Σκόπια: Φύσηξε ο Βαρδάρης και ξηλώνουν τη… «μακεδονική» γαλέρα του Γκρουέφσκι – Φεύγουν και τα αγάλματα (φώτο)

Ήταν 2014, όταν ο Νίκολα Γκρούεφσκι γέμιζε τα Σκόπια με αρχαία βυζαντινά αγάλματα και «μακεδονικές» γαλέρες, ώστε να δημιουργήσει «εθνική μακεδονική συνείδηση». Λίγα χρόνια μετά και ο ποταμός Βαρδάρης δημιούργησε σημαντικές ζημιές, αναγκάζοντας τον δήμαρχο των Σκοπίων να προχωράει σε ξήλωμα τους.

Τίτλοι τέλους για μία από τις τρεις… μακεδονικές γαλέρες που «ναυπήγησε» ο Γκρουέφσκι στις κοίτες του ποταμού Βαρδάρη (Vardar)-στο πλαίσιο του περιβόητου πρότζεκτ Σκόπια 2014-, επιχειρώντας μαζί με την τοποθέτηση αγαλμάτων αρχαίων, βυζαντινών και μεταβυζαντινών προσωπικοτήτων αλλά και μπαρόκ προσόψεων στο κέντρο της πόλης να σφυρηλατήσει την «εθνική μακεδονική συνείδηση» τα προηγούμενα χρόνια.

Αφορμή για το ξήλωμα της γαλέρας είναι ο κίνδυνος πλημμύρας κάθε φορά που φουσκώνει ο Βαρδάρης καθώς δημιουργεί σοβαρό πρόβλημα στη ροή των υδάτων του ποταμού. Εκτός, όμως, από τον παράγοντα «ασφάλεια πολιτών», η ρυμούλκησή της από την κοίτη του Βαρδάρη έχει να κάνει και με την προσπάθεια του Πέτρε Σιλέγκοφ να απαλλαγεί η πόλη από το «εγκληματικό και παράλογο σχέδιο του Γκρουέφσκι», όπως λέει, δημιουργώντας μια σύγχρονη, πόλη κατά τα πρότυπα των ευρωπαϊκών.

Το τελεσίγραφο απομάκρυνσης της γαλέρας- διάρκειας 30 ημερών-που έστειλε ο δήμος Σκοπίων στην εταιρία όπου ανήκουν και τα δικαιώματα για την εκμετάλλευσή της ως ρεστοράν έληξε την Παρασκευή (10.4) και πλέον αναλαμβάνει δράση η δημοτική αρχή.

Όπως δήλωσε ο δήμαρχος Σκοπίων Πέτρε Σιλέγκοφ-ο οποίος προέρχεται από το SDSM (Σοδιαλδημοκρατική Ένωση) και στηρίχθηκε από τον Ζόραν Ζάεφ-μέχρι τα μέσα Απριλίου αναμένεται να πραγματοποιηθεί η απομάκρυνση της γαλέρας, σε συνεργασία με την εταιρία που συντηρεί τους δρόμους και χωρίς να επιβαρυνθεί ο δήμος οικονομικά, ξεκινώντας και επίσημα το ξήλωμα του πρότζεκτ ‘Σκόπια 2014’.

Ένα πρότζεκτ το οποίο στοίχησε τουλάχιστον 700 εκατομμύρια ευρώ και περιλάμβανε ανάπλαση του κέντρου της πόλης, με ανδριάντες ηρώων, με πρώτο τον Μέγα Αλέξανδρο, ρωμαϊκές αψίδες θριάμβου, δημόσια κτίρια με προσόψεις αρχαιοελληνικού ρυθμού, ακόμα και τριήρεις στην κοίτη του Βαρδάρη με στόχο να ενισχυθεί το εθνικό φρόνημα του σλαβομακεδονικού πληθυσμού.

Δήμαρχος Σκοπίων: Δεν κάνω πίσω-Θα απομακρυνθούν τα αγάλματα

Εκτός από την απόσυρση της… μακεδονικής γαλέρας ο δήμαρχος Σκοπίων σχεδιάζει και την «αποσυμφόρηση» της κεντρικής πλατείας της πόλης από τα κιτς αγάλματα που την έχουν πλημμυρίσει. Ήδη ο Πέτρε Σιλέγκοφ έχει ζητήσει με επιστολή του από τον προηγούμενο μήνα από το δήμαρχο του κέντρου Σάσα Μπογκτάνοβιτς-όπου ανήκουν (ιδιοκτησιακά) τα αγάλματα της πλατείας αλλά και η αρμοδιότητα παρέμβασης στις προσόψεις των μπαρόκ δημόσιων κτιρίων-να παραχωρηθούν τα δικαιώματα στο δήμο Σκοπίων προκειμένου ο τελευταίος να δρομολογήσει την απομάκρυνσής του από το σημείο.

