Ο Έλληνας αεροπόρος που ανατίναξε ναζιστικό κτίριο επί της συμβολής των οδών Πατησίων και Γλάδστωνος

Ο αεροπόρος Κωνσταντίνος Περρίκος υπήρξε ένας από τους πρώτους μάρτυρες της αντίστασης κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής.

Χιώτης και παιδί χωρισμένων γονιών που μεγάλωσε σε μοναστήρι και μετά το Δημοτικό Σχολείο εγκαταστάθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, με τη θεία του.

Όταν το 1925 επέστρεψε στην Ελλάδα για τη στρατιωτική του θητεία, δεν έχασε χρόνο και εγγράφηκε στη Στρατιωτική Σχολή Αεροπορίας στο Σέδες Θεσσαλονίκης ενώ το 1932 ονομάστηκε ανθυποσμηναγός.

Ο λόγος για τον ήρωα της αντίστασης Κωνσταντίνο Περρίκο, σύζυγο της Μαρίας Δεληγεώργη και πατέρας τριών παιδιών, ο οποίος σαν σήμερα το 1943 εκτελέστηκε από τους Γερμανούς στο σκοπευτήριο της Καισαριανής.

Μετείχε ενεργά στο «Εθνικόν Ενωτικόν Κόμμα», κόμμα κεντροαριστερής απόκλισης, ενώ είχε αποταχθεί από την Πολεμική Αεροπορία, καθώς σε άρθρα του στην εφημερίδα «Εστία» είχε ασκήσει κριτική στην πολιτική και στρατιωτική ηγεσία.

Αντιτάχθηκε στο «καθεστώς Μεταξά» αλλά με την κήρυξη του ελληνοϊταλικού πολέμου ζήτησε την ανάκλησή του στην ενεργό υπηρεσία, η οποία έγινε δεκτή και δίχως να χαθεί χρόνος ο Περρίκος πήγε αμέσως να πολεμήσει στο μέτωπο.

Ο Περρίκος στη συνέχεια ανέλαβε το επιχειρησιακό σκέλος της ΠΕΑΝ, τον «Ουλαμό Καταστροφών» και στις 15 Αυγούστου 1942, στη δεύτερη επέτειο του τορπιλισμού της «Έλλης», η ομάδα του έριξε βόμβα στο εσωτερικό του κτιρίου του Γερμανικού Αναμορφωτηρίου, επί των οδών Πατησίων και Βασιλέως Ηρακλείου, η οποία προκάλεσε σοβαρές καταστροφές και τραυματισμούς Γερμανών στρατιωτικών.

Στην ΠΕΑΝ και την ομάδα Περρίκου οφείλεται μία από τις κορυφαίες πράξεις της Εθνικής Αντίστασης, η ανατίναξη των γραφείων της προδοτικής οργάνωσης ΕΣΠΟ (Εθνικο-Σοσιαλιστική Πατριωτική Οργάνωσις) στη διασταύρωση των οδών Πατησίων και Γλάδστωνος, στις 20 Σεπτεμβρίου 1942.

Η ανατίναξη του κτιρίου της ΕΣΠΟ χαρακτηρίστηκε από τους ραδιοφωνικούς σταθμούς της Μόσχας ως το μεγαλύτερο σαμποτάζ που είχε γίνει μέχρι τότε στην κατεχόμενη Ευρώπη.

Η Γκεστάπο εξαπόλυσε ανθρωποκυνηγητό για την εξάρθρωση της ΠΕΑΝ και στις 11 Νοεμβρίου 1942, κατόπιν προδοσίας, ο Κώστας Περρίκος με 12 συναγωνιστές του συλλαμβάνονται σ’ ένα από τα κρησφύγετα της οργάνωσης στην Καλλιθέα.

Καταδικάστηκε τρις εις θάνατο. Νωρίς το πρωί της 4ης Φεβρουαρίου 1943 οδηγήθηκε στον τόπο της εκτελέσεώς του, στο Σκοπευτήριο Καισαριανής.

Αφού κοινώνησε των Αχράντων Μυστηρίων απευθύνθηκε στους παριστάμενους Γερμανούς: «Δεν αισθάνομαι τίποτα εναντίον σας. Εσείς κάνατε το καθήκον σας. Ομοίως, έκανα κι εγώ το δικό μου. Είμαι Έλληνας αξιωματικός της Αεροπορίας – Υποσμηναγός. Σας ευχαριστώ πολύ».

Οι παριστάμενοι Γερμανοί αξιωματικοί χαιρέτισαν άπαντες στρατιωτικά.

Στις 7:30 π.μ. αναφώνησε «Ζήτω η Ελλάς!» και δευτερόλεπτα μετά έπεφτε άπνους από τις σφαίρες του εκτελεστικού αποσπάσματος.

Η εφημερίδα «Μάχη» του Ηλία Τσιριμώκου σκιαγραφεί ως εξής τον Κώστα Περρίκο, λίγες ημέρες μετά την εκτέλεση του.

«Μικρόσωμος, λεπτός με μέτωπο ευρύ και μάτια διαπεραστικά και ρεμβώδη, γελαστός πάντα και μειλίχιος στους τρόπους, έμοιαζε περισσότερο ποιητής και λιγότερο ή καθόλου επαναστάτης, αλλά έκλεινε μέσα στην ψυχή του την Ελλάδα. Κάτω από τον ζυγό και την τρομοκρατία άρχισαν να κινούνται μερικοί ανυπότακτοι Έλληνες.

Πρώτος μεταξύ των πρώτων, ο μικρόσωμος Υποσμηναγός ανέπτυξε τότε μιαν αφάνταστη δραστηριότητα. Ευκίνητος, εύγλωττος, ακαταπόνητος, έτρεχε, έμπαινε παντού, έπειθε, στρατολογούσε, φορολογούσε, οργάνωνε τη Στρατιά των Ελλήνων που θα κρατούσαν τα όπλα και τα φλάμπουρα και την τιμή της Ελλάδας ψηλά. Προσηλωμένος στο όραμα, δεν άκουσε τις συμβουλές των φρονίμων. “Έχεις γυναίκα και παιδιά Περρίκο”. “Η ζωή μας ανήκει στην Ελλάδα”, ήταν η απάντηση του».