Κόσμος
Καταναλωτική μανία και καταναλωτική βιασύνη φαίνεται να έχουν καταλάβει μεγάλη μερίδα των Ευρωπαίων που επισπεύδουν τις χριστουγεννιάτικες αγορές τους φοβούμενοι ελλείψεις στα καταστήματα εν μέσω των προβλημάτων στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα.
Σχετικό ρεπορτάζ του BBC, που επικαλείται έρευνα της Βρετανικής Ενωσης Λιανικού Εμπορίου (BRC), αναφέρει ότι τον Οκτώβριο υπήρξε κοσμοσυρροή στα καταστήματα και οι πωλήσεις ήταν περισσότερες από τον Σεπτέμβριο. Αιτία είναι κυρίως ο φόβος των καταναλωτών για το ενδεχόμενο να υπάρξουν ελλείψεις την περίοδο των Χριστουγέννων, που τους εξωθεί να αγοράζουν τα πάντα νωρίτερα. Παράλληλα, όμως, συνηγορεί και ο ψυχολογικός παράγων, καθώς σε μεγάλο μέρος του πλανήτη οι καταναλωτές προσπαθούν να αναπληρώσουν το εορταστικό κλίμα και τις αγορές που δεν χάρηκαν το περασμένο έτος.
Ειδικότερα, η αλυσίδα καταστημάτων ένδυσης και υπόδησης Marks & Spencer αναφέρει στο βρετανικό δίκτυο ότι οι πελάτες της έχουν επισπεύσει τις χριστουγεννιάτικες αγορές και σχεδόν οι μισοί από αυτούς πιστεύουν πως θα έχουν ολοκληρώσει τα εποχικά ψώνια τους μέχρι τα τέλη Νοεμβρίου. Η εν λόγω αλυσίδα ανέφερε επίσης πως περίπου το 40% των πελατών της σχεδιάζει να κάνει πολύ περισσότερα φέτος για να γιορτάσει τα Χριστούγεννα από όσα έκανε προ πανδημίας. Παράλληλα, το 68% των πελατών της σχεδιάζει μεγάλες οικογενειακές συγκεντρώσεις για την περίοδο των Χριστουγέννων.
Η ανταγωνίστριά της αλυσίδα John Lewis επισημαίνει, άλλωστε, πως οι αυξημένες πωλήσεις οφείλονται στην πρόθεση σημαντικής μερίδας των πελατών της να προγραμματίσουν μεγάλες οικογενειακές συνεστιάσεις στη διάρκεια των Χριστουγέννων. Αιτία, βέβαια, το γεγονός ότι έχει προηγηθεί το lockdown των περασμένων Χριστουγέννων. Η εκπρόσωπος της John Lewis τόνισε πως πολλοί πελάτες της «οργανώνουν τα σχέδιά τους για την περίοδο των εορτών και λαμβάνουν τα μέτρα τους ώστε να είναι έτοιμοι πολύ νωρίτερα από το σύνηθες και το φυσιολογικό».
Η ίδια υπάλληλος της αλυσίδας σχολίασε μάλιστα πως «έπειτα από αυτό συνέβη πέρυσι», οι πελάτες της «ανυπομονούν να χαρούν τις εορταστικές εκδηλώσεις το συντομότερο δυνατόν. Μια άλλη επιχείρηση λιανικής, η Steve Dresser, ανέφερε στην έρευνα της BRC ότι πολλοί καταναλωτές «έχουν τρομοκρατηθεί από το ενδεχόμενο να υπάρξουν ελλείψεις» των ειδών που θέλουν να αγοράσουν ή διαφόρων ειδών που χρειάζονται έτσι κι αλλιώς και γι’ αυτό φτιάχνουν απόθεμα για ώρα ανάγκης. Ομως και οι ίδιες οι αλυσίδες λιανικής, τόσο η M&S όσο και η John Lewis, άρχισαν φέτος να διαφημίζουν τις χριστουγεννιάτικες προσφορές τους και γενικώς να προετοιμάζουν το κλίμα των εορτών ελαφρώς νωρίτερα σε σύγκριση με το περασμένο έτος, προκειμένου να προσελκύσουν τον κόσμο.