«Στα τέλη του περασμένου μήνα ένας πάρα πολύ ισχυρός άνεμος κατέστρεψε κυριολεκτικά ένα μεγάλο τμήμα πρόσοψης μπαρόκ κτιρίου στο κέντρο των Σκοπίων και ξεκαθάρισα ότι μετά τις βουλευτικές εκλογές θα ζητήσω από τον Δήμο του Κέντρου να παραχωρήσει την κυριότητα των μνημείων που ΄φύτρωσαν’ στο πλαίσιο του πρότζεκτ ‘Σκόπια 2014’ προκειμένου ο Δήμος των Σκοπίων να δημιουργήσει τις νομικές προϋποθέσεις για την απομάκρυνσή τους από τις σημερινές τοποθεσίες.

Τα Σκόπια είναι μια σύγχρονη πόλη και αξίζει να αναπτυχθούν, ακολουθώντας τα σύγχρονα αστικά πρότυπα. Αυτό οφείλουμε στα παιδιά μας, στις μελλοντικές γενιές» δήλωσε στο ethnos.gr ο δήμαρχος Σκοπίων Πέτρε Σιλέγκοφ με αφορμή τις τελευταίες εξελίξεις γύρω από το θέμα.

Αγκάθι, ωστόσο, αποτελεί η παρατεταμένη εκλογική περίοδος, η οποία πάγωσε λόγω κορωνοϊού, καθώς σύμφωνα με το νομικό καθεστώς της γειτονικής χώρας καμία μεταβίβαση κρατικής περιουσίας δεν μπορεί να γίνει προεκλογικά.

Όπως ανέφερε ο Πέτρε Σιλέγκοφ θα περιμένει το πράσινο φως από το δήμο του Κέντρου των Σκοπίων, αμέσως μετά την ολοκλήρωση των βουλευτικών εκλογών και ύστερα θα δρομολογήσει την αποκαθήλωση των αγαλμάτων. Εκτός από τα λάθος μηνύματα που εκπέμπει το project ‘Σκόπια 2014’ είναι και κοστοβόρο καθώς σύμφωνα με το δήμο Σκοπίων η συντήρηση των αγαλμάτων αλλά και των συντριβανιών αγγίζει τις 500.000 ευρώ το χρόνο.

Εγκληματικό σχέδιο το πρότζεκτ ‘Σκόπια 2014’

«Τα ‘Σκόπια 2014’ είναι ένα εγκληματικό σχέδιο που διαχειρίστηκε το προηγούμενο κυβερνητικό κόμμα με επικεφαλής τον Νίκολα Γκρουέφσκι. Ένα πρότζεκτ το οποίο όχι μόνο αντικατοπτρίζει την αυταρχική νοοτροπία τους, αλλά είναι επίσης μια σοβαρή αστική και αισθητική προσβολή της πρωτεύουσάς μας.

Το συγκεκριμένο σχέδιο ήταν μια προσπάθεια να τοποθετηθούν τα Σκόπια σε ένα ιστορικό πλαίσιο, ένα πλαίσιο που ποτέ δεν χαρακτήριζε τα Σκόπια ως πόλη με κτίρια που παραπέμπουν σε παλιά αρχιτεκτονική – ένα είδος αρχιτεκτονικής που ποτέ δεν ήταν χαρακτηριστικό σε αυτό το τμήμα της Ευρώπης» δήλωσε στο ethnos.gr ο Πέτρε Σιλέγκοφ και πρόσθεσε: «Πέρα από τον εμφανή συνωστισμό των μνημείων που έγινε-αδιαφορώντας για τους νόμους και τις προβλεπόμενες διαδικασίες οι οποίες και έπρεπε να ακολουθηθούν-, ένα τμήμα των κατασκευών του πρότζεκτ Σκόπια 2014 χτίστηκε σε σαθρό έδαφος λόγω και της γειτνίασής τους με τον ποταμό Βαρδάρη.

Αλλά και σε κάποια κτίρια, άλλαξαν οι προσόψεις τους με μη ασφαλή υλικά με αποτέλεσμα να υποστούν πολύ σοβαρές ζημίες με την πρώτη ανεμοθύελλα. Εκτός από εγκληματικό είναι και ένα προτζεκτ μη ασφαλές για τους κατοίκους των Σκοπίων».

