Σερβία – Αλβανία και Σκόπια προσπαθούν να φτιάξουν την ΕΕ των Βαλκανίων: Ελεύθερες οι μετακινήσεις πολιτών μέχρι το 2021

Οι ηγέτες της Σερβίας, της Αλβανίας και των Σκοπίων υπέγραψαν σήμερα τη λεγόμενη συμφωνία “μίνι-Σένγκεν”, η οποία, στα προτυπα της ΕΕ, προβλέπει την ελεύθερη κυκλοφορία ανθρώπων, αγαθών, κεφαλαίων και υπηρεσιών μεταξύ των τριών χωρών . Αξιωματούχοι των τριών χωρών δήλωσαν ότι αναμένουν ότι και οι έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων θα ενταχθούν.

“Κάνουμε αυτό για το μεγάλο όφελος για τους πολίτες μας, πεπεισμένοι ότι οι άνθρωποι στις χώρες μας αξίζουν ένα καλύτερο μέλλον, υψηλότερο βιοτικό επίπεδο και πολύ χαμηλότερο ποσοστό ανεργίας”, δήλωσε ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς σε κοινή συνέντευξη τύπου στη βόρεια πόλη Novi Sad.

“Είμαστε όλοι σε ένα ευρωπαϊκό μονοπάτι, αλλά συμφωνήσαμε να αποφασίσουμε τη μοίρα μας”, δήλωσε ο Βούτσιτς.

Διπλωματικές πηγές δήλωσαν στο Reuters την Πέμπτη ότι η Γαλλία αντιτίθεται στην έναρξη διαπραγματεύσεων ένταξης με τα Σκόπια και την Αλβανία για τώρα, επειδή η ΕΕ αντιμετωπίζει πάρα πολλές άλλες προκλήσεις.

Από τις έξι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων, τη Σερβία και το Μαυροβούνιο έχουν ήδη ανοίξει διαπραγματεύσεις για την ένταξη στην ΕΕ. Η Αλβανία και τα Σκόπια αναζητούν το καθεστώς υποψήφιας χώρας, ενώ η Βοσνία και το Κοσσυφοπέδιο είναι αυτές που βρίσκονται πιο πίσω στη διαδικασία.

Ο Βούτσιτς πρόσθεσε ότι μέχρι το 2021, οι άνθρωποι και από τις τρεις χώρες θα μπορούν να διασχίσουν τα σύνορά τους χρησιμοποιώντας μόνο τα δελτία ταυτότητάς τους.

Η συνάντηση αυτή αποτελεί ένα μύνημα στην ΕΕ πως αφενός δεν πρόκειται να την περιμένουν (άλλωστε όλοι γνωρίζουν τις στενές σχέσεις Σερβίας με Ρωσίας) αλλά και πως αφετέρου οι χώρες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν ε΄να κοινό σύστημα που θα ενταχθεί μαζί στην Ευρώπη. Δεν γνωρίζουμε βέβαια κατά πόσο Σκόπια και Αλβανία είναι πράγματι δεσμευμένοι να προχωρήσουν σε αυτή την κίνηση.

Ο πρωθυπουργός της Αλβανίας, Έντι Ράμα, δήλωσε ότι οι ηγέτες τριών χωρών συμφώνησαν να εφαρμόσουν τέσσερις θεμελιώδεις ελευθερίες στα Δυτικά Βαλκάνια. “Τα ανοικτά ζητήματα που υπάρχουν στην καρδιά της περιοχής δεν πρέπει να εμποδίζουν τα μέρη να συμφωνήσουν σε ορισμένα θέματα και να συμφωνήσουν σε ό, τι αφορά όλους τους πολίτες”, δήλωσε ο Ράμα.

Ο Ράμα τόνισε επίσης ότι αυτό ήταν μια από τις σπάνιες περιπτώσεις κατά τις οποίες οι Βαλκανικοί ηγέτες είχαν συγκεντρωθεί χωρίς αυτό που ονόμασε «μέντορες της ΕΕ».

“Αντίθετα, συγκεντρώνουμε την ανάγκη να αναπτύξουμε τις οικονομίες μας, από την ανάγκη να ενθαρρύνουμε και να βελτιώνουμε τις συνθήκες και την ποιότητα ζωής όλων των πολιτών”, πρόσθεσε ο Ράμα.

Είπε ότι ενώ ο στόχος και των τριών χωρών θα ήταν να είναι μέρος της ευρωπαϊκής οικογένειας, “ενώ αυτή η οικογένεια έχει τα δικά της προβλήματα, δεν μπορούμε να είμαστε ομήροι του παρελθόντος ή διαφωνίες”.

Ο Πρωθυπουργός των Σκοπίων Ζόραν Ζαγιέφ, δήλωσε ότι αναμένει από τα υπόλοιπα έξι κράτη των Δυτικών Βαλκανίων, το ΒΒ6, δηλαδή τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, το Κοσσυφοπέδιο, το Μαυροβούνιο, να ενταχθούν στην πρωτοβουλία.

“Στέλνουμε το μήνυμα ότι οι πολιτικές σχέσεις στην περιοχή καθίστανται απλούστερες, ότι τα Βαλκάνια δεν είναι πλέον βαρέλι πυροβόλων όπλων αλλά μια περιοχή σταθερότητας, οικονομικής ανάπτυξης, αφιερωμένη στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και στη βελτίωση των προτύπων ζώης των πολιτών της”, δήλωσε ο Ζάουφ .

Η περιφερειακή οικονομική συνεργασία είναι ένας από τους στόχους της επονομαζόμενης διαδικασίας του Βερολίνου, μιας συμπληρωματικής ευρωπαϊκής πρωτοβουλίας που αποσκοπεί στην ενίσχυση της περιφερειακής συνεργασίας.

Παρουσιάζοντας τη μορφή του WB6 τον Ιούλιο του 2017, ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης, η ΕΤΑΑ, Pierre Heilbronn, ανακοίνωσε ότι το WB6 θα “δημιουργήσει έναν περιφερειακό οικονομικό χώρο, θα απαλλαγεί από τους μη δασμολογικούς εμπορικούς φραγμούς και την εναρμόνιση των νόμων προκειμένου να προσελκύσει περισσότερες επενδύσεις “.

Η ίδρυση του πλαισίου τέθηκε στη Σύνοδο Κορυφής της Τεργέστης τον Ιούλιο, όταν οι ηγέτες της WB6 ενέκριναν ένα Πολυετές Σχέδιο Δράσης για τον Περιφερειακό Οικονομικό Χώρο στα Δυτικά Βαλκάνια. Ωστόσο, δεν σημειώθηκε σημαντική πρόοδος, κυρίως λόγω των συνεχιζόμενων πολιτικών διαφωνιών μεταξύ των χωρών.

Στην κοινή συνέντευξη τύπου την Πέμπτη, οι ηγέτες της Αλβανίας,των Σκοπίων και της Σερβίας ανέφεραν στοιχεία της Παγκόσμιας Τράπεζας, σύμφωνα με τα οποία τα φορτηγά χάνουν εκατομμύρια ώρες αναμονής στα σύνορα στα Δυτικά Βαλκάνια.

Ανακοινώνουν επίσης μια νέα συνάντηση στην πόλη της Οχρίδας των Σκοπίων στις 10 Νοεμβρίου, στην οποία θα προσκληθούν όλοι οι ηγέτες των Δυτικών Βαλκανίων.