Ψευδοαριστοτέλης: Ποιοι κατείχαν τον συγκεκριμένο τίτλο;

Η ονομασία Ψευδοαριστοτέλης αποδίδεται στους αγνώστους συγγραφείς των ψευδεπίγραφων έργων που παλαιότερα αποδίδονταν στον Αριστοτέλη, κυρίως φιλοσοφικές ή ιατρικές πραγματείες οι οποίες παρότι ψευδεπίγραφες είχαν σημαντική επιρροή ιδιαίτερα κατά τον Μεσαίωνα.

Τα πρώτα ψευδοαριστοτελικά έργα γράφτηκαν από μέλη της Περιπατητικής σχολής, πολλά περισσότερα όμως γράφτηκαν αρκετά αργότερα κατά την διάρκεια του Μεσαίωνα.

Καθώς το συγγραφικό έργο του Αριστοτέλη αποτελούνταν από πολλά έργα, ήταν σχετικά εύκολο για πολλούς μετέπειτα συγγραφείς -κυρίως στην χριστιανική δυτική Ευρώπη, και αραβική βόρεια Αφρική- να δημιουργήσουν ένα σύγγραμμα και να το αποδώσουν στον Αριστοτέλη.

Αυτό συνέβαινε γιατί με αυτόν ως τον υποτιθέμενο δημιουργό, το κείμενο αποκτούσε ιδιαίτερη αξία, αποδοχή και βαρύτητα, καθώς ο Αριστοτέλης θεωρούνταν από τις πλέον σημαντικές αυθεντίες της αρχαιότητας, τόσο από τους χριστιανούς όσο και από τους μουσουλμάνους λόγιους.

Δεν είναι ξεκάθαρο ωστόσο για όλες τις περιπτώσεις το εάν ο ίδιος ο δημιουργός του κάθε συγγράμματος απέδιδε επίτηδες το έργο στον Αριστοτέλη, ή μεταγενέστεροι λόγιοι απέδιδαν λανθασμένα ή επίτηδες το έργο θέλοντας να προωθήσουν τα συγγράμματα αυτά.

Κατά τον Μεσαίωνα υπήρχαν περισσότερα από 100 ψευδοαριστοτελικά έργα σε κυκλοφορία. Αυτά διακρίνονται σε 3 ομάδες με βάση την γλώσσα του έργου, σε αραβικά, ελληνικά ή λατινικά, με τα αραβικά να είναι τα περισσότερα και τα λατινικά να είναι τα λιγότερα, ωστόσο πολλά από τα αραβικά μεταφράστηκαν στα λατινικά αργότερα.

Η πλειοψηφία των έργων ασχολούνται με αποκρυφιστικά θέματα όπως αλχημεία, αστρολογία, χειρομαντεία, και φυσιογνωμική, ενώ άλλα έργα ασχολούνταν με φιλοσοφικά θέματα, κυρίως πλατωνικά και νεοπλατωνικά παρά αριστοτελικά.

Από όλα τα έργα, το αραβικής προέλευσης Secretum Secretorum ήταν το πλέον διαδεδομένο ψευδοαριστοτελικό έργο και για κάποιο καιρό είχε μεγαλύτερη δημοφιλία και από τα πραγματικά έργα του Αριστοτέλη.

Υπήρξαν και ψευδεπίγραφα έργα τα οποία εμφανίστηκαν μετά τον Μεσαίωνα, όπως το Aristotle’s Masterpiece (μτφ. Αριστούργημα του Αριστοτέλη) το οποίο ήταν σεξουαλικό εγχειρίδιο το οποίο πρωτοδημοσιεύτηκε το 1684 και είχε ιδιαίτερα μεγάλη δημοφιλία στην Αγγλία και πωλούνταν έως και τις αρχές του 20ού αιώνα.