Οι Γαλέρες του Βαρδάρη

Η κατασκευή και των τριών καραβιών που δεσπόζουν στο ποταμό Βαρδάρη-αν και δεν είναι πλωτός-, ξεκίνησε το 2012. Για την δημιουργία τους διατυπώθηκαν εξαρχής σημαντικές διαφωνίες καθώς σύμφωνα με τους επιστήμονες θα αντιμετώπιζαν κάποια στιγμή πρόβλημα με τα νερά του Βαρδάρη, λόγω χαμηλής βυθοκόρησής τους, χωρίς ωστόσο να… εισακουστούν.

Ενδεικτικό είναι ότι «γαλέρες» μισο… βυθίστηκαν στο ποτάμι το 2018 όταν έπληξαν την περιοχή έντονα καιρικά φαινόμενα. Οι γαλέρες παραχωρήθηκαν έναντι πολυετών μισθώσεων σε ιδιωτικές εταιρίες και λειτουργούν ως ρεστοράν, μπαρ, καφετέριες και ξενοδοχεία.

Η εκμετάλλευση της γαλέρας η οποία αναμένεται να μπει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας ανήκει στην εταιρία Falanga Heronea DOOEL.

Αρχικά λειτούργησε ως εστιατόριο αλλά έκλεισε το 2016 καθώς, σύμφωνα με τους ιδιοκτήτες, ήταν αδύνατη η εξυπηρέτηση των πελατών αφού το καράβι γειτνίαζε με εργοτάξιο το οποίο στήθηκε για να κατασκευάσει ακόμη ένα φαραωνικό έργο του πρότζεκτ 2014, μια ΄ρόδα-μάτι’ όμοια με κείνη του Λονδίνου (London eye-το οποίο τελικά δεν προχώρησε) αλλά και μία γέφυρα που θα ένωνε τις δύο κοίτες του ποταμού.

Με την ολοκλήρωση της γέφυρας και την απομάκρυνση του εργοταξίου το 2018 η γαλέρα δεν επαναλειτούργησε ως εστιατόριο. Σύμφωνα με το δήμο Σκοπίων η εξέλιξη αυτή έδωσε το νομικό πάτημα για να ‘σπάσει’ το συμβόλαιο και να ζητήσει την απομάκρυνση της γαλέρας από την εταιρία.

Σε ανακοίνωσή της, ωστόσο, η διαχειρίστρια εταιρία τόνισε ότι ουδέποτε έλαβε ειδοποίηση από το δήμο και η απομάκρυνση της γαλέρας γίνεται με πολιτικά κίνητρα, ενώ επιφυλάσσεται για κάθε νομικό δικαίωμά της.

Παράλογες ιδέες του Γκρουέφσκι

Η προσπάθεια απομάκρυνσης των τριήρων δεν γίνεται για πρώτη φορά στα Σκόπια καθώς η ίδια δημοτική αρχή είχε επιδιώξει την απομάκρυνσή τους και πριν δύο χρόνια όταν πλημμύρισαν, χωρίς όμως επιτυχία.

Σε ότι, αφορά τα άλλα δύο καράβια που βρίσκονται στην κοίτη του Βαρδάρη αυτά έχουν δοθεί με σύμβαση παραχώρησης από τη προηγούμενη δημοτική αρχή σε ιδιωτικές εταιρίες προς εκμετάλλευση. Οι συμβάσεις παραχώρησης των δύο καραβιών σύμφωνα με τα μέσα ενημέρωσης της Βόρειας Μακεδονίας λήγουν το 2027 και το 2035 αντίστοιχα.

Για να μπορέσει να σπάσει τα συμβόλαια ο δήμος Σκοπίων θα απαιτηθεί να αποζημιώσει με 6 εκατ. ευρώ τους ιδιοκτήτες τους, ένα ποσό το οποίο, όπως δήλωσε ο Πέτρε Σιλέγκοφ, θα ζητήσει από την επόμενη κυβέρνηση που θα προκύψει μετά τις εκλογές προκειμένου να ολοκληρώσει την αποκαθήλωσή τους.

«Κανείς δεν έχει το δικαίωμα να προσβάλει την όψη των Σκοπίων μας σύμφωνα με τις δικές τους παράλογες ιδέες όπως είχαν ο Νίκολα Γκρουέφσκι και το κόμμα του το VMRO DPMNE. Πιστεύω ότι ορισμένες από τις ‘καταστροφές’ που προκλήθηκαν από το σχέδιο ‘Σκόπια 2014’ μπορούν να διορθωθούν και θεωρώ ότι είναι προσωπική μου ευθύνη αλλά και υποχρέωσή μου να το κάνω. Τα Σκόπια μπορούν και πρέπει να είναι ένα καλύτερο μέρος για να ζούμε. Τα Σκόπια είναι το σπίτι μας και πρέπει να το αντιμετωπίσουμε με την ίδια ευθύνη» κατέληξε ο κ. Σιλέγκοφ.