Σκόπια: Την Πέμπτη η συζήτηση της πρότασης δυσπιστίας κατά της κυβέρνησης Ζάεφ

Το πρωί της Πέμπτης θα συζητηθεί στα Σκόπια η πρόταση μομφής που κατέθεσε κατά της κυβέρνησης του Ζόραν Ζάεφ η αντιπολίτευση, υπό το εθνικιστικό VMRO-DPMNE.

Το μεσημέρι της Δευτέρας, ο αντιπρόεδρος του VMRO-DPMNE, Αλεξάνταρ Νικολόφσκι, παρέδωσε το σχετικό αίτημα στον πρόεδρο της Βουλής Ταλάτ Τζαφέρι που συνοδευόταν από υπογραφές 61 βουλευτών της αντιπολίτευσης.

Η συζήτηση θα ξεκινήσει στις 11:00 το πρωί της Πέμπτης και θα πρέπει να ολοκληρωθεί τα μεσάνυχτα, σύμφωνα με τη διαδικασία. Εφόσον καταψηφιστεί από την πλειοψηφία της βουλής, τότε η κυβέρνηση Ζάεφ παραιτείται και ανοίγει ο δρόμος για σχηματισμό νέας κυβέρνησης η για διεξαγωγή πρόωρων εκλογών. Στο πρώτο σενάριο, ακολουθείται η προβλεπόμενη διαδικασία των διερευνητικών εντολών του Προέδρου της Δημοκρατίας αρχικά προς το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SDSM) που έχει τους περισσότερους βουλευτές. Εφόσον μέσα σε 20 μέρες δεν καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση η εντολή παραδίδεται στο δεύτερο σε δύναμη κόμμα VMRO-DPMNE. Εάν και αυτό αποτύχει να σχηματίσει κυβερνητική πλειοψηφία, τότε οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές είναι αναπόφευκτες, οπότε και η απερχόμενη βουλή θα πρέπει να καταλήξει στην ημερομηνία διεξαγωγής τους.

Προβλήματα στο στρατόπεδο της αντιπολίτευσης

Παρά την κατάθεση του ομόφωνου αιτήματος της αντιπολίτευσης στη βουλή, προβλήματα φαίνεται να αντιμετωπίζει η συμμαχία υπό το VMRO-DPMNE, λόγω συμμετοχής του ακροαριστερού αντισυστημικού λαϊκίστικου κόμματος «Levica» (Αριστερά), το οποίο, διατηρεί σταθερά αντιαλβανικό προφίλ.

Τα βλέμματα είναι πλέον στραμμένα στον βουλευτή του αλβανικού κόμματος «Συμμαχία για τους Αλβανούς-Εναλλακτική» Σκεντέρ Ρετζέπι, ο οποίος δήλωσε πως αποσύρει την υπογραφή του για την επίτευξη νέας κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας υπό το VMRO-DPMNE, ξεκαθαρίζοντας πως θα συναινέσει στην ανατροπή της κυβέρνησης Zάεφ μόνο εάν το αντιαλβανικό κόμμα «Levica» δεν αποτελέσει μέρος της πρωτοβουλίας της αντιπολίτευσης.

Το μικρό ακροαριστερό κόμμα «Levica» (Αριστερά), αμφισβητεί την ειρηνευτική συμφωνία της Οχρίδας του 2001 με την οποία δόθηκε τέλος στις πολύμηνες συγκρούσεις που είχαν ξεσπάσει τότε μεταξύ του «Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού» (UCK)- και των κυβερνητικών δυνάμεων της τότε ΠΓΔΜ, με την οποία οι Αλβανοί, που αποτελούν το 25% του πληθυσμού της χώρας, έλαβαν τα δικαιώματα που ζητούσαν.

Ο Ρετζέπι υποστήριξε πως το κόμμα του εξαπατήθηκε από το VMRO-DPMNE επειδή ανακοίνωσε αρχικά πως στην πρωτοβουλία της αντιπολίτευσης, προσχώρησε και το μικρό αλβανικό κόμμα PLD που είναι μέρος του κυβερνητικού συνασπισμού. Κάτι βέβαια που δεν ισχύει και διέψευσαν κατηγορηματικά οι βουλευτές του κόμματος.

