Νέα μέτρα στα σχολεία: Αποβολή ως και τρεις ημέρες σε όποιον μαθητή χρησιμοποιεί κινητό στην τάξη

Σύμφωνα με τη νέα υπουργική απόφαση, η οποία δημοσιεύθηκε σήμερα, 11 Σεπτεμβρίου 2024, στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, θα υπάρξουν νέοι κανόνες σχετικά με τη χρήση κινητών τηλεφώνων και τις απουσίες τους για τους μαθητές και τους καθηγητές της φετινής σχολικής χρονιάς. 

Συγκεκριμένα, για την χρήση κινητών τηλεφώνων, απαγορεύεται εντός των σχολικών χώρων ένας μαθητής να κατέχει ή να χρησιμοποιεί εμφανώς κινητό ή άλλη ηλεκτρονική συσκευής ή παιχνιδια που διαθέτουν σύστημα επεξεργασίας εικόνας και ήχου, για συνομιλία, βιντεοσκόπηση ή οποιαδήποτε άλλη χρήση από τους μαθητές και τις μαθήτριες. Εξαίρεση από την απαγόρευση αποτελεί η χρήση ιατρικών εφαρμογών μέσω κινητού τηλεφώνου ή άλλων συσκευών, αποκλειστικά και μόνο κατόπιν σχετικής ιατρικής γνωμάτευσης.

Οι εκπαιδευτικοί έχουν τα κινητά τηλέφωνά τους απενεργοποιημένα κατά τη διάρκεια του μαθήματος και δύνανται να τα χρησιμοποιούν στα διαλείμματα και μόνο εντός του γραφείου καθηγητών. Δυνατότητα χρήσης του προσωπικού τους ηλεκτρονικού εξοπλισμού – πέραν των διαθέσιμων από το σχολείο – παρέχεται μόνο κατά τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας, με την προϋπόθεση ότι τηρούνται οι διατάξεις περί προστασίας προσωπικών δεδομένων.

Επιπλέον, οι διευθυντές και υποδιευθυντές μπορούν να κάνουν «λελογισμένη» χρήση των κινητών τηλεφώνων τους και πάντοτε σε σχέση με την εκπαιδευτική διαδικασία ή τη διοικητική οργάνωση της σχολικής μονάδας.

Τι συμβαίνει σε περίπτωση παραβίασης του κανονισμού για τα κινητά τηλέφωνα

Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι – παρά την απαγόρευση – κάποιος μαθητής είτε κατέχει εμφανώς, είτε χρησιμοποιεί το κινητό τηλέφωνό του, ορίζονται τα εξής: Κατόπιν ενημέρωσής του από τον εκπαιδευτικό, ο Διευθυντής αποβάλλει το μαθητή για μία ημέρα ενημερώνοντας παράλληλα τους γονείς ή κηδεμόνες. Τους ζητά, μάλιστα, να προσέλθουν άμεσα στο σχολείο, είτε για να παραλάβουν οι ίδιοι το παιδί, είτε να υπογράψουν σχετικά με την αποχώρησή του από το σχολείο με άλλο, πρόσφορο τρόπο.

Στην περίπτωση, που ο μαθητής, κατά τη διάρκεια του μαθήματος ή κατά τη διάρκεια του διαλείμματος ή κατά την προσέλευση ή αποχώρηση από το σχολείο, μαγνητοφωνεί ή φωτογραφίζει ή βιντεοσκοπεί εκπαιδευτικούς ή συμμαθητές του, τότε ο εκπαιδευτικός γνωστοποιεί το γεγονός στο Διευθυντή, ο οποίος ζητά από το μαθητή να απενεργοποιήσει και παραδώσει το τηλέφωνό του, καλώντας να προσέλθουν στο σχολείο οι γονείς ή κηδεμόνες του, προκειμένου να λάβουν γνώση του περιστατικού.

Ο ίδιος, αξιολογεί παιδαγωγικά το περιστατικό και αναλόγως της βαρύτητάς του, μπορεί να επιβάλει αποβολή μέχρι τρείς ημέρες.

