Κόσμος
Υπάρχουν περίπου 7.000 γλώσσες που ομιλούνται σήμερα στον κόσμο, αλλά οι μισές από αυτές αναμένεται να εξαφανιστούν μέχρι το τέλος του αιώνα που διανύουμε.
Επί του παρόντος, οι μισές από τις γλώσσες του κόσμου έχουν λιγότερους από 10.000 ομιλητές η καθεμία.
Αν συνθέσουμε όλους τους αριθμούς, μόνο το 0,1% περίπου του παγκόσμιου πληθυσμού είναι αυτό που κρατάει σήμερα ζωντανές τις μισές από τις γλώσσες του κόσμου.
Φυσικά, είναι αδύνατο να αποδοθεί αυτό σε μία μόνο αιτία. Η γενοκτονία, η πολιτική, οι διώξεις και οι οικονομικές πιέσεις παίζουν όλα ρόλο στον ολοένα και πιο παγκοσμιοποιημένο κόσμο μας.
Αν η ομιλία της μητρικής σας γλώσσας δεν έχει οικονομικό νόημα για την κοινότητα, επειδή κάθε βιώσιμη επαγγελματική ευκαιρία απαιτεί να μιλάτε την πολυπληθέστερη εθνική γλώσσα, θα είναι πολύ πιο δύσκολο να εξασφαλίσετε θεσμική υποστήριξη στο σχολείο και στα μέσα ενημέρωσης για να διασφαλίσετε ότι οι περιφερειακές γλώσσες θα μεταβιβαστούν στις νεότερες γενιές.
Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή θέτει επίσης σε κίνδυνο την επιβίωση πολλών από τους πιο επικίνδυνους γλωσσικούς πληθυσμούς του κόσμου.
Καθώς αυτές οι κοινότητες εκτοπίζονται λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας και των κλιματικών αλλαγών που διαταράσσουν τις γεωργικές και αλιευτικές τους βιομηχανίες, γίνεται αναπόφευκτα πιο δύσκολο για τις μικρές γλώσσες να παραμείνουν βιώσιμες, καθώς οι ομιλητές τους διασκορπίζονται σε όλο τον κόσμο και αναγκάζονται να αφομοιωθούν στις τοπικές κουλτούρες.
Και ακόμη και αν ορισμένες κοινότητες καταφέρουν να παραμείνουν στη θέση τους, εξακολουθεί να υπάρχει η αίσθηση του “δεν μπορείς να ξαναγυρίσεις στο σπίτι σου” όταν το τοπικό σου περιβάλλον γίνεται αγνώριστο για σένα.
Δεν είναι δύσκολο να δούμε πώς η κλιματική αλλαγή επιταχύνει άμεσα τη διαδικασία του γλωσσικού θανάτου σε όλο τον κόσμο. Αλλά είναι δυνατόν να λειτουργεί και προς τις δύο κατευθύνσεις; Μήπως η εξαφάνιση των γλωσσών επιταχύνει επίσης, με τη σειρά της, την περιβαλλοντική αποσύνθεση;
Αυτός είναι ένας ισχυρισμός που ίσως είναι λίγο πιο δύσκολο να αποδειχθεί, αλλά αξίζει να τον εξετάσουμε.
Πολλές αυτόχθονες γλώσσες διαπνέονται από μια στενή (και συχνά άγραφη) γνώση του φυσικού οικοσυστήματος στο οποίο ανήκουν – των φυτών, των ζώων και όλων των τρόπων με τους οποίους οι άνθρωποι έχουν μάθει να συνυπάρχουν μέσα σε αυτό το πλέγμα για πολλά χρόνια.
