Κόσμος
Ο Ν.Τραμπ είναι έτοιμος να ασκήσει βέτο σε περίπτωση που εν τέλει είτε το Κογκρέσο είτε η Γερουσία ψηφίσουν την επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας για την απόκτηση του ρωσικού αντιπυραυλικού συστήματος S-400 το οποίο αναμένεται να δημιουργήσει πολύ σοβαρά προβλήματα στην ελληνική Πολεμική Αεροπορία αναλόγως βεβαίως και των πυραύλων τους οποίους είναι έτοιμη η Μόσχα να δώσει προς εξαγωγή στην Τουρκία.
Το ζήτημα είναι εάν ο πρόεδρος Ν.Τραμπ εν τέλει προβεί σε βέτο (πάρα πολύ πιθανό) αυτό το βέτο πως μπορεί να παρακαμφθεί είτε από το Κογκρέσο είτε από την Γερουσία;
Η απάντηση είναι ότι μπορεί να παρακαμφθεί όμως και στα δύο σώματα όπου θα λάβει χώρα η ψηφοφορία ακύρωσης του προεδρικού βέτο θα πρέπει να το καταψηφίσουν τα 2/3 των Γερουσιαστών και τα 2/3 των Αντιπροσώπων.
Πολύ δύσκολο να συγκεντρωθεί αυτός ο αριθμός αλλά όχι και αδύνατο καθώς ο Ν.Τραμπ επί της ουσίας ούτε του Ρεπουμπλικάνους τους ελέγχει. Και τα 2 κόμματα ελέγχονται σε πολύ μεγάλο βαθμό από το λεγόμενο «βαθύ κράτος» και είναι γνωστό ότι και στο κόμμα των Ρεπουμπλικάνων ο Ν.Τραμπ δεν είναι αρεστός.
Είναι πολύ πιθανό λοιπόν εν τέλει να συγμεντρωθεί ο απαιτούμενος αριθμός αξιωματούχων ώστε να ακυρωθεί το προεδρικό βέτο.
Στην αμερικανική πολιτική Ιστορία οι Αμερικανοί πρόεδροι έχουν προβεί συνολικά σε 2572 βέτο και από αυτά έχουν παρακαμθεί μόλις το 7% κάτι που δείχνει πόσο μεγάλη είναι τελικά η εξουσία του Αμερικανού προέδρου και γιατί εν τέλει οι θητείες ενός προέδρου μπορούν να είναι μόνο δύο.
Ο Ν.Τραμπ έχει ασκήσει μέχρι τώρα 5 βέτο. Ενδεικτικά να αναφέρουμε ότι ο Φ.Ρούσβελτ κατέχει το απόλυτο ρεκόρ των βέτο με… 635. Βέβαια ο Ρούσβελτ είχε κερδίσει 4 προεδρικές θητείες γιατί τότε δεν ίσχυε ο περιορισμός των δύο θητειών.
Το ρεκόρ των βέτο σε μια μόνο τετραετή θητεία το έχει ο Grover Cleveland με 414 ενώ συνολικά στις 2 θητείες του είχε ασκήσει βέτο 584 φορές.
Να πούμε πως το πρώτο βέτο που παρακάμφθηκε ήταν στις 3 Μαρτίου του 1845, όταν το Κονγκρέσο καταψήφισε το βέτο του προέδρου John Tyler.
Χθες λοιπόν δημοσιεύτηκε πως κατά τη διάρκεια της κλειστής σύσκεψης στον Λευκό Οίκο την Τρίτη, ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ν.Τραμπ, ζήτησε από τους Ρεπουμπλικανούς γερουσιαστές να μην υπάρξουν κυρώσεις κατά της Τουρκίας!
Στους 45 Ρεπουμπλικανούς γερουσιαστές που συμμετείχαν στη συνάντηση η οποία διήρκησε περίπου 70 λεπτά ήταν μεταξύ άλλων οι Λίντσεϊ Γκράχαμ, ο Τεντ Κρουζ, ο Μιτς Μακόνελ, ο Ραντ Πολ, ο Μάρκο Ρούμπιο και ο Τοντ Γιανγκ.
Η Washington Post σε δημοσίευμα της ανέφερε ότι ο Τραμπ πρότεινε να διεξαχθούν διαπραγματεύσεις με την Τουρκία αντί για επιβολή κυρώσεων, πρόταση με την οποία διαφωνεί ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας γερουσιαστής Τζέιμς Ρις.
To NBC αναφέρει πως μίλησε για μεγαλύτερη «ευελιξία» στις κυρώσεις έναντι της Τουρκίας ως απάντηση στην αγορά του αμυντικού πυραυλικού συστήματος S-400 από τη Ρωσία και διαφώνησε με πολλούς από τους νομοθέτες που υποστηρίζουν πως το Κογκρέσο θα πρέπει να αντιδράσει άμεσα.
«Θα ήθελε λίγο περισσότερο χώρο, προκειμένου να ασχοληθεί με αυτά τα ζητήματα», δήλωσε ο γερουσιαστής Κέβιν Κράμερ μετά τη συνάντηση των 46 Ρεπουμπλικανών γερουσιαστών και του προέδρου.