Εάν, όμως, η συγκεκριμένη συμπεριφορά εκτιμηθεί ως «ιδιαιτέρως αποκλίνουσα», κυρίως αν σχετίζεται με την παραβίαση προσωπικών δεδομένων, το περιστατικό παραπέμπεται στο Σύλλογο που μπορεί να προχωρήσει στην αποβολή από τα μαθήματα έως 5 ημέρες. Τέλος, αν πρόκειται για φωτογράφιση/βιντεοσκόπηση, που αφορά ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα τρίτων προσώπων, και πάλι επιλαμβάνεται ο Σύλλογος Διδασκόντων, ο οποίος υποχρεούται να εφαρμόσει το παιδαγωγικό μέτρο της αλλαγής σχολικού περιβάλλοντος.

Τι ισχύει για τις απουσίες

Στη νέα υπουργική απόφαση, η οποία δημοσιεύθηκε σήμερα, 11/9, στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης, ορίζεται το πλαίσιο επαρκούς φοίτησης των μαθητών των Γυμνασίων, ΓΕ.Λ., ΕΠΑ.Λ., Γυμνασίων Ε.Α.Ε., Λυκείων Ε.Α.Ε, ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ-Λ και Ε.Ε.Ε.ΕΚ. Υπενθυμίζεται, ότι όλες οι απουσίες των μαθητών, καταχωρίζονται στο Βιβλίο Φοίτησης (απουσιολόγιο).

Πλέον, στην τακτική παρακολούθηση των μαθητών, συμπεριλαμβάνεται η έγκαιρη προσέλευση στα μαθήματα – μπαίνει αδικαιολόγητη απουσία εάν ο μαθητής μπει στην τάξη, μετά την είσοδο του εκπαιδευτικού.

Μεταξύ άλλων, οι μαθητές παίρνουν αδικαιολόγητη απουσία όταν δεν παρίστανται σε πολιτιστικές ή αθλητικές εκδηλώσεις, όπως και σε εορταστικές επετειακές εκδηλώσεις, που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο του ωρολογίου προγράμματος του σχολείου.

Με απουσία «χρεώνονται», επίσης, οι μαθητές που δεν συμμετέχουν σε σχολικό περίπατο χωρίς χρήση μεταφορικού μέσου, σε εκδρομές (χωρίς να παραμένουν στο σχολείο) ή σε σχολικές δραστηριότητες.

Οι εξαιρέσεις στον κανονισμό των απουσιών – Ποιες απουσίες δεν προσμετρώνται

Ο κανονισμός αναφέρεται, ωστόσο, και σε μερικές περιπτώσεις, στις οποίες προβλέπεται εξαίρεση των μαθητών από τις απουσίες, οι οποίες είναι οι εξής:

• Όλες οι απουσίες των μαθητών, που συμμετέχουν σε δραστηριότητες, στο εξωτερικό ή το εσωτερικό, οι οποίες έχουν εγκριθεί από τα προβλεπόμενα από τις σχετικές διατάξεις όργανα
• Οι απουσίες, που σχετίζονται με την προσέλευση των μαθητών ενώπιον του Συμβουλίου Επιλογής Οπλιτών, η οποία βεβαιώνεται νόμιμα
• Οι απουσίες από συγκεκριμένες θρησκευτικές εορτές, οι οποίες ορίζονται αναλυτικά στο ΦΕΚ
• Οι απουσίες που πραγματοποιήθηκαν λόγω της μετεγγραφής των μαθητών σε Γυμνάσιο ή ΓΕ.Λ. ή ΕΠΑ.Λ. μέχρι τρεις ημέρες, στις οποίες δεν συμπεριλαμβάνονται οι απουσίες που πραγματοποιήθηκαν την ημέρα έκδοσης του υπηρεσιακού σημειώματος μετεγγραφής
• Οι απουσίες μαθητών, οι οποίοι απαλλάσσονται από τη συμμετοχή τους στη διδασκαλία μαθημάτων, αλλά την ώρα πραγματοποίησης της διδασκαλίας παρευρίσκονται στο σχολείο
• Οι απουσίες, που οφείλονται σε δυσμενείς καιρικές συνθήκες, οι οποίες καθιστούν αντικειμενικά δύσκολη την προσέλευση στο σχολείο
• Οι απουσίες όσων μαθητών συμμετέχουν σε πρόγραμμα μακροχρόνιας κινητικότητας στο εξωτερικό, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει τους τέσσερις μήνες
• Οι απουσίες, που οφείλονται σε ολιγόωρη ή ολιγοήμερη απεργία των υπεραστικών λεωφορείων Κ.Τ.Ε.Λ. ή σε απεργία των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς
• Οι απουσίες έως δύο ημερών που πραγματοποιούνται για πρωινές επισκέψεις στα ΚΕ.Δ.Α.Σ.Υ. για διερεύνηση και πιστοποίηση ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών

