Η Αμαλία ήταν η σύζυγος του Βασιλιά Όθωνα και η πρώτη βασίλισσα της Ελλάδας. Η επίσημη προσφώνηση από τη γέννησή της ήταν Δούκισσα Αμαλία – Μαρία – Φρειδερίκη, του Ολδεμβούργου, ενώ κατά τη διάρκεια της βασιλείας της (1836-1862) πήρε το όνομα Αμαλία, Βασίλισσα της Ελλάδος.
Γεννήθηκε στις 21 Δεκεμβρίου 1818 και γονείς της ήταν ο Μέγας Δούκας Παύλος Φρειδερίκος Αύγουστος του Όλντενμπουργκ και η Πριγκίπισσα Αδελαΐδα του Άνχαλτ. Από μικρή ηλικία είχε χάσει τη μητέρα της και ανατράφηκε από τη Βαρώνη Σέλλα.
Διδάχθηκε ξένες γλώσσες, ζωγραφική, μουσική και χορό καθώς και ξιφασκία και ιππασία. Επέδειξε όμως μεγαλύτερο ενδιαφέρον για το θέατρο, τον χορό, την ιππασία, την ξιφασκία και το κυνήγι.
Ο γάμος της με τον Όθωνα έγινε στη πατρίδα της, στις 10 Νοεμβρίου 1836 και το ζευγάρι έφτασε στην Αθήνα στις 2 Φεβρουαρίου του 1837.
Η Αμαλία πήρε το όνομα “Αμαλία, Βασίλισσα της Ελλάδος”, που διατήρησε μέχρι το 1862. Σημειώνεται ότι ο γάμος αυτός έγινε χωρίς να έχει ενημερωθεί προηγουμένως η βουλή, κατόπιν προσωπικής απόφασης του ίδιου του Όθωνα προκειμένου έτσι να μη μαθευτεί στις Μεγάλες Δυνάμεις, που μονίμως από τότε εμπλέκονταν για το κάθε τι στη χώρα, και του δημιουργήσουν θέμα στις προσωπικές – ιδιωτικές του προτιμήσεις.
Η επίσημη υποδοχή της από τον ελληνικό λαό με αποθεωτικές εκδηλώσεις έγινε στις 25 Μαρτίου του 1837, όπου και εμφανίσθηκε δημόσια στο πλευρό του Βασιλιά. Αμέσως η νεαρή Βασίλισσα με την έμφυτη ορμητικότητά της επιδόθηκε στη συμφιλίωση των διαφόρων μερίδων (φατριών) της αθηναϊκής κοινωνίας προσπαθώντας να συγκροτήσει τη νέα ελληνική αριστοκρατία.
Στη τότε Αθήνα τρεις ήταν οι μεγάλες φατρίες που δέσποζαν οι “Φαναριώτες”, ως παλαιά βυζαντινή αριστοκρατία, οι “Αγωνιστές” στους οποίους η Ελλάδα όφειλε την ανεξαρτησία της, και οι “Επήλυδες” αυτοί που συγκέντρωναν τον πλούτο και που συνεχίζουν να υπάρχουν μέχρι και σήμερα ακόμη εντονότερα.
Η προσπάθειά της όμως να ενώσει τις φατρίες απέτυχε εξ ολοκλήρου, λόγω των ανόμοιων στοιχείων αυτών των φατριών. Δυστυχώς η Αμαλία με τη συνήθη ειλικρίνειά της δεν κατόρθωσε να κρύψει τον θαυμασμό που έτρεφε προς τους Αγωνιστές με συνέπεια να εντείνει αντιζηλίες και να δημιουργήσει εχθρούς στις άλλες δυο παρατάξεις που δεν άργησαν να εκδηλωθούν.
Μην ξεχνάμε άλλωστε πως 6 Σεπτεμβρίου 1861 έγινε απόπειρα δολοφονίας της – η οποία απέτυχε.
Ήταν πολύ εργατική και είχε όραμα
Η Βασίλισσα Αμαλία άρχισε να παρουσιάζει έντονη δράση καλλωπισμού της πόλης των Αθηνών με δημιουργία κήπων, πλούσιας δενδροφύτευσης δρόμων καθώς και έντονη φιλανθρωπική δράση κυριότερα δείγματα των οποίων ήταν: Οι κήποι της Αθήνας, το Αμαλίειο ορφανοτροφείο, ο Πύργος της Βασιλίσσης, η πρωτοποριακή για τα δεδομένα της εποχής και σε όλη την Ευρώπη ίδρυση ασφαλιστικού φορέα για τους ναυτικούς, το γνωστό Ναυτικό Απόμαχο Ταμείο κ.α., καθιερώνοντας ακόμα και επίσημη γυναικεία ενδυμασία ανακτόρων, φολκλορική φορεσιά της ελληνικής υπαίθρου, ένα πρωτόγνωρο μέτρο στις τότε Βασιλικές Αυλές της Ευρώπης.
Η Βασίλισσα Αμαλία ενδιαφέρθηκε έντονα για τη γεωργία και τη δενδροκηποκομία και προώθησε την αμπελοκαλλιέργεια. Υπό την καθοδήγηση της, οι βασιλικοί κήποι δημιουργήθηκαν ακριβώς πίσω από το νέο παλάτι που χτίστηκε το 1838.
Οι κήποι σχεδιάστηκαν το 1839, και πάνω από 500 είδη φυτών παραγγέλθηκαν από όλο τον κόσμο, (Η Αμαλία έφερε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το δέντρο Ευκάλυπτος). Δυστυχώς, το κλίμα στην Αθήνα αποδείχθηκε πάρα πολύ σκληρό για πολλές ποικιλίες φυτών, αν και κάποιες, πολύ λίγες, παραμένουν μέχρι και σήμερα.
Ο Βασιλιάς Όθων και η Βασίλισσα Αμαλία, μετά την καθαίρεση τους, πέρασαν το υπόλοιπο της ζωής τους στη εξορία, στην πατρίδα του Όθωνα, τη Βαυαρία. Αποφάσισαν, να μιλούν την ελληνική γλώσσα κάθε ημέρα, μεταξύ 6 και 8 η ώρα, για να θυμούνται τα χρόνια τους στην Ελλάδα. Η Βασίλισσα Αμαλία πέθανε στις 20 Μαΐου στη Βαμβέργη το 1875 και ενταφιάστηκε στο Μόναχο, δίπλα στον αγαπημένο σύζυγό της Βασιλιά Όθωνα.
Ο Όθων έζησε στη Βαμβέργη ως το 1867 όπου πέθανε από ιλαρά. Η Αμαλία πέθανε το 1875.
Η πόλη Αμαλιάδα και το χωριό Αμαλιάπολη της Μαγνησίας ονομάστηκαν προς τιμή της Αμαλίας.
Κέρδισε καταρχάς τις καρδιές των Ελλήνων με την ομορφιά της, αλλά εργάστηκε ενεργά προς την κοινωνική βελτίωση και στο να κάνει την Αθήνα μια κομψή Ευρωπαϊκή πρωτεύουσα.
Αυτό το φόρεμα έγινε η συνηθισμένη ενδυμασία όλων των Χριστιανών αστών γυναικών που κατοικούσαν σε πόλεις των Βαλκανίων. Η στολή Αμαλία φοριόταν ως το μακρινό Βελιγράδι.