Το γνωρίζατε; – Πώς πήρε το όνομά του το Ψυχικό

Την περίοδο της Οθωμανικής κυριαρχίας υπήρχε στην περιοχή μια πηγή με καθαρό, δροσερό νερό.

Κάποιος πλούσιος άρχοντας ή φιλάνθρωπος δώρισε χρήματα ή εργάστηκε για να κατασκευαστεί ένα πηγάδι στην περιοχή για να μπορούν οι ταξιδιώτες να βρίσκουν νερό. Αυτό το πηγάδι θεωρήθηκε “ψυχικό”, δηλαδή μια φιλανθρωπική πράξη προς όφελος της κοινότητας.

Ετυμολογική ανάλυση

Η λέξη “ψυχικό” στην ελληνική παράδοση σημαίνει “καλή πράξη” ή “προσφορά για ψυχική ανάπαυση”, που γινόταν για να βοηθηθούν άλλοι άνθρωποι ή και για να εξιλεωθεί ο ευεργέτης για κάποιο αμάρτημα. Έτσι, η περιοχή πήρε το όνομά της από το πηγάδι που δημιουργήθηκε εκεί ως καλή πράξη.

Άλλες θεωρίες

Αν και η παραπάνω ερμηνεία είναι η πιο γνωστή, υπάρχουν και άλλες θεωρίες για το όνομα, όπως

• Η ύπαρξη ενός μικρού χωριού ή τοπωνυμίου ήδη από τα βυζαντινά χρόνια που ονομαζόταν Ψυχικό.
• Ο συνδυασμός της φυσικής ομορφιάς και της “ηρεμίας” της περιοχής, που υποδηλώνει ψυχική ανάπαυση.
• Η επικρατέστερη είναι πως η Αγία Φιλοθέη έκανε, ψυχικά μέσω των δωρεών της προς τους Έλληνες που ήταν υπό Οθωμανική κυριαρχία. Η Αγία Φιλοθέη (κατά κόσμον Ρηγούλα Μπενιζέλου) ήταν μέλος μιας επιφανούς αθηναϊκής οικογένειας και αφιέρωσε τη ζωή της στη φροντίδα των φτωχών, των ασθενών, και των σκλάβων. Ίδρυσε μοναστήρια, σχολεία και χώρους περίθαλψης στην περιοχή της Αθήνας. Πείρε και το όνομα της η περιοχή δίπλα από το Ψυχικό που λέγετε Φιλοθέη. Αρά η περιοχή που έχει πολλά πηγάδια ακόμα και σήμερα, και στην περίοδο του Οθωμανικού ζυγού η Αγία Φιλοθέη έκανε πολλά ψυχικά δίνοντας πολλές δωρεές.

Ας δούμε την έννοια της ψυχής

Η λέξη Ψυχή έχει αρχαιοελληνική προέλευση και η ετυμολογία της συνδέεται με το ρήμα ψύχω (ψύχω = φυσώ, πνέω, αναπνέω).

1. Ψύχω:

• Σημαίνει “φυσώ”, “αναπνέω” ή “πνέω δροσερό αέρα”.
• Στην αρχαιότητα, η έννοια της αναπνοής συνδεόταν στενά με τη ζωή. Η αναπνοή θεωρούνταν η ουσία που υποδήλωνε την ύπαρξη ζωής σε έναν οργανισμό.
• Ψυχή:

• Αρχικά σήμαινε “η πνοή της ζωής”, δηλαδή αυτό που δίνει ζωή σε ένα σώμα.
• Με την εξέλιξη της γλώσσας και της φιλοσοφίας, η “ψυχή” απέκτησε βαθύτερες έννοιες, όπως:
  • Η άυλη ουσία που θεωρείται η πηγή της ζωής, της σκέψης, της συνείδησης και των συναισθημάτων.
  • Το πνευματικό ή θείο μέρος της ανθρώπινης ύπαρξης.
  • Πολύ Έλληνες Φιλόσοφοι, και άλλοι, ασχολήθηκαν με την ψυχή όπως ο Πλατών, ο Αριστοτέλης και άλλοι πολύ.

Ας δούμε γιατί στην Αρχαιότητα κήδεψαν μια βασίλισσα Αθάνατη, στο Ψυχικό την Φυλονόη.1)

Κατά την Μυθ-Ιστορία η Φυλονόη ήταν: Φυλονόη είναι μια Σπαρτιάτισσα κόρη βασιλιά που της χάρισε την αθανασία της η Άρτεμης. Ήταν κόρη του βασιλιά Τυνδάρεως και της βασίλισσας Λήδας. Επίσης είχε αδερφή την Κλυταιμήστρα, που την ενυμφεύθη ο Αγαμέμνων. (Πηγή: Απολλοδώρου “Βιβλιοθήκη”, 3–126).2) Ως επιτύμβια στήλη. Η επιτύμβια στήλη είναι μια στήλη πάνω σε ένα τύμβο, μνήμα – (τάφο). Αυτή η επιτύμβια στήλη, βρέθηκε στην σημερινή περιοχή του Ψυχικού.