσο προτιμότερη από τη δυναστική «ευδαιμονία», όσο (προτιμότερη είναι) η ελευθερία από τη δουλεία.
- Το χειρότερο στοιχείο στην εκπαίδευση της νεολαίας είναι η ευκολία. διότι αυτή γεννάει εκείνες τις ηδονές, από τις οποίες προέρχεται η κακία.
- Οι ελπίδες των μορφωμένων είναι πιο σημαντικές από τον πλούτο τών αμαθών.
- Οι άνθρωποι επινόησαν τη θεά τύχη, για να δικαιολογούν τη δική τους απερισκεψία.
- Να σκέφτεσαι σωστά, να μιλάς σωστά και να πράττεις αυτά που πρέπει.
- Είναι βαρύ πράγμα να κυβερνάσαι από κάποιον χειρότερόν σου.
- Είναι καλύτερα να σκέφτεσαι πριν από τις πράξεις παρά να μετανοείς αργότερα γι’ αυτές.