«Πειστήκαμε πως η «Levica» δεν πρόκειται να συμμετέχει στη συμφωνία, παρά μόνο τα κόμματα LDP, BESA, VMRO και από εμάς. Με αυτό το πνεύμα, συμφώνησα να δώσω την υπογραφή μου, όχι όμως με οποιοδήποτε κόστος» δήλωσε ο Ρετζέπι. Ωστόσο ο πρόεδρος το κόμματος «Συμμαχία για τους Αλβανούς-Εναλλακτική» Ζιγιαντίν Σέλα, φαίνεται να κρατάει αποστάσεις από τον βουλευτή του, λέγοντας πως η αντιπολίτευση διαθέτει 61 βουλευτές προκειμένου ν΄ ανατρέψει την κυβέρνηση Ζάεφ.

Ο πρόεδρος του ακροαριστερού κόμματος «Levica» Ντίμιταρ Απασίεφ από την πλευρά του, έστειλε μήνυμα στα αλβανικά κόμματα «Συμμαχία για τους Αλβανούς – Εναλλακτική» και «Besa», λέγοντάς τους ν’ αδράξουν την ιστορική ευκαιρία και να στείλουν το «DUI» στην αντιπολίτευση.

Τι θα κάνει τελικά το αλβανικό «Besa»;

Στο μεταξύ η κατάσταση περιπλέκεται και με το αλβανικό κόμμα «Besa» που συμμετείχε στην κυβέρνηση Ζάεφ, αλλά κινήθηκε προς την αντιπολίτευση λόγω της
προσφυγής που είχε καταθέσει το συμπολιτευόμενο αλβανικό κόμμα «DUI» για το εκλογικό αποτέλεσμα στον δήμο Ζέλινο στο Β.Δ. τμήμα της χώρας κοντά στο Τέτοβο.

Στις πρόσφατες δημοτικές εκλογές ο υποψήφιος του «Besa» επικράτησε με πολύ μικρή διαφορά έναντι του υποψηφίου του «DUI», τ’ οποίο κατέθεσε ένσταση προς την Εθνική Εκλογική Επιτροπή για επανάληψη των δημοτικών εκλογών στο Ζέλινο. Η κίνηση του «DUΙ», που είναι το μεγαλύτερο αλβανικό κόμμα στα Σκόπια, προκάλεσε τη αντίδραση του «Βesa» που ανακοίνωσε την αποχώρησή του από τον κυβερνητικό συνασπισμό, αν και πολλοί μίλησαν στα Σκόπια για πρόφαση.

Την περασμένη Δευτέρα, και μετά την ανακοίνωση παραίτησης του πρωθυπουργού Ζάεφ λόγω της μεγάλης ήττα στις δημοτικές εκλογές, ο βουλευτής του «Besa» και υπουργός Γεωργίας και Δασών Αρτζιανίτ Χότζα συναντήθηκε με τον Ζάεφ προσπαθώντας να τον πείσει να παραμείνει στη θέση του και πως η κυβέρνηση θα πρέπει να ολοκληρώσει τη θητεία της. Η στάση του Χότζα άλλαξε άρδην τις επόμενες μέρες όταν η Εθνική Εκλογική Επιτροπή στα Σκόπια, αποδέχτηκε την ένσταση του συγκυβερνώντος και μεγαλύτερου αλβανικού κόμματος «DUI» του Αλί Αχμέτι για επανάληψη των δημοτικών εκλογών στον μικρό δήμο Ζέλινο, που είχε κερδίσει αρχικά το κόμμα του. Οι σχέσεις «DUΙ», που είναι το μεγαλύτερο αλβανικό κόμμα, δεν είναι οι καλύτερες πάντα με το μικρότερο, επίσης αλβανικό, «Besa».

Ερωτηματικά δημιουργούνται εάν το «Besa» εμείνει στην απόφασή του για καταψήφιση της κυβέρνησης Ζάεφ, αφού ο λόγος που αποχώρησε από τον κυβερνητικό συνασπισμό έχει πλέον εκλείψει.

Να σημειωθεί πως το «Besa» είχε συμμετάσχει στις βουλευτικές εκλογές του 2020 υπό τον συνασπισμό «Μπορούμε», μ’ επικεφαλής το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SDSM) πετυχαίνοντας να εκλέξει τέσσερις βουλευτές. Ωστόσο εάν τελικά παραμείνει στην αντιπολίτευση, εκεί θα καταλήξουν τρεις βουλευτές, αφού ο τέταρτος βουλευτής Μπιλάλ Κασάμι εξελέγη δήμαρχος Τετόβου και τη θέση του καταλαμβάνει επιλαχών βουλευτής από το κυβερνών Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα.