Εκρηκτική είναι η κατάσταση στο Καζακστάν και κυρίως στους δρόμους της μεγαλύτερης πόλης της χώρας, Αλμάτι, με χιλιάδες πολίτες να συγκρούονται με την αστυνομία διαδηλώνοντας κατά της αύξησης της τιμής των καυσίμων.
Ο πρόεδρος του Καζακστάν Κασίμ-Τομάρτ Τοκάγεφ αποδέχθηκε την παραίτηση της κυβέρνησης κατά τη διάρκεια της νύχτας και κήρυξε επίσης σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης την περιοχή του Μανγκιστάου.
Η περιοχή του Μανγκιστάου εξαρτάται από το υγροποιημένο φυσικό αέριο, το οποίο αποτελεί το βασικό καύσιμο για τα αυτοκίνητα, και οποιαδήποτε αύξηση της τιμής του προκαλεί αύξηση της τιμής των προϊόντων διατροφής, η οποία έχει ήδη αυξηθεί από τότε που ξέσπασε η πανδημία του κορωνοϊού.
Οι οργισμένες κινητοποιήσεις στην πρώην σοβιετική δημοκρατία που ενώνουν διαδηλωτές και αστυνομικούς, oι ξέσπασαν την Κυριακή έπειτα από αύξηση των τιμών του υγροποιημένου φυσικού αερίου στην πόλη Τζαναοζέν, στο δυτικό τμήμα της χώρας, και στη συνέχεια επεκτάθηκαν στην μεγάλη περιφερειακή πόλη Ακτάου και μετά στο Αλμάτι και οδήγησαν στην παραίτηση νωρίτερα σήμερα της κυβέρνησης.
Την ίδια ώρα, όπως μεταδίδει το Γαλλικό Πρακτορείο, άνδρες με αστυνομικές στολές εθεάθησαν να αφήνουν τα κράνη και τις ασπίδες τους και να ενώνονται με τους διαδηλωτές. «Έρχονται με το μέρος μας!», δήλωσε μία γυναίκα ενώ αγκάλιαζε έναν άλλον διαδηλωτή.
Ο αρχηγός της Αστυνομίας της πόλης ανακοίνωσε ότι η αστυνομία, η Εθνοφρουρά και μονάδες του στρατού συμμετέχουν στην επιχείρηση ασφαλείας στην πόλη καθώς η κατάσταση στο Αλμάτι παραμένει τεταμένη, δεύτερη ημέρα συγκρούσεων ανάμεσα σε διαδηλωτές και τις δυνάμεις ασφαλείας.
Σύμφωνα με πληροφορίες ξυλοκόπησαν 500 πολίτες ενώ λεηλάτησαν δεκάδες επιχειρήσεις. Από τις διαδηλώσεις έχουν τραυματιστεί περίπου 100 αστυνομικοί, εκατοντάδες πολίτες ενώ οι αρχές προχώρησαν σε 200 συλλήψεις.
Το μεσημέρι, μία ομάδα διαδηλωτών έκανε έφοδο στο δημαρχείο του Αλμάτι, καταφέρνοντας να διεισδύσει στο εσωτερικό του κτιρίου, παρά τις βομβίδες κρότου-λάμψης και τα δακρυγόνα που εξαπέλυε εναντίον τους η αστυνομία, όπως αναφέρει δημοσιογράφος Γαλλικού Πρακτορείου.
Το Reuters είχε μεταδώσει νωρίτερα επικαλούμενο εικόνες που είχε ανεβάσει απευθείας στο Instagram ένας μπλόγκερ στο Καζακστάν ότι ξέσπασε φωτιά στο γραφείο του δημάρχου του Αλμάτι και ότι εκεί κοντά ακούγονταν πυροβολισμοί.
Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αλιχάν Σμαΐλοφ θα αναλάβει προσωρινά καθήκοντα πρωθυπουργού ως τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης.
Αρχικά, η κυβέρνηση προσπάθησε να καθησυχάσει τους διαδηλωτές αποδεχόμενη μείωση της τιμής του υγροποιηένου αερίου: το λίτρο κοστίζει πλεον 50 τένγκε (0,1 ευρώ) έναντι 120 που στοίχιζε την Πρωτοχρονιά.
Στο μεταξύ, ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε ότι το Καζακστάν μπορεί να επιλύσει μόνο του τα προβλήματά του και ότι είναι σημαντικό να μην υπάρξει καμία εξωτερική ανάμειξη, μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων RIA.
«Το Καζακστάν δεν ζήτησε από τη Ρωσία βοήθεια για να αντιμετωπίσει τις διαδηλώσεις που προκάλεσαν την παραίτηση της κυβέρνησής του σήμερα», πρόσθεσε το πρακτορείο επικαλούμενο τις δηλώσεις του Πεσκόφ.
Η Ρωσία δείχνει μεγάλη ευαισθησία στην πρόκληση αναταραχών στις πρώην σοβιετικές δημοκρατίες, για τις οποίες θεωρεί ότι ανήκουν στην σφαίρα επιρροής της, και έχει στο παρελθόν κατηγορήσει τη Δύση ότι πυροδοτεί εξεγέρσεις σε χώρες όπως η Γεωργία και η Ουκρανία.
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών ανέφερε ότι παρακολουθεί στενά την κατάσταση στο Καζακστάν και ότι υπολογίζει «στην εξομάλυνσή της το συντομότερο δυνατό».