Ιστορία
Ο Νικολής Αποστόλης (Ψαρά, 1770 – Αίγινα, 6 Απριλίου 1827) ήταν Έλληνας αγωνιστής και αρχηγός του στόλου των Ψαριανών κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης του 1821. Ήταν ένας από τους επικεφαλής των Ελληνικών δυνάμεων στην Ναυμαχία του Γέροντα μαζί με τους Ανδρέα Μιαούλη και Γεώργιο Σαχτούρη.
Η Ελληνική πολιτεία τον τίμησε μετά θάνατον για την συνολική του προσφορά στην Επανάσταση, με τον βαθμό του Ναυάρχου.
Γεννήθηκε στα Ψαρά το 1770. Απέκτησε πολλά χρήματα ως αρχιπλοίαρχος και εκπρόσωπος της ναυτιλιακής εταιρίας του οίκου Ράλλη από τη Χίο.
Πήρε μέρος στο κίνημα του Λάμπρου Κατσώνη και κατά τη διάρκεια της επανάστασης το 1821, για τους σκοπούς της οποίας διέθεσε έξι πλοία και πολλά χρήματα, συμμετείχε σε πολλές ναυτικές επιχειρήσεις, ως επικεφαλής του ψαριανού στόλου, κατά του τουρκικού στόλου, προκειμένου να εμποδιστεί ο ανεφοδιασμός του τελευταίου με τρόφιμα και πολεμοφόδια.
Στα μέσα του Απριλίου του 1821 κατάφερε να βυθίσει ένα τουρκικό πλοίο και να αιχμαλωτίσει άλλα τέσσερα κοντά στη Σμύρνη τα οποία τα μετέφερε στα Ψαρά μαζί με 450 Τούρκους αιχμαλώτους.
Μετά τη σφαγή στα Ψαρά το 1824 βρήκε καταφύγιο, μαζί με άλλους Ψαριανούς, στις Σπέτσες ενώ αργότερα, όπως προκύπτει από τα δημοτολόγια του δήμου Ερμούπολης, η οικογένειά του εγκαταστάθηκε, μαζί με άλλες ψαριανές οικογένειες, στη Σύρο.
Με την έκρηξη της επανάστασης, αυτός διεύθυνε τον πρώτο στολίσκο των Ψαριανών από επτά καράβια και τα οδήγησε στα παράλια της Ιωνίας, όπου ήταν μαζεμένα τα εχθρικά στρατεύματα έτοιμα να ορμήσουν και να υποτάξουν την Πελοπόννησο.
Στο Λιμάνι της Σμύρνης επιτέθηκε εναντίον επτά χιλιάδων εχθρών στα πλοία έτοιμοι να αποπλεύσουν. Ο Αποστόλης βύθισε ένα από τα πλοία και αιχμαλώτισε τέσσερα άλλα γεμάτα τρόφιμα και και πολεμοφόδια. Αιχμαλώτισε και 450 στρατιώτες, και με όλα τα λάφυρα μαζί επέστρεψε στα Ψαρά. Η πράξη του αυτή τρόμαξε τον εχθρό και ο στρατός του διασκορπίστηκε.
Έλαβε μέρος και σε πολλές άλλες ναυμαχίες, στην Κώ και στα στενά της Αλικαρνασσού και διακρίθηκε για την πολεμική του ανδρεία και την αντοχή. Πολέμησε στον Γέροντα, στη Μυτιλήνη, στην Κρήτη, και αλλού.
Ταλαιπωρημένος από τις κακουχίες πέθανε τελικά στην Αίγινα στις 6 Απριλίου 1827. Τα οστά του μεταφέρθηκαν στο μοναστήρι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στον Πόρο.
Ο Νικόλαος Αποστόλης είχε ιδρύσει το 1810 Ναυτικό Επιμελητήριο στα Ψαρά.
