Οι δυο εβδομάδες που έκαναν όλον τον κόσμο να χάσει τον ύπνο του

Την προηγούμενη εβδομάδα ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν έκανε αναφορά σε κάτι που είχε να ακουστεί δεκαετίες. Οι απειλές του Πούτιν για χρήση πυρηνικών όπλων έχει ξαναγίνει στο παρελθόν, αν όχι από τον ίδιο από άλλους πολιτικούς ηγέτες. Αλλά ποτέ δεν είχαμε φτάσει στο σημείο, να παρομοιάσουμε μια κατάσταση με τις δυο εβδομάδες που έκαναν όλον τον κόσμο να του κοπεί η αναπνοή και να χάσει τον ύπνο του.

Από τότε έχουν περάσει ακριβώς έξι δεκαετίες. Και για να το λέει ο πρόεδρος των ΗΠΑ, που τότε ήταν σχεδόν 20 ετών, τότε ίσως να υπάρχει μια βάση. Ο Πούτιν «δεν αστειεύεται όταν μιλάει για την πιθανή χρήση τακτικών πυρηνικών ή βιολογικών ή χημικών όπλων» είπε ο πρόεδρος Μπάιντεν. Αλλά η επόμενη δήλωσή τους θορύβησε μέχρι και τους αξιωματούχους της Ουάσιγκτον.

«Για πρώτη φορά μετά την κρίση των πυραύλων στην Κούβα (σ.σ. το 1962) έχουμε την απειλή χρήσης πυρηνικών όπλων αν τα πράγματα συνεχίσουν όπως εξελίσσονται. Προσπαθούμε να αντιληφθούμε ποια είναι η έξοδος του Πούτιν; Πού αναζητά διέξοδο; Πού θα βρεθεί όταν όχι μόνο χάνει αλλά χάνει σημαντικό μέρος της εξουσίας του;» πρόσθεσε. Πρόκειται για πολύ βαριά δήλωση εκ των πραγμάτων.

Τι είχε συμβεί εκείνες τις δυο εβδομάδες, τις δυο πιο επικίνδυνες εβδομάδες στην ιστορία της ανθρωπότητας, αφού έφτασε πιο κοντά από ποτέ σε έναν πυρηνικό πόλεμο;

Στις 16 Οκτωβρίου του 1962, ο τότε πρόεδρος των ΗΠΑ Τζον Κένεντι πληροφορήθηκε από τις μυστικές υπηρεσίες ότι στην Κούβα βρίσκονταν 42 βαλλιστικοί πύραυλοι με πυρηνικές κεφαλές. Όλες οι πόλεις των ΗΠΑ βρίσκονταν σε απόσταση βολής.

Οι περίπου δυο εβδομάδες που ακολούθησαν ήταν οι πιο επικίνδυνες στην ιστορία της ανθρωπότητας. Στις 22 Οκτωβρίου ο Κένεντι ανακοίνωσε ότι το αμερικανικό ναυτικό θα επιβάλλει αποκλεισμό της Κούβας και θα κατασχέσει οποιοδήποτε «επιθετικό όπλο και συναφές υλικό», το οποίο οι Σοβιετικοί θα επιχειρούσαν να παραδώσουν στην Κούβα.

Τις επόμενες ημέρες τα σοβιετικά πλοία που ήδη κατευθύνονταν προς τα εκεί, άλλαξαν πορεία και απομακρύνθηκαν από την ζώνη αποκλεισμού. Εν μέσω έντασης, ο κίνδυνος ενός πυρηνικού πολέμου ήταν πιο πιθανός από ποτέ. Οι δυο αντίπαλοι του «Ψυχρού Πολέμου» αντάλλασσαν συνεχώς μηνύματα με την κρίση να κορυφώνεται στις 27 Οκτωβρίου, όταν το αμερικανικό κατασκοπευτικό αεροσκάφος U-2 καταρρίφθηκε πάνω από την Κούβα. Ένα ακόμα αναχαιτίστηκε πάνω από τον εναέριο χώρο της σημερινής Ρωσίας.

Το τελευταίο χρονικά περιστατικό, που δεν αποκαλύφθηκε παρά μήνες αργότερα, ήταν με ένα σοβιετικό υποβρύχιο που ήταν οπλισμένο με πυρηνικούς πυραύλους και έπλεε στα ανοιχτά της Κούβας. Οι Αμερικανοί που το εντόπισαν έριξαν βόμβες, ώστε να ανέβει στην επιφάνεια και περάσει από τον έλεγχο, αφού οι τελευταίοι είχαν αποκλείσει την περιοχή.

Το σοβιετικό υποβρύχιο κινήθηκε ακόμα πιο βαθιά, έχασε κάθε επικοινωνία και προετοιμάστηκαν για μάχη, αφού θεώρησαν ότι ο πόλεμος είχε ξεκινήσει. Ο διοικητής είχε ήδη συμφωνήσει για εκτόξευση ενός πυρηνικού πυραύλου, αλλά ο υποδιοικητής Βασίλι Αρχίποφ, κατάφερε να το ματαιώσει και να σώσει τον κόσμο από την καταστροφή.

Η γενικευμένη σύρραξη αποφεύχθηκε την τελευταία στιγμή, με το υποβρύχιο να επικοινωνεί με τη Μόσχα και να πάρει τον δρόμο της επιστροφής. Στις 28 Οκτωβρίου, ο σοβιετικός ηγέτης Νικίτα Χρουστσόφ αποδέχτηκε την πρόταση να σταματήσουν οι εργασίες εγκατάστασης πυραύλων στο νησί, με αντάλλαγμα την υπόσχεση του Κένεντι πως οι ΗΠΑ δεν θα επιχειρήσουν ποτέ να εισβάλλουν στην Κούβα.

Οι δυο υπερδυνάμεις κράτησαν τις υποσχέσεις τους τις επόμενες εβδομάδες και η κρίση ξεπεράστηκε μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου. Ο Φιντέλ Κάστρο δεν δέχτηκε τους παρατηρητές του ΟΗΕ στην Κούβα, όντας δυσαρεστημένος για τον αποκλεισμό του από τις συνομιλίες Κένεντι – Χρουστσόφ.

Οι δυο αυτές εβδομάδες, έκαναν σχεδόν τους πάντες να συνειδητοποιήσουν, πόσο καταστροφικός θα ήταν ένας τέτοιος πόλεμος, από τον οποίο δεν θα προέκυπτε κανένας νικητής. Ας ελπίσουμε ότι ακόμα και ο Πούτιν, θα δει την καταστροφή και δεν θα συνεχιστεί αυτή η κουβέντα σε κανένα επίπεδο.