Επιπλέον, καταχωρίζονται μεν αλλά δεν προσμετρώνται απουσίες έως 24 ωρών, οι οποίες οφείλονται σε σοβαρούς ιατρικούς λόγους – αναφέρονται αναλυτικά στο ΦΕΚ και πρέπει να υπάρχει η σχετική ενημέρωση στο σχολείο ενώ πρέπει να προσκομίζονται τα σχετικά δικαιολογητικά. Το ίδιο ισχύει – δηλαδή δεν προσμετρώνται – και για σοβαρά θέματα υγείας ή επείγοντα περιστατικά, με απουσίες μέχρι 20 ημερών (αναφέρονται αναλυτικά στην υπουργική απόφαση).

Δεν προσμετρώνται, ακόμη, οι απουσίες έως πέντε εργάσιμων ημερών σε περιόδους έξαρσης εποχικών επιδημιών, σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση επίσημου φορέα του Υπουργείου Υγείας και του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α..

Οι απουσίες μαθητών με εξαιρετικές επιδόσεις στη μουσική, στον χορό ή σε άλλες καλές τέχνες, για τη μετάβαση και τη συμμετοχή τους σε συναυλίες, εκδηλώσεις χορού ή εκθέσεις ζωγραφικής ή γλυπτικής που έχουν πανελλήνια ή πανευρωπαϊκή ή παγκόσμια εμβέλεια για όσο χρονικό διάστημα απαιτείται, το οποίο όμως δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δύο εβδομάδες.

Το ίδιο ισχύει και για την περίπτωση συμμετοχής μαθητών σε πανελλήνιους ή διεθνείς διαγωνισμούς, που διεξάγονται με έγκριση του ΥΠΑΙ.Θ.Α. για όσο διάστημα απαιτείται. Επίσης, οι απουσίες λόγω συμμετοχής των μαθητών σε σχολικές αθλητικές δραστηριότητες και αγώνες που διοργανώνονται υπό την εποπτεία και έγκριση του Υ.ΠΑΙ.Θ.Α..

Ειδικά για την περίπτωση αποδεδειγμένης συμμετοχής των μαθητών ως αθλητών μελών ελληνικών εθνικών ομάδων σε αθλητικές υποχρεώσεις προετοιμασίας ή συμμετοχής σε ολυμπιακούς, παγκόσμιους, ευρωπαϊκούς, βαλκανικούς, μεσογειακούς αγώνες ή άλλες αθλητικές διοργανώσεις με τις εθνικές ομάδες, η φοίτηση θεωρείται επαρκής, ακόμα κι αν πραγματοποιήσουν, πέραν του προβλεπόμενου ορίου των εκατό δεκατεσσάρων (114) απουσιών μέχρι και εκατό σαράντα (140) επιπλέον απουσίες. Ή μέχρι και εκατό είκοσι (120) επιπλέον απουσίες, εφόσον αποδεδειγμένα συμμετέχουν ως αθλητές αναγνωρισμένων αθλητικών ομοσπονδιών από το Υ.ΠΑΙ.Θ.Α. σε κλιμάκια προετοιμασίας για την επιλογή τους στις ελληνικές εθνικές ομάδες ακόμα κι αν δεν συγκροτείται Εθνική ομάδα.