Ο Τραμπ κάλεσε τους γερουσιαστές στο Λευκό Οίκο, εν μέσω αυξανόμενων ανησυχιών ανάμεσα στους Ρεπουμπλικανούς νομοθέτες, ότι θα έχει μία ήπια προσέγγιση στην απόφαση της Τουρκίας να αγοράσει από τη Ρωσία τους S-400.
Σύμφωνα με νόμο που πέρασε το 2017 η κυβέρνηση των ΗΠΑ πρέπει να επιβάλει κυρώσεις στην Άγκυρα, ωστόσο ο Τραμπ παρακώλυσε την εφαρμογή τους έπειτα από πιέσεις του προέδρου Ερντογάν κατά τη συνάντησή τους στην Ιαπωνία.
Ο Τραμπ προσπάθησε να πείσει τους γερουσιαστές να φτάσουν σε έναν συμβιβασμό με τον Ερντογάν αντί να επιβάλουν κυρώσεις, σύμφωνα με το NBC.
Μάλιστα, είπε στους γερουσιαστές ότι πιστεύει πως μπορεί να εκμεταλλευτεί τη σχέση του με τον Ερντογάν ούτως ώστε να φτάσει σε μία λύση που θα λειτουργήσει καλύτερα από οποιεσδήποτε κυρώσεις.
Η συνάντηση με τους γερουσιαστές ολοκληρώθηκε χωρίς συμφωνία.
Το ζήτημα τώρα είναι αν τελικά οι Ρεπουμπλικάνοι Γερουσιαστές ακούσουν τον πρόεδρός τους ή «ακούσουν» άλλες «φωνές» προερχόμενες από το «βααθύ» κράτος. Αυτό μένει να φανεί.
Πάντως εάν τελικά επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκία τότε το σενάριο αυτό θα είναι το καλύτρο για την Ελλάδα, διότι εκτός της μη παραραλαβής των F-35 από την Τουρκία, ούτε σε αναβάθμιση των τουρκικών F-16 σε επίπεδο Viper θα μπορέσει να προχωρήσει η Άγκυρα και ακόμα καλύτερα εντός ενός σύντομου χρονικού διαστήματος δεν θα βρίσκει ούτε καν ανταλλακτικά για τα F-16 που σημαίνει ότι η διαθεσιμότητα τους εναντίον της Ελλάδας θα μειωθεί με ταχύτατους ρυθμούς.
Αυτά βέβαια θα συμβούν σε περίπτωση που το πακετό κυρώσεων θα είναι ιδιαίτερα βαρύ όπως προβλέπει ο νόμος CAATSA, διότι μπορεί να επιλέξει ο Ν.Τραμπ για τα «μάτια του κόσμου» ένα πολύ ελαφρύ πακέτο που επί της ουσίας θα αφήσει αλώβητη την τουρκική Αεροπορία και την τουρκική οικονομία.
Στις ΗΠΑ επιθυμούν να κτυπηθεί πάρα πολύ δυνατά η τουρκική οικονομία η οποία όσο κι αν στηρίζεται από το Κατάρ δεν θα αντέξει σε έναν κόσμο που κάνει τις συναλλαγές του με δολάρια εκτός εάν τελικά στραφεί εξολοκλήρου προς ανατολική κατεύθυνηση, δηλαδή στο Σύμφωνο της Σαγγάης και πραγματοποιεί τις συναλλαγές της σε άλλα νομίσματα και υπό άλλους όρους αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία.
Σε ότι αφορά την Ελλάδα, σίγουρα κερδίζει χρόνο.
Αλλάζουν όλα στον σχεδιασμό της ΠΑ μετά το «πάγωμα» παραλαβής των F-35 από την Τουρκία.
Ο σχεδιασμός της ΠΑ «απελευθερώνεται» γιατί μέχρι το 2027-2030 η Τουρκία δεν πρόκειται να παραλάβει stealth μαχητικό 5ης γενιάς τουλάχιστον με την υπάρχουσα κατάσταση όπως έχει διαμορφωθεί.
Τότε όμως οι Τούρκοι θα εισάγουν σε υπηρεσία το TF-X μεταξύ 2027-2030, το οποίο θα είναι μαχητικό stealth 5ης γενιάς εγχώριας κατασκευής. Ήδη η Άγκυρα έχει επιταχύνει την σχεδίαση και την ανάπτυξή του ώστε να εισαχθεί σε υπηρεσία εντός μιας δεκαετίας από σήμερα.
Μάλιστα εν αρχή το T-FX προορίζονταν για συμπληρωματικό του F-35 αλλά τώρα τα σχέδια αλλάζουν και κατά τα φαινόμενα θα αποτελεί τον «κορμό» της μελλοντικής ΤΗΚ.
Στο μεταξύ όμως η τουρκική Αεροπορία (ΤΗΚ) θα προχωρήσει στην ενδιάμεση λύση προμήθειας μαχητικών 4++ γενιάς ,τουλάχιστον 2 μοίρες.
