U-977 & U-530: Το μυστήριο με τα δύο υποβρύχια του Χίτλερ που δραπέτευσαν στην Αργεντινή – Ποια ήταν η πραγματική τους αποστολή;

Με το τέλος του πολέµου 156 συνολικά γερµανικά υποβρύχια παραδόθηκαν στους Συµµάχους. Υπήρξαν ακόµη 4 υποβρύχια τα οποία βρίσκονταν στην ανατολική Ασία,  όταν η Γερµανία παραδόθηκε και η Ιαπωνία τα κατέσχεσε και τα ενέταξε σε υπηρεσία µε το δικό της Ναυτικό. Ακόµη δύο υποβρύχια (Unterseeboot) ή U-boats είχαν πωληθεί στην Ιαπωνία από την Γερµανία το 1943.

Το τελευταίο γερµανικό υποβρύχιο παραδόθηκε στους Συµµάχους στις 14 Μαΐου του 1945, 7 ηµέρες, περίπου, µετά την παράδοση της  Γερµανίας. Υπήρξαν όµως δύο υποβρύχια τα οποία απέφυγαν την παράδοση  και αντ΄ αυτής προτίµησαν να  κατευθυνθούν στο νότιο Αµερική και πιο συγκεκριµένα στην Αργεντινή.

Το γεγονός αυτό στάθηκε αιτία για την δηµιουργία αναρίθµητων θεωριών συνωµοσίας, ότι µε αυτά τα υποβρύχια, συν ένα ακόµη, γερµανοί αξιωµατούχοι των ναζί όπως κι µεγάλες ποσότητες γερµανικού χρυσού κατόρθωσαν να διαφύγουν στην  χώρα αυτή.

Το U-977

Η πρώτη διαπιστωµένη περίπτωση διαφυγής υποβρυχίου στην Αργεντινή είναι αυτή του U-977. Επρόκειτο για σκάφος τύπου Type VIIC, µε εκτόπισµα σε κατάδυση 871 τόνων, µήκος 67,10 µέτρα, το οποίο µπορούσε να αναπτύξει ταχύτητα στην επιφάνεια 17,7 κόµβων και 7,6 κόµβων σε κατάδυση.

Η αυτονοµία του ήταν 15.700 χλµ. στην επιφάνεια µε ταχύτητα 10 κόµβων και 150 χλµ. σε κατάδυση µε ταχύτητα 4 κόµβων.

Το µέγιστο επιτρεπόµενο βάθος κατάδυσης ήταν 220 µέτρα. Το πλήρωµά του αποτελείτο από 40 έως 56 άτοµα συν τέσσερις αξιωµατικούς.

Το U-977 διέθετε 5 τορπιλοσωλήνες για 14 τορπίλες των 533 χλστ. εκ των οποίων ένας ήταν στην πρύµνη, καθώς και ένα πυροβόλο των 88 χλστ. στο κατάστρωµα.

Αν και το υποβρύχιο εντάχθηκε σε υπηρεσία το Μάιο του 1943, δεν εκτέλεσε την πρώτη και τελευταία αποστολή του παρά στις 2 Μαΐου του 1945, όταν απέπλευσε από τη Νορβηγία µε εντολή να εισχωρήσει στο ναύσταθµο του Σαουθάµπτον και να βυθίσει όσα βρετανικά σκάφη µπορούσε.

Μια αποστολή ουσιαστικά αυτοκτονίας, η οποία δεν πραγµατοποιήθηκε ποτέ, αφού τρεις ηµέρες αργότερα ο τότε αρχηγός του γερµανικού Ναυτικού και επικεφαλής της γερµανικής κυβέρνησης, µετά το θάνατο του Χίτλερ, ναύαρχος Καρλ Ντένιτς διέταξε στις 5 Μαΐου όλα τα γερµανικά υποβρύχια να σταµατήσουν τις επιχειρήσεις τους. Την στιγµή εκείνη το U-977 βρισκόταν βόρεια από την Σκωτία.

