Κοινωνία
Το υπουργείο Παιδείας καλεί Ελληνες πανεπιστημιακούς που κάνουν σημαντική καριέρα στο εξωτερικό, διεκδικώντας και κερδίζοντας ερευνητικά προγράμματα εκατομμυρίων, να επιστρέψουν στην Ελλάδα.
Ωστόσο, τους προσφέρει στα ελληνικά ΑΕΙ θέσεις κατώτερες εκείνων που έχουν τώρα στο εξωτερικό. Κάτι που 15 Ελληνες επιστήμονες σε ευρωπαϊκά ΑΕΙ και ερευνητικά κέντρα ζητούν να αλλάξει.
Συγκεκριμένα, στο νομοσχέδιο που συζητείται στη Βουλή, το υπουργείο Παιδείας με το άρθρο 167 επιδιώκει τον επαναπατρισμό όσων έχουν λάβει χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Ερευνας (ERC), ως μέτρο «brain gain». Τα ERC Starting – Consolidator – Advanced grants αποτελούν τα πιο ανταγωνιστικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ενωσης και προβλέπουν χρηματοδότηση από 1,5 έως 3,5 εκατομμυρίων ευρώ. Απευθύνονται σε διαφορετικές ηλικίες ερευνητών (έως 7 χρόνια από το διδακτορικό, έως 12 χρόνια από το διδακτορικό, άνευ ηλικιακού ορίου).
Ακριβώς λόγω της ανταγωνιστικότητας και του κύρους τους, η συνήθης πρακτική στα πανεπιστήμια στην Ε.Ε. είναι να προσφέρονται θέσεις μεγαλύτερης βαθμίδας στους επιστήμονες που λαμβάνουν τέτοιες χρηματοδοτήσεις.
Στην επιστολή τους οι 15 αναφέρουν: «Δυστυχώς το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας χωρίς αποχρώντα λόγο αντιστοιχίζει το Starting Grant σε θέση επίκουρου και το Consolidator σε θέση αναπληρωτή, και με αυτόν τον τρόπο υπονομεύει τον στόχο του άρθρου 167. Από τους υπογράφοντες με ενεργό ERC Grant οι 11 στους 15 ήδη υπηρετούμε σε θέση μία ή δύο βαθμίδες υψηλότερη από αυτήν στην οποία το ν/σ μας καλεί να επιστρέψουμε.
Το ζήτημα δεν είναι κυρίως μισθολογικό, όσο ζήτημα ακαδημαϊκής ελευθερίας και αυτονομίας. Η ακαδημαϊκή βαθμολογική εξέλιξη είναι κάτι το εξαιρετικά σημαντικό στη ζωή ενός ακαδημαϊκού και δεν μπορούμε να κατανοήσουμε γιατί το νομοσχέδιο είναι τόσο φειδωλό στο ζήτημα της βαθμίδας. Δεν μπορεί να είναι θέμα δαπανών, διότι η επιπλέον επιβάρυνση στον κρατικό προϋπολογισμό που θα προκαλούσε είναι πραγματικά αμελητέα και σίγουρα υποπολλαπλάσια των προϋπολογισμών των έργων του ERC».
Και προσθέτουν: «Εάν ο λόγος είναι η ελλιπής κατανόηση ενός τόσο ειδικού θέματος, οι λεπτομέρειες του οποίου αφορούν πολύ λίγους ερευνητές, είμαστε στη διάθεση του υπουργείου για διευκρινίσεις. Σε κάθε περίπτωση, αιτούμαστε όπως το υπουργείο προβλέψει υψηλότερες βαθμίδες. Αντίθετα, εάν οι βαθμίδες προβλέπονται συνειδητά χαμηλότερες, τότε δυστυχώς το άρθρο 167 θα υπονομεύει τον στόχο του brain gain».
Την επιστολή υπογράφουν οι κύριοι ερευνητές ενεργού προγράμματος ERC Starting ή Consolidator: Διονύσιος Αντύπας (Johannes Gutenberg – Universität Mainz, Γερμανία), Μιχάλης Βασιλείου (ETH Zurich, Ελβετία), Ευστράτιος Γαββές (University of Amsterdam, Ολλανδία), Κωνσταντίνος Δασκαλάκης (University of Turku, Φινλανδία), Αναστασία-Τατιάνα Θεοδωροπούλου (CNRS – Université Côte d’Azur, Γαλλία), Μάριος Κουντούρης (EURECOM Sophia Antipolis, Γαλλία), Βασίλειος Κωστάκης (Tallinn University of Technology, Εσθονία), Μιχάλης Ματθαίου (Queen’s University Belfast, Βρετανία), Ιωάννης Στεφάνου (Ecole Centrale de Nantes, Γαλλία), Αντιγόνη Τριανταφυλλοπούλου (Charite Universitätsmedizin Berlin, Γερμανία), Κωνσταντίνος Τσέτσος (University of Bristol, Βρετανία), Σπύρος Χατζηβασιλειάδης (Technical University of Denmark, Δανία), Αικατερίνη Φωτοπούλου (UCL, Βρετανία), Νεόφυτος Νεοφύτου (University of Warwick, Βρετανία), Νίκη Βάζου (IMDEA Software Institute, Ισπανία).