Όσο για τους μαθητές, που συμμετέχουν σε πανελλήνιους αθλητικούς αγώνες ή διεθνείς αθλητικές διοργανώσεις, παραμένει επαρκής η φοίτησή τους αν πραγματοποιήσουν μέχρι και 70 απουσίες πέραν των προβλεπόμενων 114.

Εξαίρεση από την προσμέτρηση των απουσιών ισχύει και για τους μαθητές λόγω συμμετοχής τους σε εθελοντική αιμοδοσία. Λόγω της συμμετοχής τους σε εισιτήριες εξετάσεις σχολών της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης της ημεδαπής, οι οποίες δεν εντάσσονται στο πλαίσιο των πανελλαδικών εξετάσεων, όπως η Ανώτερη Σχολή Καλών Τεχνών. Λόγω της συμμετοχής τους στις διαδικασίες των προκαταρκτικών εξετάσεων (ψυχομετρικές, υγειονομικές, αθλητικές), προκειμένου οι μαθητές/τριες της Γ’ τάξης να εισαχθούν σε Σχολές του Λιμενικού Σώματος, στις Στρατιωτικές Σχολές, στις Σχολές του Πυροσβεστικού Σώματος, στις Σχολές της Ελληνικής Αστυνομίας, καθώς και για τις υγειονομικές εξετάσεις για τις Ακαδημίες Εμπορικού Ναυτικού. Λόγω υποχρεωτικής παρουσίας σε Δικαστήριο.

Απουσίες έως 3 ημερών δεν μπαίνουν και στην περίπτωση θανάτου συγγενούς τους έως και β’ βαθμού (γονείς/αδέλφια), καθώς και των ασκούντων την επιμέλεια.

Πότε απαλλάσσονται οι μαθητές από την ενεργό συμμετοχή σε συγκεκριμένα μαθήματα

Στο μάθημα της Φυσικής Αγωγής όταν υπάρχουν σοβαροί ιατρικοί λόγοι. Σημειώνεται, ότι κατά τη διάρκεια της απαλλαγής ο μαθητής δεν έχει την υποχρέωση να παρακολουθεί το μάθημα αλλά συμμετέχει στις δραστηριότητες, που έχουν προαποφασιστεί.

Στο μάθημα της Μουσικής, όταν υπάρχει κώλυμα του μαθητή λόγω πάθησης, μόνιμης ή παροδικής, το οποίο βεβαιώνεται όπως ορίζεται.

Στο μάθημα των Θρησκευτικών, μαθητές που δεν είναι Χριστιανοί Ορθόδοξοι (δηλαδή, αλλόθρησκοι, ετερόδοξοι άθρησκοι, άθεοι, αγνωστικιστές), δύνανται, εφόσον το επιθυμούν, να απαλλαγούν από την υποχρέωση παρακολούθησης του μαθήματος των Θρησκευτικών, υποβάλλοντας σχετική αίτηση στη Διεύθυνση του σχολείου. Οι μαθητές, που απαλλάσσονται από το μάθημα των Θρησκευτικών, δεν επιτρέπεται να περιφέρονται εντός ή εκτός της σχολικής μονάδας ή να απουσιάζουν αδικαιολόγητα. Υπογραμμίζεται, ότι οι μαθητές αυτής της κατηγορίας, απαλλάσσονται και από την προσευχή και τον εκκλησιασμό.

Οι απουσίες δεν προσμετρώνται, επίσης, για τους κατ’ ιδίαν διδαχθέντες και όσους λαμβάνουν κατ’ οίκον διδασκαλία, εφόσον πληρούν τις προϋποθέσεις του νόμου, βάσει των οποίων δικαιολογείται η υπαγωγή τους στη συγκεκριμένη κατηγορία.

Πώς γίνεται ο έλεγχος και η καταχώριση των απουσιών

Η απουσία του μαθητή από το σχολείο καταγράφεται στο Ημερήσιο Δελτίο Φοίτησης κάθε διδακτική ώρα και υπογράφεται από τον διδάσκοντα.