Σύµφωνα µε τις µετέπειτα µαρτυρίες του κυβερνήτη του υποβρυχίου, πλωτάρχη Heinz Schäffer ελήφθη η απόφαση το υποβρύχιο να µην παραδοθεί,  αλλά αντίθετα να κατευθυνθεί στην άλλη άκρη του κόσµου την Αργεντινή. Ο κυβερνήτης ρώτησε από το πλήρωµα πόσοι ήθελαν να συνεχίσουν σε αυτό το ταξίδι, αλλά 16 άτοµα απάντησαν αρνητικά, καθώς είχαν οικογένειες στην Γερµανία. Έτσι στις 10 Μαΐου τα 16 αυτά άτοµα εγκατέλειψαν το υποβρύχιο στο νησί Holsnoy λίγο έξω από τις ακτές του Bergen, στη Νορβηγία.

Σύµφωνα πάντα µε την µετέπειτα µαρτυρία του Schäffer, το U-977 από τις 10 Μαΐου, έως και τις 14 Ιουλίου πραγµατοποίησε συνεχή πλεύση σε κατάδυση  µε συσκευή σνόρκελ (Schnorchel)  βέβαια διάρκειας 66 ηµερών, τον δεύτερο µακρύτερο για γερµανικό υποβρύχιο στον Β΄ΠΠ, αλλά και για οποιοδήποτε υποβρύχιο της περιόδου εκείνης, µετά από αυτό των 68 ηµερών του U-978.

Το υποβρύχιο διέκοψε προσωρινά το ταξίδι του, στα νησιά Cape Verde, για ολιγοήµερη ανάπαυση του πληρώµατος, πριν συνεχίσει για την Αργεντινή σε ανάδυση αλλά και σε κατάδυση.

Τελικά το U-977  έφτασε στο La Mar del Plata στις 17 Αυγούστου του 1945, όπου και παραδόθηκε στις αρχές, 108 ηµέρες από τον απόπλου του, από τη Νορβηγία και 99 ηµέρες από τον απόπλου του από το νησί Holsnoy, έχοντας διανύσει µια απόσταση 14.157 χλµ. Τελικά το επικό αυτό ταξίδι, µάλλον αποδείχθηκε ανώφελο, αφού  το πλήρωµα δεν απέφυγε την αιχµαλωσία.

Παραδόθηκε από τους Αργεντινούς στους Αµερικανούς και µετά στους Βρετανούς, οι οποίοι τους ανέκριναν για πολλές ηµέρες για το αν µετέφεραν στην Αργεντινή αξιωµατούχους των ναζί ή ποσότητες χρυσού. Τίποτα από αυτά δεν αποδείχθηκε, ούτε όµως και διαψεύστηκε. Πρακτικά κανείς δεν γνωρίζει για ποιο λόγο το U-977 έκανε ένα ταξίδι 14.000 χλµ. για να παραδοθεί στην Αργεντινή. Όσο για το U-977, αφού έπλευσε  µε αµερικανικό πλήρωµα στις ΗΠΑ, χρησιµοποιήθηκε ως στόχος και βυθίστηκε το 1946 σε άσκηση.

Τι έγινε στην πραγµατικότητα

Αυτή είναι η επίσηµη εκδοχή των γεγονότων.  Το 1947 ο κυβερνήτης του υποβρυχίου Schäffer, έγραψε ένα βιβλίο µε τίτλο «66 ηµέρες κατά από το νερό» το οποίο κυκλοφόρησε σε περιορισµένα αντίτυπα σε Αργεντινή και Ισπανία. Το 1952, το βιβλίο κυκλοφόρησε και στα αγγλικά αλλά µε 25.000 «κρίσιµες» λέξεις λιγότερες.

Σύµφωνα µε τον ιστορικό Μαρκ Φέλτον και τα αρχεία του Ναυτικού της Αργεντινής τα οποία αποχαρακτηρίστηκαν το 2002 και την έκδοση του βιβλίου στα Ισπανικά, φαίνεται µια άλλη εκδοχή. Το υποβρύχιο δεν απέπλευσε στις 2 Μαΐου από το νησί Bergen, αλλά στις 10, δύο ηµέρες δηλαδή µετά την παράδοση της Γερµανίας!