Για να τα αποκτήσουν είτε θα αναβαθμίσουν ένα μέρος των F-16 σε επίπεδο Viper (αλλά αυτό θα εξαρτηθεί από το είδος των κυρώσεων διότι θα απαιτηθεί αμερικανικό ραντάρ AESA) είτε θα αγοραστούν νέα μαχητικά 4++ από άλλο προμηθευτή (πχ από Ρωσία ή στην καλύτερη περίπτωση θα είναι τα ευρωπαϊκά Eurofighter).
Το χειρότερο σενάριο για την Ελλάδα είναι η Τουρκία να πάρει τα Su-35 τα οποία σε αποστολές αέρος-αέρος δεν θα έχουν αντίπαλο στον ουρανό του Αιγαίου.
Τα Su-35 εκτός των εξωπραγματικών ικανοτήτων τους διαθέτουν και το ραντάρ AESA Irbis-E το οποίο μπορεί να κάνει και ηλεκτρονικό πόλεμο ενώ είναι δοκιμασμένο στην μάχη εν προκειμένω στην Συρία.
Συν τοις άλλοις είναι οικονομικό το ρωσικό μαχητικό αφού η κάθε μονάδα στοιχίζει 50 εκατομμύρια δολάρια χωρίς οπλισμό.
Αν η Άγκυρα προχωρήσει στην επιλογή του Eurofighter και πάλι τότε θα είναι απόλυτα συγκρίσιμο με το F-16 Block 70 αλλά θα υπερισχύει μόνο στην ταχύτητα.
Το F-16 διαθέτει AESA ενώ το Eurofighter δεν έχει. Ακόμα δεν έχει προχωρήσει η εγκατάσταση ραντάρ AESA στο συγκεκριμένο μαχητικό.
Έτσι λοιπόν οι δυνατότητες αερομαχίας που έχει μειώνονται από την έλλειψη ραντάρ ΑΕSA.
Αν εξομαλυνθούν σε κάποιο επίπεδο οι αμερικανοτουρκικές σχέσεις τότε θα βάλουν ραντάρ AESA στα F-16 ή θα αναπτύξουν το δικό τους ραντάρ ΑESA όπως είναι στο πρόγραμμά τους να κάνουν πράγμα το οποίο σημαίνει ότι αποκλείεται να ξεκινήσει η εγκατάστασή του πριν την παρέλευση 5-7ετίας από σήμερα ή θα προμηθευτούν το ραντάρ από κάπου αλλού εκτός ηπα για τα F-16, πχ. Σουηδία.
Τι σημαίνουν όλα αυτά
Ότι η ΠΑ πλέον μπορεί να οδεύσει σε μια αγορά ή ενοικίαση, σε μια προμήθεια νέου μαχητικού αεροσκάφους χωρίς να είναι αναγκαστικά 5ης γενιάς αν θεωρήσουμε αυτονόητο πως πάμε προς μαχητικά δυτικής κατασκευής 4++ γενιάς ανώτερων δυνατοτήτων από το F16 block 70 Viper και τέτοια είναι το Rafale F4 που αναπτύσεται τώρα και είναι ίδιας έκδοσης με αυτό που προμηθεύτηκε το Κατάρ και διαθέτει ραντάρ AESA.
H γαλλική υπηρεσία αμυντικών προμηθειών DGA, έλαβε το πράσινο φως από τον υπουργό Άμυνας της Γαλλίας, Ζαν Ιβ Λε Ντριάν πριν μερικούς μήνες για να ξεκινήσει το εξαετές πρόγραμμα ανάπτυξης του νέου Rafale F4, το οποίο θα ενσωματώνει νέες τεχνολογικές καινοτομίες και επιχειρησιακές δυνατότητες, θα διαθέτει νέο κινητήρα, ενώ θα το εξοπλίσουν τα πλέον σύγχρονα αεροπορικά όπλα.
Θεωρείται η γαλλική απάντηση στα βασικά μαχητικά 4++ γενιάς, το Su-35 και στο αμερικανικό F-15EX.
Το Rafale F4 θα «χτιστεί» πάνω στο Rafale F3-R η ανάπτυξη του οποίου ολοκληρώθηκε. Στόχος για το Rafale F4 είναι να πετάξει το 2023 και να είναι προς διάθεση για τη γαλλική Αεροπορία και τη διεθνή αγορά το 2025.
Δεν αποκλείεται η λύση του F-15EX με ραντάρ ΑESA η ακόμα και του F/A-18E/F που επίσης διαθέτει ραντάρ AESA.
Σε κάθε περίπτωση η μη απόκτηση μαχητικού 5ης γενιάς από την Τουρκία μέχρι το τέλος της δεκαετίας του ’30 κάνει πιο δύσκολο για την Τουρκία να επιτύχει ένα πρώτο αιφνιδιαστικό πλήγμα και διατηρεί το μέγεθος της απειλής στα επίπεδα της «συμβατικής» και αντιμετωπίσιμης, από το νυν δίκτυο αεράμυνας επίγειο και εναέριο.