Για τον έλεγχο των απουσιών τηρείται Βιβλίο Φοίτησης (απουσιολόγιο), στο οποίο καταχωρίζεται αριθμητικά το άθροισμα των απουσιών της ημέρας κάθε μαθητή/τριας που απουσίασε. Οι απουσίες που καταχωρίζονται στο Βιβλίο Φοίτησης, αφού αθροιστούν κατά τετράμηνο και χαρακτηριστούν ως δικαιολογημένες ή αδικαιολόγητες, μεταφέρονται συνολικά στα Ατομικά Δελτία των μαθητών και καταγράφονται στον ατομικό έλεγχο, ώστε να γνωστοποιηθούν στους γονείς ήκηδεμόνες τους. Κατά τη λήξη του Β’ τετράμηνου και πριν από την έναρξη των γραπτών προαγωγικών και απολυτήριων εξετάσεων, οι απουσίες των δύο τετράμηνων αθροίζονται και το άθροισμα καταγράφεται, επίσης, στα Ατομικά Δελτία των μαθητών. Στη συνέχεια, το γενικό σύνολο των απουσιών, καθώς και τα δικαιολογητικά απουσίας που έχουν προσκομιστεί, αποτελούν τη βάση για τον χαρακτηρισμό της φοίτησης.

Ο χαρακτηρισμός της φοίτησης και οι συνέπειες

Η φοίτηση όλων των μαθητών χαρακτηρίζεται ως επαρκής ή ανεπαρκής με βάση το γενικό σύνολο των απουσιών, που σημειώθηκαν κατά τη διάρκεια του διδακτικού έτους.

Πιο αναλυτικά, επαρκής χαρακτηρίζεται η φοίτηση εφόσον το σύνολο των απουσιών, ανεξάρτητα από τον λόγο στον οποίο οφείλονται, δεν υπερβαίνουν τις 50. Ή δεν υπερβαίνει τις 114, από τις οποίες οι πάνω από τις 50 είναι δικαιολογημένες ή οφείλονται σε ασθένεια που βεβαιώνεται, όπως ορίζεται.

Ανεπαρκής χαρακτηρίζεται η φοίτηση μαθητή, που σημείωσε πάνω από τις 50 απουσίες και δεν εμπίπτει στα ανωτέρω. Στην περίπτωση αυτή, ο μαθητής είναι υποχρεωμένος να επαναλάβει τη φοίτηση στην ίδια τάξη.

Στην περίπτωση των Μουσικών και Καλλιτεχνικών Γυμνασίων και Λυκείων, ισχύουν τα ανωτέρω αριθμητικά όρια, προσαυξημένα κατά 16 απουσίες, από τις οποίες οι 5 λογίζονται ως αδικαιολόγητες και οι υπόλοιπες έντεκα 11 ως δικαιολογημένες.

Ακριβώς τα ίδια ισχύουν και στην περίπτωση των Εσπερινών Γυμνασίων και Εσπερινών ΓΕ.Λ. ή των Εσπερινών ΕΠΑ.Λ.

Στην περίπτωση των ιδιωτικών σχολείων, στα οποία εφαρμόζεται διευρυμένο ωρολόγιο πρόγραμμα, ισχύουν τα αριθμητικά όρια απουσιών που προβλέπονται στο παρόν προσαυξημένα κατ’ ανάλογο τρόπο σύμφωνα με τον αριθμό των επιπλέον ωρών.

Στο ΦΕΚ, που δημοσιεύθηκε, καταγράφονται λεπτομέρειες σχετικά με τη διάκριση επαρκούς – ανεπαρκούς φοίτησης για τους μαθητές των ΕΠΑΛ, που παρακολουθούν μόνο τα μαθήματα Τομέων, Ειδικοτήτων.

Χαρακτηρισμός φοίτησης μαθητών με αναπηρία και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες

Επαρκής θεωρείται η φοίτηση όταν το σύνολο των επιπλέον απουσιών δεν υπερβαίνει το τριάντα τοις εκατό (30%) των προβλεπόμενων από το οικείο αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών με βάση το ωρολόγιο πρόγραμμα και οι επιπλέον από τις προβλεπόμενες κάθε φορά δικαιολογημένες ή αδικαιολόγητες απουσίες, οφείλονται αποδεδειγμένα στη συμμετοχή τους σε προγράμματα αποκατάστασης και θεραπείας που πιστοποιούνται από τον φορέα υλοποίησης.