Το υποβρύχιο στη συνέχεια κατευθύνθηκε   στη ∆ανία, όπου παρέλαβε ένα πολύ µεγάλο φορτίο µε κάθε λογής προµήθειες και για το λόγο αυτό 16 άτοµα από το πλήρωµα έµειναν πίσω, προκειµένου να κάνουν χώρο για τις προµήθειες αυτές. Το υποβρύχιο στη συνέχεια, άρχισε τον πλου του για τη νότιο Αµερική, όπου εντοπίστηκε αρκετές φορές από συµµαχικά αεροσκάφη, κάτι που καταρρίπτει τον ισχυρισµό του πλοιάρχου ότι έπλευσε 66 συνεχείς ηµέρες σε κατάδυση. Το υποβρύχιο πέρασε τον ισηµερινό στις 4 Ιουλίου και όχι στις 23 όπως ανέφερε αργότερα ο Schäffer, για να βρεθεί ανοικτά του Ρίο Ντε Τζανέιρο στις 10 Ιουλίου.

Η απόσταση που χωρίζει το Ρίο Ντε Τζανέιρο από το La Mar del Plata, είναι 1.300 χλµ. Το υποβρύχιο ακόµη και εάν έπλεε σε κατάδυση µε 4 κόµβους θα χρειαζόταν 9 ηµέρες για να βρεθεί στο λιµάνι της Αργεντινής.

Το υποβρύχιο είναι επιβεβαιωµένο ότι έφτασε στο La Mar del Plata στις 17 Αυγούστου. Κατά συνέπεια υπάρχουν 38 ολόκληρες ηµέρες κατά τις οποίες,  κανείς δεν γνωρίζει που ήταν και τι ακριβώς έκανε το U-977 και είναι αµφίβολο εάν θα µάθουµε ποτέ.  Όταν το σκάφος έφτασε στο λιµάνι της Αργεντινής όλο το φορτίο έλειπε, ενώ υπήρχαν µόνο οι 11 τορπίλες στη θέση τους.

Το U-530

Το άλλο υποβρύχιο που κατάφερε και έφτασε στην Αργεντινή ήταν το U-530. Επρόκειτο για ένα Type IXC/40, που είχε ενταχθεί  στο γερµανικό Ναυτικό τον Οκτώβριο του 1942.

Ήταν κατά πολύ µεγαλύτερο σε διαστάσεις του U-977: Είχε πλήρες εκτόπισµα σε κατάδυση 1.257 τόνους, µήκος 76,7 µέτρα και µπορούσε να αναπτύξει ταχύτητα 18,2 κόµβων στην επιφάνεια και 7,3 κόµβων σε κατάδυση. Είχε αυτονοµία 25.650 χλµ. µε ταχύτητα 10 κόµβων σε ανάδυση και 117 χλµ. µε 4 κόµβους σε κατάδυση, χωρίς τη χρήση βέβαια συσκευής σνόρκελ.

Το µέγιστο βάθος κατάδυσης ανερχόταν σε 230 µέτρα και ως οπλισµό έφερε έξι τορπιλοσωλήνες (4 µπροστά και 2 στην πρύµνη) των 533 χλστ. συν ένα πυροβόλο των 105 χλστ. στο κατάστρωµα. Πριν τον απόπλου του για τη νότια Αµερική, είχε συµπληρώσει 6 περιπολίες βυθίζοντας δύο εµπορικά πλοία και προκαλώντας ζηµιές σε ακόµη δέκα.

Η ιστορία του U-530 σχετικά µε το ταξίδι στις νότιες θάλασσες συνδέεται µε  αυτή του U-977, αλλά τα στοιχεία για τον πλου του στην Αργεντινή είναι λίγα. Όπως και το -977, έτσι και το -530 πήρε εντολή στις 5 Μαΐου να σταµατήσει τις επιχειρήσεις και να παραδοθεί στους συµµάχους.

Το πλήρωµα όµως του υποβρυχίου ισχυρίζεται ότι δεν άκουσε αυτή την εντολή  παρά στις 8 Μαΐου, δεν υπάκουσε και απέπλευσε κατά τη διάρκεια της 7ης περιπολίας του για τη νότια Αµερική, όπου και έφτασε στις 10 Ιουλίου του 1945 στο ναύσταθµο του Ναυτικού της Αργεντινής στο La Mar del Plata, µετά από δύο µήνες περίπου στη θάλασσα.