Αύξηση της προσέλευσης στα καταστήματα καταγράφεται σε Ισπανία, Γερμανία, Ιταλία και Γαλλία.
Ολα αυτά οφείλονται βέβαια στο lockdown που εμπόδισε τους καταναλωτές ανά τον κόσμο τόσο να ψωνίσουν όσο και να γιορτάσουν τα Χριστούγεννα του περασμένου έτους. Η αντίδραση των καταναλωτών αποτυπώνεται και στην προθυμία με την οποία προσέρχονται διά της φυσικής παρουσίας τους στα καταστήματα για να ψωνίσουν.
Μολονότι η προσέλευση παραμένει μειωμένη σε σύγκριση με τα προ πανδημίας επίπεδα και είναι μεγαλύτερος ο αριθμός όσων καταφεύγουν στο ηλεκτρονικό εμπόριο, τον Οκτώβριο ήταν αυξημένη κατά 3,2% στα εμπορικά καταστήματα σε Ισπανία, Γερμανία, Ιταλία και Γαλλία.
Σύμφωνα πάντως με την ίδια έρευνα, ο γενικός διευθυντής της βρετανικής αλυσίδας τροφίμων Grocery Insight, Στιβ Ντρέσερ, εκτιμά πως ο κόσμος ψωνίζει πυρετωδώς εξαιτίας της αβεβαιότητας για το κατά πόσον θα υπάρξει επάρκεια αγαθών ή θα σημειωθούν ελλείψεις.
Προσθέτει, όμως, ακόμη μία παράμετρο, που δεν είναι άλλη από την πρόσφατη εκτόξευση του πληθωρισμού, καθώς η ακρίβεια έχει φοβίσει τον κόσμο. Οπως τονίζει, τα οικονομικά των νοικοκυριών έχουν επιδεινωθεί σημαντικά από τον πληθωρισμό και ειδικότερα εξαιτίας της ακριβής ενέργειας και των ακριβών καυσίμων, γι’ αυτό και «πολλοί ψωνίζουν νωρίτερα ώστε να κατανείμουν το κόστος των χριστουγεννιάτικων αγορών σε περισσότερους μήνες».
Εκτιμά, άλλωστε, ότι πολύς κόσμος ανησυχεί για το ενδεχόμενο να κάνουν και πάλι την εμφάνισή τους τα περιοριστικά μέτρα που επιβλήθηκαν πέρυσι, όταν έκλεισαν τα καταστήματα μη αναγκαίων ειδών στο Λονδίνο.
Παρά την επίσπευση των αγορών, οι πωλήσεις παραμένουν και πάλι αισθητά μειωμένες. Στο κεντρικό Λονδίνο, για παράδειγμα, τα εμπορικά καταστήματα ευελπιστούν πως φέτος οι εορταστικές αγορές θα φτάσουν στο 1,2 δισ. στερλίνες, ποσό αντίστοιχο του 1,5 δισ. ευρώ. Πρόκειται για ποσό κατά περίπου 30% αυξημένο σε σύγκριση με τις αντίστοιχες δαπάνες του περασμένου έτους, αλλά και πάλι αντιπροσωπεύει μόλις το 50% των χριστουγεννιάτικων αγορών του 2019, όταν δεν είχε ακόμη εκδηλωθεί η πανδημία στην Ευρώπη. Οπως, άλλωστε, επισημαίνουν εκπρόσωποι της αλυσίδας καταστημάτων West End, είναι καθοριστική η απουσία των τουριστών που επισκέπτονταν τη Βρετανία τα Χριστούγεννα και δαπανούσαν πολλά σε ψώνια.