Ειδική πρόβλεψη υπάρχει για τη φοίτηση των μαθητών στα Ε.Ε.Ε.ΕΚ., η οποία χαρακτηρίζεται ως επαρκής ή όχι από τον Σύλλογο Διδασκόντων, ο οποίος αποφασίζει κατά περίπτωση και ανεξάρτητα από τον αριθμό απουσιών.

Σχετικά με την ενημέρωση των γονέων καθώς και τις υποχρεώσεις τους για τους μαθητές που απουσιάζουν

Για την τακτική παρακολούθηση της φοίτησης των μαθητών ευθύνονται εξ ολοκλήρου οι γονείς ή κηδεμόνες τους.

Μετά τη συμπλήρωση 25 απουσιών – δικαιολογημένων ή αδικαιολόγητων – ενημερώνεται ο Διευθυντής, ο οποίος υποχρεούται να ενημερώσει και τους γονείς ή κηδεμόνες άμεσα, με κάθε πρόσφορο μέσο.

Αν ο μαθητής απουσιάσει τρεις ημέρες συνεχόμενα, ο εκπαιδευτικός επικοινωνεί με τους γονείς ή κηδεμόνες, ενημερώνοντας παράλληλα το Διευθυντή.

Λεπτομερώς ορίζονται στην υπουργική απόφαση όλα όσα ισχύουν για τις περιπτώσεις που δεν υπάρχει ανταπόκριση στην επικοινωνία από την πλευρά των γονέων ενώ – εφόσον κριθεί απαραίτητο για το συμφέρον του παιδιού – ενδεικτικά, μπορεί να προσφύγουν σε υποστηρικτικές εκπαιδευτικές δομές ή κοινωνικές υπηρεσίες.

Ο γονέας ή κηδεμόνας μαθητή που απουσίασε για λόγους υγείας από το Σχολείο περισσότερο από 2ημέρες, είναι υποχρεωμένος να προσκομίσει ο ίδιος ή να αποστείλει ηλεκτρονικά βεβαίωση δημόσιου ή ιδιωτικού νοσηλευτικού ιδρύματος ή οποιουδήποτε ιδιώτη γιατρού, που να πιστοποιεί το είδος και τη διάρκεια της ασθένειας ως δικαιολογητικό για τις αντίστοιχες απουσίες. Μετά την παρέλευση 10 ημερών, δεν γίνεται δεκτό κανένα δικαιολογητικό.

Για τη δικαιολόγηση απουσιών 2 ημερών λόγω ασθένειας ή άλλων σοβαρών οικογενειακών λόγων, αρκεί υπεύθυνη δήλωση του γονέα ή κηδεμόνα προσκομίζεται από τον ίδιο ή αποστέλλεται ηλεκτρονικά σε αποκλειστική προθεσμία 10 εργάσιμων ημερών μετά τη επάνοδο του μαθητή στο Σχολείο. Με τον τρόπο αυτό, μπορούν να δικαιολογήσουν τις απουσίες μέχρι 5 ημέρες συνολικά για όλο το διδακτικό έτος.

Δεν θεωρούνται δικαιολογημένες απουσίες, μεμονωμένες ή συνεχείς, μαθητών όταν πραγματοποιούνται χωρίς την άδεια του Διευθυντή ή του Σχολείου σε ώρες του ημερήσιου προγράμματος λειτουργίας του Σχολείου.

Όταν πραγματοποιούνται επαναλαμβανόμενες απουσίες σε ώρες του ημερήσιου προγράμματος (συμπεριλαμβανομένης της πρώτης ή τελευταίας ώρας), μεμονωμένες ή συνεχείς, χωρίς την άδεια του Διευθυντή του σχολείου, αναζητούνται οι λόγοι και πραγματοποιούνται ενέργειες παιδαγωγικού χαρακτήρα ανάλογα με την περίπτωση.

Τέλος, οι μαθητές που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους, εκπληρώνουν προσωπικά την υποχρέωση για τη γνωστοποίηση του λόγου απουσίας τους.