Ο κυβερνήτης του Otto Wermuth, στις ανακρίσεις που ακολούθησαν δεν έδωσε καµία απάντηση γιατί είχαν πετάξει στη θάλασσα στο πυροβόλο, γιατί τα µέλη του πληρώµατος δεν έφεραν επάνω τους προσωπικά έγγραφα και το κυριότερο τι απέγινε το ηµερολόγιο του υποβρυχίου.

Το γεγονός ότι και τα δύο υποβρύχια είχαν ξεκινήσει για την Αργεντινή πρακτικά την ίδια περίοδο, µετά τις 5 Μαΐου, µε το U-530 να φτάνει σχεδόν ένα µήνα νωρίτερα από το U-977, ίσως σηµαίνει ότι βρισκόταν εγγύτερα της νότιας Αµερικής, ενδεχοµένως κάπου στον Ατλαντικό.

Η µάλλον απρόσµενη άφιξη του υποβρυχίου στην Αργεντινή προκάλεσε σειρά θεωριών. Ο ναύαρχος Jorge Dodsworth Martins του Ναυτικού της Βραζιλίας θεώρησε το -530, ως υπεύθυνο για τη βύθιση στις 4 Ιουλίου του 1945, του καταδροµικού Bahia, ενώ ο ναύαρχος Dudal Teixeira, επίσης του Ναυτικού της Βραζιλίας πίστευε ότι το υποβρύχιο είχε έρθει από την Ιαπωνία.

Αργεντινός δηµοσιογράφος είχε αναφέρει, ότι είχε δει έκθεση στης Αστυνοµίας του Μπουένος Άιρες στην οποία αναφερόταν ότι το -530 είχε αποβιβάσει, πριν παραδοθεί στο Mar del Plata, ένα υψηλόβαθµο αξιωµατικό και ένα ή µια πολίτη, προκαλώντας σενάρια ότι επρόκειτο για τον Χίτλερ και την Εύα Μπράουν, χωρίς βέβαια κάτι τέτοιο να αποδειχθεί ποτέ.

Σε επίσηµη ανακοίνωσή του το Ναυτικό της Αργεντινής ανέφερε ότι το U-530 δεν εµπλεκόταν στην βύθιση του καταδροµικού του Ναυτικού της Βραζιλίας, δεν µετέφερε κανένα αξιωµατούχο των ναζί ούτε είχε αποβιβάσει προσωπικό σε ακτή της Αργεντινής πριν την παράδοσή του. Το πλήρωµα του U-530 κρατήθηκε πριν παραδοθεί στους Αµερικανούς ενώ το υποβρύχιο βυθίστηκε σε ασκήσεις του αµερικανικού Ναυτικού στις 28 Νοεµβρίου του 1947.

Τι έγινε  στην πραγµατικότητα

Τίποτα περισσότερο δεν έγινε γνωστό για την αποστολή του U-530. Τώρα µε νεότερα στοιχεία, φαίνεται πως το U-530 βρισκόταν στη θάλασσα από τις 3 Μαρτίου όταν απέπλευσε από το νορβηγικό λιµάνι Κρίστιενσεν µε µια και µοναδική αποστολή: Να εξαπολύσει επίθεση µε χηµικά όπλα (αέριο νεύρων) µε το πυροβόλο του κατά της Νέας Υόρκης, κατόπιν εντολής του ίδιου του Χίτλερ ως αντίποινα για την φονική αεροπορική επιδροµή των συµµάχων στη ∆ρέσδη των συµµάχων.

Για να µπορέσει το υποβρύχιο να µεταφέρει το φορτίο των χηµικών όπλων, είχαν αφαιρεθεί εντελώς οι τορπίλες και το τορπιλοστάσιο χρησίµευσε ως χώρος αποθήκευσης του επικίνδυνου αερίου.

Σύµφωνα µε την µαρτυρία του κυβερνήτη του, από τα αποχαρακτηρισµένα αρχεία του Ναυτικού της Αργεντινής, στις 24 Απριλίου το υποβρύχιο έφτασε µέχρι τις ανατολικές ακτές των ΗΠΑ.

