Επιστήμονες προσπαθούν να αποκωδικοποιήσουν το μυστήριο μιας θανατηφόρας σπηλιάς που οι αρχαίοι Ρωμαίοι πίστευαν πως είναι πύλη για την κόλαση. Το φρικτό αυτό σπήλαιο στην πόλη της Ιεράπολης λέγεται ότι σκοτώνει κάθε πλάσμα που τολμούσε να τη διαβεί. Και πλέον οι ειδικοί μάλλον γνωρίζουν τον τρόπο.
Τα δηλητηριώδη αέρια που εκπέμπονται πιστεύεται ότι έπνιγαν τα ζώα που θυσίαζαν εκεί, σύμφωνα με μελέτη του 2018. Το ιερό σημείο των 2.200 ετών στη σημερινή Τουρκία, ανακαλύφθηκε από αρχαιολόγους του Πανεπιστημίου του Σαλέντο πριν από 10 χρόνια.
Περιλαμβάνει μια πέτρινη πόρτα που οδηγεί σε ένα κοίλωμα σαν σπηλιά. Η πόρτα είναι ενσωματωμένη σε έναν τοίχο τετράγωνης αρένας με υπερυψωμένα καθίσματα γύρω από τις άκρες του. Ιστορικά αρχεία δείχνουν πως ο χώρος χρησιμοποιήθηκε για θρησκευτικές τελετές, κατά τις οποίες ευνούχοι ιερείς θυσίαζαν ταύρους.
Το πλήθος έβλεπε τις αναθυμιάσεις να ξεχύνονται από την πύλη, με την ομίχλη να προκαλούσε ασφυξία στα βοοειδή. Οι ιερείς που τα συνόδευαν επέστρεφαν σώοι και αβλαβείς και όλοι νόμιζαν πως οι θεοί τους γλίτωσαν.
Οι ερευνητές ανακάλυψαν το κτίριο, επειδή πολλά πουλιά που πετούσαν προς τα εκεί, έπεφταν νεκρά, κάτι που σημαίνει πως το σπήλαιο συνεχίζει να είναι θανατηφόρο. Σε μια δημοσίευση του 2018, μια ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Ντούισμπουργκ-Έσσεν στη Γερμανία ισχυρίστηκε πως οι τοξικές αυτές ιδιότητες οφείλονται σε υπόγεια ηφαιστειακή δραστηριότητα.
Η πύλη μάλλον πήρε το όνομά της από τον Πλούτωνα, τον θεό του Κάτω Κόσμου, είναι χτισμένη σε μια ρηγμάτωση που τρέχει κάτω ακριβώς από το έδαφος της Ιεράπολης. Η ρωγμή απελευθερώνει μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα. Η ερευνητική ομάδα μέτρησε την ποσότητα του επιβλαβούς αερίου που διαρρέει από το σπήλαιο με την πάροδο του χρόνου και διαπίστωσε πως η χημική ουσία είχε σχηματίσει κάτι σαν λίμνη, η οποία σηκώθηκε περίπου 40 εκατοστά πάνω από την επιφάνεια.
Όπως είχαν γράψει στο επιστημονικό περιοδικό Archaeological and Anthropological Sciences, «Το σπήλαιο κάτω από τον Ναό του Πλούτωνα, έχει ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα σε θανατηφόρες συγκεντρώσεις που φτάνουν ακόμα και το 91%. Αυτοί οι ατμοί εκπέμπονται ακόμη σε συγκεντρώσεις που σήμερα σκοτώνουν έντομα, πουλιά και θηλαστικά».
Το αέριο είναι πιο θανατηφόρο την αυγή, αφού τη νύχτα συσσωρεύεται στο σπήλαιο και διαλύεται από ήλιο κατά τη διάρκεια της ημέρας. Ο χώρος είχε αναφερθεί πρώτα από τον αρχαίο Έλληνα ιστορικό Στράβωνα, σαν μια πύλη για τον Κάτω Κόσμο. «Αυτός ο χώρος είναι γεμάτος ατμό τόσο ομιχλώδη που δεν μπορείς να δεις το έδαφος. Κάθε ζώο που περνάει από μέσα συναντά άμεσα τον θάνατο. Έριξα σπουργίτια και εξέπνευσαν αμέσως», είχε γράψει σε κείμενο του.