Κόσμος
Στην τελική ευθεία εισέρχεται σήμερα η διαδικασία της τροποποίησης του Συντάγματος των Σκοπίων βάσει των προβλεπομένων από τη Συμφωνία των Πρεσπών, την ώρα που οι διαβουλεύσεις για την εξασφάλιση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας των 2/3 κορυφώνονται.
Όπως προβλέπει ο Κανονισμός της Βουλής των Σκοπίων, η συζήτηση της τελικής φάσης της διαδικασίας ενδέχεται να διαρκέσει ώς 12 ημέρες, ήτοι τρεις για κάθε μία εκ των τεσσάρων προτεινόμενων τροπολογιών, για τις οποίες θα πραγματοποιηθούν χωριστές συζητήσεις.
Ωστόσο, σκοπιανά μέσα ενημέρωσης επισημαίνουν ότι η διαδικασία θα ολοκληρωθεί αρκετά πιο σύντομα.
Ήδη το τελευταίο χρονικό διάστημα, τόσο ο Σκοπιανός πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ, όσο και ο πρόεδρος της Βουλής, Ταλάτ Τζαφέρι, έχουν εκφράσει την εκτίμησή τους ότι το αργότερο έως τις 15 Ιανουαρίου θα έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία, δεδομένης και της απόφασης του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης VMRO να μην συμμετάσχει στην συνέχεια των κοινοβουλευτικών διαδικασιών τροποποίησης του Συντάγματος.
Το καίριο ερώτημα που τίθεται είναι, εάν η κυβέρνηση του Ζόραν Ζάφ, θα καταφέρει να εξασφαλίσει και σε αυτήν την φάση την απαιτούμενη για την έγκριση των συνταγματικών τροπολογιών, κοινοβουλευτική πλειοψηφία των 2/3, που μεταφράζεται ως 80 από τους 120 βουλευτές.
Στην ψηφοφορία της 19ης Οκτωβρίου για τη διαδικασία τροποποίησης του Συντάγματος, η κυβέρνηση Ζάεφ είχε καταφέρει να εξασφαλίσει την οριακή πλειοψηφία 80 βουλευτών, με την στήριξη της πρότασης από τους βουλευτές της κυβερνητικής πλειοψηφίας, από τους τέσσερεις βουλευτές της αλβανικής αντιπολίτευσης (BESA και “Συμμαχία για τους Αλβανούς”), καθώς και από οκτώ βουλευτές της σλαβικής αντιπολίτευσης που εν συνεχεία διαγράφτηκαν από το VMRO και συγκρότησαν ανεξάρτητη κοινοβουλευτική ομάδα.
Ζάεφ: Θα κερδίσουμε τη στήριξη πάνω από 80 βουλευτών
Πριν από μερικές ημέρες, ο Σκοπιανός πρωθυπουργός είχε δηλώσει ότι η κυβέρνησή του έχει εξασφαλίσει τη στήριξη 76 βουλευτών, εκφράζοντας την βεβαιότητά του ότι μπορεί να αποσπάσει την υποστήριξη από 85-90 βουλευτές ή και ακόμα περισσότερους.
Όπως μεταδίδουν τα ΜΜΕ στα Σκόπια, στο πλαίσιο των προσπαθειών για την συγκρότηση πλειοψηφίας δύο τρίτων ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ είχε τις προηγούμενες ημέρες συνάντηση με τον πρόεδρο του κινήματος BESA, Μπιλάλ Κασάμι, ενώ σήμερα αναμένεται να συνεχιστεί η συζήτηση σε επίπεδο αντιπροσωπειών.
Αντιθέτως, έως στιγμής παραμένει αδιευκρίνιστος ο χρόνος συνάντησης του Ζάεφ με τον αρχηγό του ετέρου κόμματος της αλβανικής αντιπολίτευσης, Ζιγιαντίν Σέλα, ο οποίος σήμερα θα έχει επαφές με τον επικεφαλής του Γραφείου Συνδέσμου του ΝΑΤΟ στα Σκόπια, Ζόραν Γιάνκοβιτς, προκειμένου να συζητήσουν για την Συμφωνία των Πρεσπών και τις συνταγματικές αλλαγές.
«Τα δύο αντιπολιτευόμενα κόμματα του αλβανικού μπλοκ μέχρι τώρα τήρησαν εποικοδομητική στάση σε σχέση με τη διαδικασία των συνταγματικών αλλαγών. Μέρος των προτάσεων που κατέθεσαν έχουν ενσωματωθεί. Όλα τα πολιτικά κόμματα υποστηρίζουμε σθεναρά την διαδικασία ευρωπαϊκής και ευρωατλαντικής ολοκλήρωσης της χώρας. Θα μιλήσουμε με τα δύο αλβανικά κόμματα και για εκείνα τα θέματα στα οποία έχουν επιφυλάξεις», είπε ο Ζάεφ.
Τι ζητούν οι Αλβανοί
Όσον αφορά, το κίνημα BESA, αλλά και τη “Συμμαχία για τους Αλβανούς” έχουν καταθέσει «τροπολογίες επί των τροπολογιών του Συντάγματος».
Το BESA ζητά με τις συνταγματικές αλλαγές να ξεκαθαρίζεται ότι το κράτος δεν είναι μονοεθνικό, όπως αφήνει να εννοηθεί η πρόβλεψη για την υπηκοότητα («μακεδονική / πολίτης της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας») και η τροπολογία για την διασπορά.