Μάλιστα ο Wermuth είπε αργότερα στους ανακριτές του ότι µπορούσε να δει από το περισκόπιο «τραίνα και αυτοκίνητα». ∆εν εξήγησε ποτέ τους λόγους γιατί βρέθηκε τόσο κοντά στις ακτές της Νέας Υόρκης, επαναλαµβάνοντας συνέχεια ότι ήταν εκελι µε διαταγή, όχι του Ναυτικού αλλά από το Βερολίνο.

Από τις ανακρίσεις του πληρώµατος δεν εξηγήθηκε, γιατί µεσολάβησαν δύο µήνες από τη στιγµή που πήρε το σήµα για παράδοση µέχρι τις 10 Ιουλίου που έφτασε στην Αργεντινή, για ένα ταξίδι δύο εβδοµάδων.

∆εν εξηγήθηκε  πότε και γιατί αποµακρύνθηκε το πυροβόλο. Μέλη του πληρώµατος ανέφεραν ότι αυτό είχε πεταχθεί ενόσω το υποβρύχιο ήταν στη θάλασσα, ενώ ο κυβερνήτης Wermuth, είχε δηλώσει ότι αυτό αποµακρύνθηκε όταν το υποβρύχιο βρισκόταν σε ναύσταθµο στην  Γερµανία, πριν τον απόπλου του.

Σύµφωνα µε αµερικανικές πηγές, το αµερικανικό Ναυτικό που ανέλαβε στη συνέχεια να φέρει το υποβρύχιο στις ΗΠΑ, βρήκε το U-530 σε άθλια κατάσταση, µε σηµαντική διάβρωση και χωρίς καµία τορπίλη.

Επίλογος

Το µυστήριο µε την πραγµατική αποστολή των υποβρυχίων U-977 και U-530 ουδέποτε λύθηκε. Βασικοί µάρτυρες δεν µίλησαν ποτέ, τα στοιχεία καταστράφηκαν και το µόνο που έµεινε είναι τα αρχεία του Ναυτικού της Αργεντινής για να δώσουν κάποια ερµηνεία.

Σηµασία έχει πως οι µαρτυρίες και των δύο κυβερνητών, παρουσιάζουν ένα κενό δύο µηνών περίπου που κανείς δεν ήξερε τι ακριβώς έκαναν και για ποιο λόγο πήγαν στη νότια Αµερική, για να αιχµαλωτιστούν εκεί.

Τι απέγινε το µεγάλο φορτίο του U-977 και που το άφησε; Γιατί το U-530 δεν πραγµατοποίησε τελικά την επίθεση στη Νέα Υόρκη; Κάποια στοιχεία λένε πως υπήρξε διαφωνία των µελών των πληρώµατος, άλλα λένε πως ο Κάιτελ και ο Ντένιτς έπεισαν τον Χίτλερ να ανακαλέσει τη διαταγή.

Αυτό όµως που σίγουρα αποτελεί κοινή πεποίθηση είναι πως η αποστολή των δύο αυτών σκαφών σχετίζεται κατά ένα τρόπο που είναι άγνωστος σήµερα.

Υπήρχε όµως και άλλο ένα υποβρύχιο, από την περίφηµη κλάση των Type XXI, την πιο σύγχρονη που εµφανίστηκε στον Β΄ΠΠ το U-3523, για το οποίο οι πληροφορίες ήθελαν να είχε φτάσει στην Αργεντινή.

Το υποβρύχιο αγνοούνταν επί 73 ολόκληρα χρόνια, όταν το 2018 το ναυτικό µουσείο της ∆ανίας ανακοίνωσε ότι το εντόπισε 12- ν.µ. βόρεια του Skagen, της βορειότερης πόλης της ∆ανίας έχοντας πέσει θύµα ενός βρετανικού B-24 Liberator στις 6 Μαΐου του 1945.

Το σκάφος βρίσκεται σχεδόν µισοθαµµένο  στον βυθό  σε βάθος 123 µέτρων. Το γεγονός ότι δεν υπάρχουν στοιχεία για πιο λόγο είχε αποπλεύσει από τη ∆ανία µια ηµέρα πριν, µε την οδηγία του Ντένιτς για παύση των επιχειρήσεων  να ήταν σε ισχύ έχουν δώσει τροφή σε διάφορα σενάρια για το ποιους και τι ακριβώς µετέφερε.