Ο γάμος στην Αρχαία Ελλάδα – Οι μύθοι πίσω από την παράδοση

Τις τελευταίες δεκαετίες, με τη βοήθεια και του αμερικανικού κινηματογράφου, ο τρόπος με τον οποίο γίνονται οι προτάσεις γάμου συχνά φαίνεται να αποτελούν ένα διαγωνισμό εφευρετικότητας, φαντασίας και εντυπωσιασμού.

Ο πήχης έχει ανέβει πολύ ψηλά και όσοι σκέφτονται να κάνουν πρόταση στον/στην αγαπημένο/αγαπημένη τους, σπάνε το μυαλό τους για να βρουν τον πιο ευφάνταστο τρόπο.

Στην αρχαία Ελλάδα πάλι τα πράγματα ήταν σίγουρα πιο απλά. Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως ο πιο προσφιλής τρόπος για να εκφράσει ένας άνδρας την ερωτική του προτίμηση σε μια γυναίκα δεν ήταν και πρωτότυπος. Τουλάχιστον όπως φαντάζει σε εμάς σήμερα.

Όπως έχει γραφτεί λοιπόν, ο πιο συνηθισμένος τρόπος ήταν ο άνδρας να πετάξει ένα μήλο στη γυναίκα για την οποία έτρεφε ερωτικά αισθήματα. Και εάν εκείνη το έπιανε τότε σημαίνει πως δεχόταν και την πρόταση του.

Επίσης, έχει αναφερθεί πως το μήλο, το οποίο ως καρπός συμβόλιζε την αγάπη και τον θαυμασμό, το πετούσαν οι καλεσμένοι στους γάμους προς την μεριά των νεόνυμφων ζευγαριών. Η δε σύνδεση του με τον γάμο, εκείνες τις μέρες, ήταν τόσο ισχυρή που συνηθιζόταν επίσης το νιόπαντρο ζευγάρι να μοιράζεται ένα μήλο την πρώτη νύχτα του γάμου για να εξασφαλίσει μια γόνιμη ένωση και αλλά και ευημερία στους κόλπους της οικογένειας.

Η παράδοση αυτή εκτιμάται κατά πολλούς πως έχει τις ρίζες της, όπως συνήθως συνέβαινε με τους αρχαίους Έλληνες, στην μυθολογία.

Ένας μύθος που συνδέει το μήλο με τον γάμο είναι αυτός του έρωτα της Αταλάντης με τον Ιππομένη. Σύμφωνα με το μύθο, η Αταλάντη είχε πάρει έναν χρησμό που την απέτρεπε από τον γάμο, και εκείνη είχε παρακαλέσει τον πατέρα της Σχοινέα να μην την παντρέψει. Εκείνος το δέχθηκε υπό τον όρο πως εάν κάποιος την νικούσε σε αγώνα δρόμου, θα έπρεπε να τον παντρευτεί.

Οι μνηστήρες ήταν πολλοί αλλά είχαν αποτύχει στη δοκιμασία ο ένας με τον άλλο ενώ λέγεται πως η Αταλάντη τους δολοφονούσε στο δάσος όπου διεξαγόταν ο αγώνας. Όλα αυτά όμως μέχρι να βρεθεί απέναντι στον Ιππομένη ο οποίος την νίκησε με τη βοήθεια της θεάς Αφροδίτης.

Η θεά του του χάρισε τρία χρυσά μήλα από τον Κήπο των Εσπερίδων και ο Ιππομένης κατά τη διάρκεια του αγώνα στον οποίο προηγείτο έριχνε πίσω του από ένα χρυσό μήλο για να καθυστερήσει την Αταλάντη η οποία και τελικά έχασε. Ωστόσο τον ερωτεύτηκε και μάλιστα συνευρέθηκαν ερωτικά εντός ενός ναού αφιερωμένου στη θεά Ρέα-Κυβέλη. Η ανόσια πράξη τους δεν έμεινε ατιμώρητη και οι θεοί τους μεταμόρφωσαν σε ένα ζευγάρι λιονταριών.

Υπάρχει όμως και μια άλλη, μάλλον πιο πιθανή, εξήγηση για το πως οι αρχαίοι Έλληνες επέλεξαν το πέταγμα του μήλου για να δείχνουν την ερωτική τους προτίμηση αν και αυτή σχετίζεται με έναν μύθο. Σύμφωνα αυτόν όλα ξεκίνησαν στον γάμο της αρχηγού των Νηρηίδων, Θέτιδος (κόρη του Νηρέα και της Ωκεανίδος Δώριδος) με τον θνητό Πηλέα, γιο του βασιλιά της Αίγινας Αιακού.

Στο γάμο τους η Έριδα, θυμωμένη επειδή δεν είχε προσκληθεί σε αντίθεση με όλους τους θεούς, τις θεές, τις Νύμφες και τα άλλα μυθικά πλάσματα, αποφάσισε να πάρει την εκδίκησή της σπέρνοντας τη διχόνοια μεταξύ των προσκεκλημένων προκαλώντας αναστάτωση στην εκδήλωση.

Ο μύθος θέλει την Έριδα να πηγαίνει απρόσκλητη και να πετάει ένα μήλο προς την μεριά τριών Ολύμπιων Θεοτήτων: την Αθηνά, την Αφροδίτη και την Ήρα και να καλεί την πιο όμορφη να το πιάσει (κατά μια άλλη εκδοχή η Έριδα έστειλε το μήλο ως γαμήλιο δώρο με την επιγραφή «τῇ καλλίστῃ». Οι τρεις θεές άρχισαν να διαπληκτίζονται για το ποια είναι είναι η πιο όμορφη και της αξίζει να πάρει το χρυσό μήλο.

Ο Δίας, προκειμένου να λήξει το θέμα, διέταξε τον Ερμή να καλέσει τον Πάρη της Τροίας και να του ζητήσει να αποφασίσει αυτός σε ποια θεά πρέπει να δοθεί το μήλο. Η συνέχεια είναι γνωστή…Κάθε μια προσπάθησε να δελεάσει τον Άρη με ανταλλάγματα αλλά τελικά κέρδισε το μήλο η Αφροδίτη η οποία υποσχέθηκε στον Πάρη την Ωραία Ελένη. Και κάπως έτσι ξεκίνησε ο Τρωικός Πόλεμος ενώ η φράση «το μήλον της Έριδος» χρησιμοποιείται ευρέως μέχρι σήμερα.

Παρ′ ότι όμως το μήλο ως καρπός μετά την δολοπλοκία της Έριδας θα μπορούσε να θεωρηθεί σύμβολο αρνητικών συναισθημάτων και καταστάσεων, οι αρχαίοι Έλληνες συνέχισαν να θεωρούν πως συμβολίζει την αγάπη, την γυναικεία ομορφιά, την σεξουαλικότητα και την γονιμότητα. Το μήλο «ενοχοποιήθηκε» ξανά πολύ αργότερα όταν αβάσιμα επιλέχθηκε ως απεικόνιση του «απαγορευμένου καρπού» που συναντάμε στην Παλαιά Διαθήκη

#038;ab_channel=PronewsTV