Από την πλευρά της, η “Συμμαχία για τους Αλβανούς” ζητά την συνταγματική κατοχύρωση της χρήσης της αλβανικής γλώσσας σε όλη την επικράτεια, να προστεθεί στο προοίμιο του Συντάγματος δίπλα στις λέξεις “ανεξάρτητη και κυρίαρχη” η λέξη “πολυεθνική” και η αναφορά σε “μακεδονικό λαό” να αντικατασταθεί από αναφορά σε “πολίτες”, προκειμένου να τονιστεί ο πολυεθνικός χαρακτήρας του κράτους.
Πηγές του κινήματος BESA, που επικαλούνται τα σκοπιανά μέσα ενημέρωσης, εκτιμούν ότι υπάρχουν δύο πιθανές εκδοχές: είτε η κυβέρνηση να αποδεχθεί τις «τροπολογίες επί των τροπολογιών» που έχει καταθέσει το κόμμα και να τις ενσωματώσει στην δική της πρόταση, εξασφαλίζοντας την στήριξη του BESA, είτε να μην τις δεχθεί, οπότε το κόμμα θα τις υποβάλλει στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου.
Προς το παρόν, πάντως, η κυβέρνηση τηρεί σιγήν ιχθύος επί του θέματος, ωστόσο αναλυτές εκτιμούν ότι στο τέλος θα επιτευχθεί «κάποιος λογικός συμβιβασμός».
Όπως τονίζει ο πολιτικός αναλυτής Πέταρ Άρσοφσκι, κανένα αλβανικό πολιτικό κόμμα δεν πρόκειται να επιτρέψει να αποτελέσει το ίδιο τον λόγο για την μη υπερψήφιση των συνταγματικών αλλαγών που θα οδηγήσουν την χώρα στην ΕΕ και το ΝΑΤΟ.
Η ομάδα των «8»
Την ίδια στιγμή εκφράζονται ερωτήματα σχετικά με την στήριξη των συνταγματικών αλλαγών από μέρος της ομάδας των «8». Συγκεκριμένα, η πρώην υπουργός Πολιτισμού Ελιζαμπέτα Κάντσεσκα-Μίλεφσκα, εξέφρασε τη δυσαρέσκειά της από το γεγονός πως δεν προχώρησε η τροποποίηση του άρθρου 353 του Ποινικού Κώδικα που αφορά την κατάχρηση θέσης ευθύνης. Ωστόσο, δεν έχει απειλήσει ότι δεν θα ψηφίσει υπέρ των συνταγματικών αλλαγών.
Άλλα μέσα ενημέρωσης, τέλος, σχολιάζουν ότι σε κάθε περίπτωση η προσπάθεια του Ζάεφ να εξασφαλίσει πλειοψηφία 2/3 για την τροποποίηση του Συντάγματος είναι και μία άσκηση διατήρησης των ισορροπιών, καθώς μία πιθανή αποδοχή μέρους των αιτημάτων των κομμάτων της αλβανικής αντιπολίτευσης ενδέχεται να προκαλέσει την αρνητική στάση και την καταψήφιση των τροπολογιών από την ομάδα των «8».
Πάντως, ο Σκοπιανός πρωθυπουργός, ακόμα και μετά το πέρας της συμφωνίας δεν θα ξεκουραστεί. Η γειτονική χώρα θα μπει εκ νέου σε προεκλογική περίοδο, αφού τον Μάιο θα διεξαχθούν προεδρικές εκλογές. Ο προερχόμενος από το VMRO Γκεόργκι Ιβάνοφ δεν έχει το δικαίωμα να διεκδικήσει νέα θητεία, καθότι το Μάιο θα ολοκληρώσει τη δεύτερη τετραετία του στον προεδρικό θώκο.
Όσον αφορά τις διαδικασίες στην Ελλάδα, όπως έχει γίνει γνωστό υπάρχει συμφωνία για αποσύνδεση χρονικά της κύρωσης της συμφωνίας των Πρεσπών στην ελληνική Βουλή από την κύρωση του πρωτοκόλλου ένταξης πλέον της “Βόρειας Μακεδονίας” στο ΝΑΤΟ. Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώθηκε και από τον Αλέξη Τσίπρα ο οποίος επικαλέστηκε διαδικαστικά ζητήματα για να αλλάξει την προβλεψη στη Συμφωνία των Πρεσπών για ταυτόχρονη κύρωση της συμφωνίας για «Βόρεια Μακεδονία» και του πρωτοκόλλου ένταξης των Σκοπίων στο ΝΑΤΟ. Οι Σκοπιανοί λένε ότι το πρωτόκολλο απαιτεί μία ειδική διαδικασία που χρειάζεται μερικές ημέρες.
Στα Σκόπια, λίγες ημέρες προτού ολοκληρωθεί η συνταγματική αναθεώρηση, τα Μέσα Ενημέρωσης αναφέρουν ότι η κυβέρνηση Τσίπρα δεν ανησυχεί για την έκβαση των σχετικών ψηφοφοριών και προσθέτουν ότι και η ελληνική κυβέρνηση έχει εξασφαλίσει την πλειοψηφία τουλάχιστον 151 βουλευτών…
